Door Carolien de Heer op 5 maart 2014

Hoera, de wijkzuster is terug!

Afgelopen zaterdag was ik in gesprek met bewoners in de Banne in Noord. Daar sprak ik een mevrouw die zich zorgen maakte over haar buurvrouw. Ze vertelde mij dat de buurvrouw wat vergeetachtig lijkt de laatste tijd en wat minder de deur uitkomt. Ze wist niet goed wat ze ermee aan moest. Ik vertelde haar dat wij de wijkzuster of, in moderne termen, de wijkverpleegkundige, samen met de huisarts en maatschappelijke dienstverlening weer de spil in de wijk willen laten zijn net als vroeger. Die zou ze dan kunnen bellen met dit signaal en dan zou de wijkverpleegkundige langs komen en de situatie kunnen bekijken. Eigenlijk net als je zou doen als je je onveilig voelt en je de wijkagent belt.

Ik ben niet het type dat zegt dat vroeger alles beter was, maar als het gaat om de wijkzuster dan ligt dat anders. Tot aan de jaren 70 was de wijkverpleegkundige een heel normaal fenomeen. Zij kenden de wijk en de mensen die zorg nodig hadden op hun duimpje en hadden een spilfunctie in de zorg. Ze bepaalden ook in hoge mate hun eigen werk. Er waren toen geen indicatie-organen en ze deden alles van wondverzorging tot schoonmaak en het geven van injecties. Vanaf de jaren 80/90 is de zorg onpersoonlijker geworden. Landelijk werd bepaald wat voor zorg je kreeg in plaats van diegene die dichtbij de patiënt stond en werden alle zorgtaken in functies opgeknipt.

Sinds een paar jaar wordt er al geëxperimenteerd met wijkverpleegkundigen in bijvoorbeeld Bos en Lommer waar ik zelf woon. Zij vormen daar naar grote tevredenheid van velen een schakel tussen patiënt, mantelzorger, huisarts, ziekenhuis en andere hulpverleners.

Vandaag heeft staatssecretaris Van Rijn definitief aangekondigd dat de wijkverpleegkundige vanaf 1 januari 2015 in het basispakket komt. Eindelijk zou ik zeggen! Was de wijkverpleegkundige tot voor kort voorbehouden aan een paar wijken als Bos en Lommer, over minder dan een jaar kunnen alle Amsterdammers op hem of haar een beroep doen.

Dit is van groot belang voor de zorg dichtbij huis, zoals wij die in Amsterdam willen. Het moet weer normaal worden dat je de wijkverpleegkundige kunt bellen als je je zorgen maakt over de buurvrouw en niet naar een onpersoonlijk loket moet of een algemeen nummer moet bellen.

De wijkzuster van vroeger ging op haar of zijn fiets door de buurten, zonder dat ze belast was met ingewikkelde regeldrift en indicatie-systemen. Dat moet ook in 2015, als de zorgverzekeraar (die de wijkverpleegkundige betaalt) en de gemeente samen de zorg in de buurt moeten gaan regelen. Als PvdA gaan we ons hiervoor sterk maken, zodat de bewoner in Noord zonder zorgen de wijkverpleegkundige kan bellen voor haar buurvrouw. Hoera, de wijkzuster is terug!