11 april 2008

Positieve discriminatie werkt

Mei Li Vos, PvdA kamerlid: ‘Het is nooit leuk om ergens te komen en dan achter je rug te horen dat je er zit omdat je een excuus-Truus of excuusallochtoon bent. Maar dat is geen reden om harder te werken aan een betere afspiegeling van de bevolking in je personeelsbestand. Het is bekend dat je vrouwen iets meer moet overtuigen van het feit dat ze goed genoeg zijn om te solliciteren voor een functie. Een quotum kan wel helpen om een norm te stellen over wat we normaal vinden en ook harder te zoeken. Als er genoeg schaapjes over de dam zijn getrokken kan je het quotum ook weer afschaffen. Maar eerst eens vaststellen hoeveel schaapjes er moeten komen.’

Paul Kalma, PvdA Kamerlid, oud-directeur van de Wiardi Beckmanstichting: ‘De vertegenwoordiging van vrouwen in raden van bestuur en raden van commissarissen in ons land is veel te laag. Ze ligt met zo’n 7% stabiel onder het (toch al niet hoge) Europese gemiddelde van 11%. Noorwegen laat zien dat het met behulp van wetgeving heel anders kan. Grote bedrijven werden verplicht om 40% vrouwen in hun besturen op te nemen. Binnen enkele jaren steeg het percentage vrouwen van onder de 10 naar zo’n 38%! Moeten we dat hier ook doen? De PvdA geeft de voorkeur aan krachtige zelfregulering – via de code-Tabaksblat. Maar blijft het bedrijfsleven bij zijn weigering zich op ambitieuze streefcijfers vast te leggen, dan dient de Tweede-Kamerfractie zelf een wetsontwerp in – naar Noors model!’

Jan Paternotte, duo raadslid voor D66 in Amsterdam: ‘Discriminatie is nooit positief. Echte gelijkwaardigheid bestaat alleen wanneer mensen niet worden bevooroordeeld op geslacht, op uiterlijk, op seksuele voorkeur, op religie of welk onderscheidend kenmerk dan ook. Behalve dan natuurlijk de kwaliteiten die een bepaalde baan behoeft. En inderdaad, wie door positieve discriminatie ergens komt, heeft een stuk meer moeite om voor vol aangezien te worden. Niemand kan de eerste Marokkaanse stadsdeelvoorzitter verwijten dat hij zijn baan aan zijn afkomst te danken heeft. En dat is maar goed ook!’

Ria Logtenberg, PvdA raadslid in Amsterdam: ‘Quota werken, mits ze laag zijn. Zeker als er forse ondervertegenwoordiging is, werkt dit middel goed. Want dan helpt dit om de bolwerken open te breken. En vaak zijn het kanjers die dat doen. Meer mensen uit de minderheid maakt dat een organisatie diverser wordt en dat de minderheid zich veiliger kan voelen. Ik denk echter dat er een omslagpunt is, vanaf waar de quota een averechts effect hebben. Dan gaat het om het kunstmatig streven naar een theoretisch evenwicht. En soms gaat het dan minder om de kwaliteit van de kandidaten. Dan zijn het niet meer de kanjers, maar juist mensen die aangenomen worden vanwege hun achtergrond. Dat leidt tot mindere prestaties en daarmee daalt ook de waardering voor de groep. Dus quota: ja, maar houd ze laag. Het doel is bolwerken openbreken. Het evenwicht moet echter vervolgens spontaan ontstaan en is niet kunstmatig af te dwingen. Als een schaap over de dam is, volgen er –vanzelf!- meer.’

Alwin de Jong: ‘CDA voorzitter Amsterdam: ‘Positieve discriminatie in de vorm van quota toont dédain voor eigen talenten Hoe kom je bij de finish? Door je talenten te ontwikkelen, te trainen en te gebruiken. Heeft het zin om sommige mensen een finishplek te garanderen en tegelijkertijd anderen de toegang tot deze finish te ontzeggen? Natuurlijk niet, want dat getuigt juist van dédain naar de talenten van die mensen die met zo’n maatregel geholpen zouden moeten worden, in dit geval vrouwen en allochtonen. Het hoort in de arbeidsmarkt te gaan om talenten. Witte en zwarte vrouwen of mannen horen op basis van hun kwaliteiten te worden aangenomen voor functies. Natuurlijk, de praktijk is soms helaas anders en teveel mannen hebben nog moeite met de snel veranderende wereld. Maar je zult toch niet werkelijk de finish willen bereiken door deze vervolgens te willen ontzeggen voor anderen? Ik hoor u al zeggen; maar dat doen sommige mannen toch feitelijk ook? Het is inderdaad waar dat het speelveld en de spelregels van de arbeidsmarkt voor een deel zijn overgeleverd uit vroegere tijden en voor een deel nog steeds worden bepaald door oude mannen, van wie voor sommigen wellicht de wereld te snel verandert. Maar ik denk dat dit de komende jaren, met de pensionering van de babyboomers en navenante krappe arbeidsmarkten, snel zal veranderen. Kortom een eerlijk speelveld, met gelijke kansen voor talenten van iedereen komt er al aan!

Daan Sajet, PvdA raadslid in Amsterdam: ‘Positieve discriminatie lijkt mij geen goede benadering tot het selecteren van mensen voor bepaalde i.c. leidinggevende functies. Zo nu en dan wordt het Noorse concept er bij gehaald dat – onder dwang – bedrijven “motiveert” om binnen een bepaalde tijdsperiode 40% van de topfuncties door vrouwen te laten invullen. Het verhaal vertelt niet, dat alhoewel inderdaad het gedwongen quota gehaald was, of de kwalitatieve invulling ook behaald werd. Ik kom uit een bedrijfscultuur, waar dit soort zaken niet aan de orde waren. Er werd gewoon geen onderscheid gemaakt wie je was, waar je vandaan kwam en wat voor geaardheid je had. Het ging om de kwaliteit van de persoon. Dat moet je voor ogen hebben, niet de afkomst etc. van de kandidaten. Je doet degene die uiteindelijk een belangrijke functie krijgt te kort als er twijfel gaat bestaan om wat voor reden iemand de selectie gehaald heeft.’

Michiel Mulder, PvdA raadslid in Amsterdam: ‘Ik vind quota te star en bovendien is het dan duidelijk dat je iemand kiest vanwege afkomst of geslacht. Dat is juist discriminerend. Bovendien heeft iemand dan – hoe onterecht ook – de schijn tegen dat hij/zij alleen maar die functie heeft vanwege etniciteit of geslacht. Het principe dat ikzelf gehanteerd heb in de sollicitatiecommissies waar ik in heb gezeten was, dat bij gelijke geschiktheid de factor van belang wordt wat hij/zij toevoegt als het gaat om de samenstelling van het team als geheel. Bedenk hierbij dat een divers samengesteld team ook een intrinsieke kwaliteit is. Als je bijvoorbeeld alleen maar mannen bij elkaar zet, kan zomaar de botheid en gemakzucht de overhand krijgen, terwijl bij een team van alleen maar vrouwen het eerder te veel gaat over details en emoties, om maar eens wat te noemen.