Stop and Frisk

Bill de Blasio wordt de nieuwe burgemeester van New York. Hij won gisteren met gemak de burgemeesterverkiezingen. Met een landslidezoals ze dat in het Amerikaans zeggen.

Weinig mensen hadden een jaar geleden van deze Democraat gehoord. Maar hij voerde een fantastische campagne waarvan een van de belangrijkste speerpunten de aanval op het stop and frisk beleid van burgemeester Bloomberg was.

Het stop and frisk beleid waarmee iedereen die er volgens de politie verdacht uitziet staande kan worden gehouden en kan worden gefouilleerd, is al jaren onderwerp van een fel debat in New York. Voorstanders zien een reductie in criminaliteit, tegenstanders wijzen vooral op de racistische elementen in de uitvoering van het beleid. En die zijn onmiskenbaar.

Een van de meest sprekende voorbeelden is misschien wel het verhaal van Tyquan Brehon. Een zwarte jongen uit een van de meest gesurveilleerde buurten van Brooklyn. Voor zijn 18e verjaardag was deze jongen al meer dan 60 keer staande gehouden. Meerdere keren werd hij meegenomen naar het politiebureau puur en alleen omdat hij vroeg waarom hij werd aangehouden. Buiten het feit dat deze ervaringen zeer bedreigend waren voor Tyquan, werd hij hierdoor ook nog gehinderd in zijn schoolcarrière. Meerdere keren kwam hij hierdoor niet of te laat op school.

Het is heel makkelijk om te zeggen dat de situatie in Nederland anders is. Natuurlijk is het anders, maar als een organisatie als Amnesty aangeeft dat er reden tot zorg is over de Nederlandse politie dan moeten we dat serieus nemen. Ik vind het heel bemoedigend dat onze eigen Amsterdamse politie vorig jaar al onderzoek liet doen naar etnische profilering. Het vergt moed om toe te geven dat politie-agenten, soms bewust maar meestal onbewust, etnische elementen kunnen meenemen in hun afwegingen. Dat is belangrijk om te durven erkennen, want alleen dan kan je er ook iets tegen ondernemen.

Etnische profilering mag nooit een rol spelen in politiewerk. Dat is niet alleen niet professioneel, zoals de baas van de nationale politie aangaf, maar dat is vooral heel erg ongewenst. Het vertrouwen in de politie is een zeer belangrijke factor in een rechtstaat waarbij het geweldsmonopolie bij de overheid ligt. Dat betekent dat elke burger op de politie moet kunnen vertrouwen. Etnisch profileren ondermijnt dit vertrouwen en mag dus op geen enkele manier een rol spelen. Wellicht dat de Nationale Politie eens langs moet bij hun Amsterdamse collega’s.