Politie moet veelkleuriger worden

Als er niet veel meer werk wordt gemaakt van diversiteit in het Amsterdamse politiekorps, blijven jonge criminelen zich onbedreigd voelen, schrijft Sofyan Mbarki in zijn opiniestuk.

‘Mijn doembeeld is Ferguson. Steden waar een witte politie staat tegenover een gemêleerde bevolking’, schreef korpschef Gerard Bouman een aantal maanden terug. Dat doembeeld komt in Amsterdam steeds dichterbij.

Onlangs sloot ik bij de politie aan bij een preventief fouilleeractie. Ik zag het grote ongemak in Zuidoost, het team bestond uit 21 dienders, waarvan twintig blank en één donker. Wit fouilleert zwart, was zonder woorden de pijnlijke boodschap.

Als de nationale politie ook in Amsterdam daadkrachtig en effectief wil optreden, met vertrouwen van de Amsterdammers, moeten nu alle zeilen worden bijgezet, desnoods met behulp van de burgemeester, om het korps een betere afspiegeling van onze samenleving te laten zijn en daardoor effectiever te maken in het bestrijden van criminaliteit.

Minderheden
Het aantal nieuwe agenten in 2014 dat afkomstig is uit etnische gemeenschappen (of ‘komt van elders’, zoals de politie hen noemt), past bij u aan de keukentafel. Vier. Vier agenten uit etnische gemeenschappen stroomden in, tegenover 89 autochtone agenten. Terwijl ze zo nodig zijn.

Want wie legt uit dat wij nauwelijks Marokkaans-Nederlandse rechercheurs hebben die de kunst beheersen om het zwijgen van verdachten over liquidaties in onze woonwijken te verbreken tijdens de verhoren? Die niet hoeven te wachten op heterdaadjes, doordat zij weten hoe je bewijs verzamelt in kringen die voor anderen gesloten blijven. Wie legt uit dat wij zo weinig agenten van Surinaamse of Antilliaanse afkomst in ons korps hebben die straatdieven en internetfraudeurs achter slot en grendel weten te krijgen? En hoe het komt dat Oost-Europese mensenhandelaren zo weinig gehinderd worden dat zij ‘hun’ gevangen vrouwen zelfs gedwongen kunnen huisvesten in sociale huurwoningen?

Boeventaal
Wie niet deugt, waant zich in Amsterdam onaantastbaar. Amsterdamse criminelen weten dat de politie wel de bevoegdheden heeft om hun gesprekken af te luisteren, maar dat de multicultureel getrainde agenten uit het Groene Hart op straat weinig verstaan van de boeventaal, de mengelmoes van dialect, straattaal en Arabisch. De korpsleiding en agenten uit Wormerveer of Heiloo zijn weliswaar geslaagd voor hun opleiding cultureel vakmanschap, maar kunnen in de praktijk de kortgeschoren koppies van de zeventienjarige Achmeds en Mohammeds niet van elkaar onderscheiden.

Geen wonder dat zelfs de jonge beginnende criminelen zich in Amsterdam al snel God in Frankrijk wanen. Want wie zwijgt, gaat vaak vrijuit. De politie heeft wel de bevoegdheden en de technieken om getuigen te vinden of andere bewijzen te verzamelen, maar de juiste netwerken zijn onbereikbaar zonder agenten uit etnische gemeenschappen met nichten, neven, vrienden en kennissen die weer nichten, neven, vrienden en kennissen hebben die af en toe in sportclubs komen en shishalounges bezoeken. Zelfs ik, als buitenstaander, hoor tijdens één etentje met mijn voetbalteam al meer dan agent Bart in een maand ter ore komt.

Daarom liggen er juist op dit moment kansen. De reorganisatie naar een nationale politie is nog niet volledig afgerond, posities moeten nog worden ingevuld. Leidinggevenden, rechercheurs en wijkagenten moeten worden benoemd. Nu moet het moment worden gegrepen om bij de selectie voor deze functies diversiteit goed in het achterhoofd te houden. De al jaren slinkende instroom van agenten uit etnische gemeenschappen wijst erop dat de werving stukken beter kan.

Tandje bij
Kortom, het wordt tijd dat kansen worden gegrepen. Met een burgemeester die staat voor goede politie en een wethouder met diversiteit in haar portefeuille mogen we dat verwachten. Als dit college zijn prioriteiten kent, schakelt het een flink tandje bij. Maak een topadviseur vrij, of kies voor een voormalige Amsterdamse korpschef à la Eric Nordholt om deze kar trekken. Iemand die een sterkere werving op poten kan zetten, iemand die de juiste kandidaten selecteert uit sollicitanten, die weet waar Abraham de mosterd haalt.

Dat doen we voor de Amsterdammers en voor de agenten. Diversiteit vraagt om leiderschap en actie. Want alleen woorden zullen de vacatures niet vullen en de interne organisatiecultuur niet aantrekkelijk maken voor iedereen. Het is tijd voor daden!

Bekijk ook het interview met Sofyan Mbarki op AT5.