Ons Amsterdam sluit niemand uit

De gemeente Amsterdam zal voortaan de woorden ‘allochtoon’ en ‘autochtoon’ niet meer gebruiken in de communicatie. Het containerbegrip kwetst, sluit mensen uit en dekt de lading al lang niet meer. Alleen bij uitzonderingen zoals onderzoek- gegevens van CBS zullen deze termen nog gehanteerd worden.

Het college heeft hiertoe besloten na een initiatiefvoorstel van mij en collega Iman Akel. Vanaf nu gaat Amsterdam Amsterdammers aanduiden als Surinaamse Amsterdammer, Turkse Amsterdammer et cetera.

Het college meent met ons dat het woord ‘allochtoon’ mensen uitsluit en de tegenstelling tussen burgers onnodig benadrukt. De gemeente Amsterdam wil er zijn voor iedereen. Wij sluiten mensen in en niet uit.

Toen wij het voorstel deden, schreven wij het volgende blog:
Amsterdam is een van de mooiste steden op de aardbol. Onze stad is de muze van vele schrijvers geweest, in veel chansons en liederen is Amsterdam lof toegezongen. Vrije geesten als Baruch Spinoza beschouwden onze vrije stad als hun thuis. Wij als bewoners van deze dorpse metropool zijn er trots op dat iedereen hier zichzelf kan zijn.

Maar is Amsterdam ook van ons allen? Velen van ons komen oorspronkelijk van buiten de stad. Sommigen van ons verruilen andere delen van Nederland om hier te zijn, omdat ‘het’ gewoonweg in Amsterdam gebeurt. De roots van anderen van ons liggen nog verder. Ongeveer 35 procent van alle Amsterdammers vindt zijn oorsprong buiten Europa. Niet-Westerse allochtonen noemen we ze, ook in de officiële stukken van onze gemeente.

Allochtoon betekent ‘iemand die van elders afkomstig is’. Wij, de schrijvers van dit stukje, zijn geboren  respectievelijk uit Marokkaanse ouders in Eindhoven en in Turkije. Niet-Westerse allochtonen, dus. Wij zitten beiden in de gemeenteraad en mogen derhalve deze prachtige stad meebesturen. Toch krijgen ook wij het stempel ‘niet van hier’ opgedrukt. Dat roept de vraag op: wanneer word je eigenlijk ‘van hier’?

Nietszeggend
Wij ergeren ons al geruime tijd aan het gebruik van nietszeggende containertermen als allochtoon en autochtoon. Deze woorden vertellen ons inhoudelijk niets, maar hebben een immense emotionele lading. Ze sluiten mensen uit. Wij willen juist dat iedereen zich gewaardeerd en welkom voelt in onze stad. Amsterdam, dat zijn wij met ons allen!

Daarom dienen wij een initiatiefvoorstel in voor afschaffen van het gebruik van lege containertermen als allochtoon en niet-Westerse allochtoon in de publicaties van onze gemeente. Dat deed de vorige PvdA-fractie in 2006 ook al eens per motie, maar toen haalde het voorstel geen meerderheid. De PvdA-fractie vindt dat iedereen erbij hoort, of je roots liggen in de Jordaan, de Pijp, Limburg, de Antillen, het Rif-gebergte of Anatolië. Meedoen is ons motto, niet uitsluiten. Wij vinden dat de gemeente ons en andere nieuwe bewoners van onze stad niet mag uitsluiten. Daarom zou de gemeente Amsterdam niet langer mogen spreken van (niet-Westerse) allochtoon of autochtoon in haar officiële publicaties.

Geen verbod
Pleiten we dan voor een verbod op het gebruik van het woord allochtoon? Nee, uiteraard niet. De overheid moet zich niet bemoeien met het taalgebruik van burgers, mits dat valt binnen de kaders van ons wetboek van strafrecht.

En nee, we pleiten ook niet voor een verbod op etnische registratie. In de Gemeentelijke Basis Administratie wordt van iedereen, allochtoon of autochtoon, de afkomst tot en met de grootouders geregistreerd. Deze informatie hebben we nodig voor wetenschappelijke studies maar ook voor het ontwikkelen van effectief beleid.

Als sociaaldemocraten vinden wij dat iedereen gelijke kansen moet hebben en soms kan inzicht in afkomst daarbij nodig zijn. Als wij de criminaliteit onder Marokkaanse jongeren willen blijven aanpakken, moeten wij weten waarom de criminaliteit onder deze groep relatief hoog is. Ook is het nuttig om de achtergrond van talloze Antilliaanse tienermoeders te kennen. En als wij obesitas onder Amsterdamse kinderen willen aanpakken, is het handig om te weten in welke groepen obesitas relatief het vaakst voorkomt. Zo weten wij dat 40 procent van Amsterdams-Turkse kinderen overgewicht heeft. Dankzij deze kennis kunnen we ook deze kinderen beter helpen. Wij willen alles behalve onze ogen sluiten voor problemen in onze multiculturele samenleving. Integendeel.

We moeten benoemen wat relevant is en dat moeten wij doen zonder Amsterdammers uit te sluiten.

Ahmet Olgun is raadslid voor de PvdA.                                                                                  Iman Akel is raadslid voor de PvdA.