Vandaag is het de Internationale dag tegen Racisme & Discriminatie, maar ook nog altijd ramadan. Een vastenmaand vol bezinning en de kans om te leren over elkaars geloof of levenswijze. In IftarTalks spreken we deze week raadslid Anissa Bouhassani, die de portefeuille Inclusie en Antidiscriminatiebeleid heeft (en de ramadan in acht neemt).
Wat betekent ramadan voor jou?
Hele goede vraag, het betekent voor mij eigenlijk weer even een moment van stilstaan, weer even naar binnen keren en gewoon even een soort pauze / reset knop in het jaar. Waarin je weer even heel goed gaat stilstaan bij jezelf, wie ben ik als persoon en waar sta ik. Waar wil ik naartoe werken en wat zijn slechte dingen aan mezelf die ik moet verbeteren. Echt een moment dat je bij jezelf gaat kijken met als doel om jezelf te verbeteren. En daarnaast is het ook echt gewoon een maand van heel veel met je familie zijn, nadenken over het geloof en spiritueel zijn en over normen en waarden. Wat is de betekenis van bepaalde dingen. Dus heel kort samengevat: een soort spoedcursus beter mens worden. Juist in zo een snelle wereld waar we nu in leven en waar je van het ene naar het andere rent en je jezelf daarin kan verliezen, is dit een moment van stilstaan en erover nadenken.
Hoe ziet jouw ramadan daily / nightly routine eruit?
Eigenlijk gewoon hetzelfde als normaal: heel druk met werk en afspraken. Maar wat ik wel probeer meer te doen is meer bidden, meer op tijd bidden. Ik sta ook wat vaker en langer in de keuken want veel familie komt bij elkaar. Je maakt tijd voor familie en vrienden, die gezelligheid en mensen weer kunnen zien. Dit jaar heb ik een soort hoekje ingericht met boeken en de Koran. Ik heb een heel ambitieus doel om de Koran uit te lezen in de ramadan, maar weet al dat dat niet gaat lukken. Wat ik wel ook leuk vind is boeken over de geschiedenis van de profeten met persoonlijke verhalen, die lees ik nu in de ramadan veel meer. En dan is de dag voorbij, en dan ‘s ochtends is het weer wakker worden, eten en dan slaap ik weer verder. Broodje kaas met boter.
Wat is je beste / leukste / gekste herinnering aan ramadan?
Ik heb niet een specifiek moment, maar het is wel vaak gewoon dat stukje familie zien. Mijn broertjes, mijn nichten, mijn neven, iedereen neemt echt even een moment om tijd voor elkaar te maken in plaats van vluchtig een keer per maand afspreken wat je ook de helft van de tijd weer afzegt.
Waar kijk je het meest tegenop tijdens de ramadan?
Deze ramadan valt qua vasten echt mee, afgelopen jaren was het vaak tot 10 / 11 uur vasten in de zomer. Ik ben wel echt een koffiedrinker dus dat mis ik heel erg sochtends. Wat het wel ook is: je wil tijdens de ramadan beter worden met alles, maar dat vasthouden na de ramadan, dat is wel echt lastig. Niet weer terugvallen in oude routines, juist een rustmoment om daar weer beter uit te komen.
Heb je deze ramadan al leerpunten ontdekt?
Geduld, meer geduld hebben haha. Ik ben best een ongeduldig persoon, ik wil alles gewoon snel 123 fixen en je merkt wel dat als je honger en dorst hebt, je bent moe, dan wordt je geduld veel meer op de proef gesteld. Je raakt ook sneller geïrriteerd, maar dat is nu dus mijn uitdaging en daarin probeer ik mezelf wel geduld aan te leren.
Hoe was het vroeger op school om Ramadan te houden? Deden veel kinderen in je klas/ buurt hieraan of juist niet?
Ik heb echt op een basisschool gezeten die heel gemixt was, maar ik werd er daar niet vreemd op aangekeken. Dat is wel fijn om mee te maken, want later in het leven, bijvoorbeeld op werk, dan zeggen mensen: “oh maar mag je dan geen water drinken?” of “waarom zou je jezelf dat aandoen?”. Allemaal meer vooroordelen, alsof ramadan alleen draait om niet eten en drinken terwijl dat niet het hoofddoel is. En of ik dan in gesprek ga, daar komt dat stukje geduld weer bij kijken haha. Maar als ik merk dat iemand echt interesse heeft, dan bestaan er geen domme vragen. Dan ben jij oprecht geïnteresseerd en vind ik het ook leuk om antwoord te geven, maar soms hoor je in de vraag al een richting of negativiteit, dan zie ik er ook niet zoveel heil in om meer uitleg te geven. Ik ervaar dat dan wel echt als jammer, want ik vind het altijd leuk om zelf te leren over andere culturen en gebruiken zoals laatst met Chanoeka waarbij ik op bezoek ging in een synagoge. Om dan te leren wat achterliggende betekenissen zijn, waarom mensen dat doen, we leven allemaal samen dus het helpt gewoon om elkaar te begrijpen.
Het is vandaag de internationale dag tegen racisme en discriminatie, hoe ervaar jij deze dag?
Het is voor mij niet echt een dag waarin het er extra uitspringt. Ik had vandaag wel even een moment dat ik een post zag online over de campagne die Amsterdam gaat doen. Daarin beelden ze een joodse man met keppeltje op die gediscrimineerd wordt met de vraag of je voor diegene op zou komen. Dat deed mij wel even stilstaan. Dat is voor mij ook wel de kern van discriminatie. We geloven allemaal wat anders, we vinden wat anders en zijn allemaal apart onze eigen, unieke mensen, maar als je terugkomt op de kern vind ik wel: als de vrijheid van een ander wordt aangetast, is het alsof je eigen vrijheid ook wordt aangetast. Dus los van dat ik geloof wat jij gelooft, iedereen moet vrij zijn om te zijn wie ze zijn. En juist wanneer je ziet dat die vrijheid bij een ander wordt aangetast of weggenomen, dan is het ook jouw zaak om daar iets mee te doen en daartegen op te staan.
En zie jij racisme of discriminatie in Amsterdam als een stijgend probleem?
Ik merk dat het echt met pieken gaat wanneer je ziet dat er iets speelt. Zoals nu met antisemitisme of laatst met moslimhaat na de verkiezingsuitslag. Dan is er even veel bombarie over en aandacht voor en daarna vlakt het weer uit. De aandacht ervoor dan, maar het onderliggende probleem blijft er nog steeds zitten. En daardoor kan je het ook moeilijk echt in de kern aanpakken, er worden alleen pleisters geplakt tijdens die pieken maar niet continu het probleem bij de wortel aan het aanpakken.
Jij hebt de portefeuille Inclusie en Antidiscriminatiebeleid, hoe pakken we die wortel aan?
We moeten als mensen veel meer met elkaar gaan praten. Daar begint het echt bij, dat mensen open gaan staan om elkaar aan te horen, te begrijpen waar de ander staat en de ander vindt. Je hoeft het niet met elkaar eens te zijn, dat is bijzaak. Maar als we uberhaupt een goed gesprek kunnen hebben over iets, dan kunnen we door één deur. Gun elkaar wat jezelf ook gegund wordt. Ik zie echt pijnpunten in ieder rapport, dat er veel te weinig wordt gemeld omdat mensen nu al denken van wat heeft het voor zin om een melding te maken. Hoe ga ik uitleggen wat mij pijn doet? En dat moeten we ook aanpakken.
Afsluitend dan misschien een iets vrolijkere vraag: wat is jouw favoriete Eid al-Fitr snack?
Moeeeeeeilijk… Ik heb niet per sé één ding, maar ik moet wel zeggen dat sinds het begin van deze ramadan ik heel vaak naar Rijkhof (in Bose en Lommer) ga. Die verkopen super lekkere gebakjes en taarten. Elke dag staat een doos in mn koelkast van slagroomschnittel tot moorkoppen en laatst een heerlijk aardbei slagroom gebakje. Dus ja, veel zoetigheid!
