‘Deal met Airbnb boterzacht’ blogt Marjolein Moorman

De deal die de wethouder Ivens met Airbnb heeft gesloten lijkt boterzacht te zijn en bevat weinig nieuws. Een serieus antwoord op de problemen (overlast, sociale cohesie, prijsopdrijvend effect) die het rap groeiende vakantieverhuur via Airbnb veroorzaakt, is het niet. Eerder pakten steden als  Barcelona, New York en San Francisco Airbnb veel steviger aan. De vraag is of Amsterdammers wel echt iets aan deze deal hebben.

Goede sier voor Airbnb

Eigenlijk bevat deze deal niets nieuws. Airbnb doet gewoon wat ze allang moest doen, namelijk niet de regels overtreden. Maar hoe dat precies wordt gemonitord blijft onduidelijk en schimmig. Airbnb zal zelf veel profijt hebben van deze deal. Want afgesproken is dat de handhavingscapaciteit naar andere sites gaat. Bovendien maakt ze met deze deal opnieuw goede sier. Net als met de deal in 2014 heeft Ivens aan Airbnb een fantastisch PR verhaal gegeven voor de rest van de wereld.

Automatische limiet van 60 dagen?

Belangrijkste nieuws over de deal is dat Airbnb een automatische limiet op de website zet waardoor mensen maximaal 60 dagen hun huis kunnen verhuren.

Echter, dit was al de regel. Het enige verschil is dat Airbnb nu heeft toegezegd om mee te gaan werken om het percentage verhuur boven de 60 dagen te beperken. Daarvoor gaat het platform dit zelf bijhouden met een teller op de persoonlijke profielen van de verhuurders. De teller is verplicht, maar er zijn geen harde verplichtingen voor schorsing van de advertentie bij overschrijding van de 60 dagen. De gronden voor schorsen van de advertentie worden niet goed duidelijk gemaakt. De PvdA vindt dat de verplichting om advertenties te blokkeren of te schorsen na 60 dagen, duidelijker en harder opgeschreven hadden moeten worden in de afspraken met Airbnb.

Uit de overeenkomst blijkt bovendien nergens hoe er onderscheid gemaakt kan worden tussen vakantieverhuur en B&B. Daardoor blijft het dus gewoon mogelijk om je huis 365 dagen per jaar op de site te hebben staan. De PvdA vindt dat veel duidelijker had moeten worden gemaakt hoe Airbnb het onderscheid gaat maken en gaat monitoren of mensen geen misbruik maken van de ragels.

Huisjesmelkers

Ook is er niets afgesproken over het tegengaan van ‘huisjesmelkers’ die meerdere panden verhuren. Eerder gaf de Chris Lahane (Global Head of Plolicy bij Airbnb) aan dat wel te kunnen doen, in reactie op het verbod dat in New York was afgekondigd. De PvdA vindt dat bedrijfsmatige vakantieverhuur moeten worden tegengegaan en wil dat er maar een woning per verhuurder wordt toegestaan.

Belasting                                                    

Airbnb verdient miljoenen aan Amsterdamse woningmarkt en betaalt zelf geen belasting in Nederland. Het Europese hoofdkantoor is gevestigd in Ierland, waar de vennootschapsbelasting extreem laag is.

Verhuurders betalen wel toeristenbelasting. In de overeenkomst staat dat ‘toeristenbelasting moet worden betaald’ en dat de details van de fiscale overeenkomst apart wordt behandeld. Er is geen duidelijkheid over wanneer deze afspraken bekend worden gemaakt en of ze überhaupt openbaar worden gemaakt. De PvdA vindt maximale transparantie noodzakelijk.

Delen van data voor handhaving

Uit het verleden is gebleken dat Airbnb niet happig is op openheid geven van data. Deze data is nodig om informatiegestuurd te kunnen handhaven. Per jaar betalen Amsterdammers miljoenen voor de handhaving op vakantieverhuur en elk jaar komen daar weer miljoenen bovenop. Uit de deal blijkt dat dergelijke informatie nog steeds niet zal worden prijsgegeven. Alleen op geaggregeerd niveau wordt informatie verstrekt. Maar dit soort informatie hadden we al lang, door sites als InsideAirbnb.

In de overeenkomst is afgesproken dat de handhavingscapaciteit van de gemeente nu voornamelijk zal worden gebruikt voor andere verhuursites. We zijn dus afhankelijk van Airbnb of zij zelf goed handhaaft. Eerder werden in San Francisco wel afspraken gemaakt voor betere registratie per woning tussen gemeente en Airbnb. De PvdA vindt dat Airbnb haar data beschikbaar moet stellen om goed te kunnen handhaven.

30 dagen

De PvdA Amsterdam wil dat het aantal te verhuren dagen van 60 naar 30 gaat. Vakantieverhuur is bedoeld, zoals het woord zegt: je mag je huis verhuren als je zelf op vakantie bent. Door de limiet ver boven het aantal dagen te zetten dat mensen op vakantie zijn, geef je het signaal af dat je er ook gewoon veel geld met je huis mag verdienen. Zo is vakantieverhuur niet bedoeld. We zien dat de commerciële exploitatie van huizen in Amsterdam zorgt voor heel veel nadelige effecten.

Daarom heeft een meerderheid van de raad vorige maand ingestemd met een motie van de PvdA om het aantal dagen te beperken tot 30 dagen. De vraag is of het met deze deal nog mogelijk is om hier op korte termijn gehoor aan te geven.