Amsterdam haalt bezem door de Wallen

Het hoort bij Amsterdam, vinden velen. De Wallen zouden iets zijn om trots op te zijn. Daar denkt de gemeente Amsterdam sinds kort toch heel anders over. Deze maand kreeg een groot aantal ondernemers in de prostitutiebranche op de Wallen te horen dat zij geen vergunning meer krijgen. Dit omdat uit een integriteitonderzoek zou blijken dat zij te zeer met het criminele milieu verbonden zouden zijn.

Maar liefst 37 ondernemers hebben van de gemeente Amsterdam te horen gekregen dat ze geen vergunning meer krijgen om hun bedrijf op de Wallen voort te zetten. Amsterdam kan dit doen op basis van de wet Bibob (Bevordering van de integriteitbeoordelingen door het openbaar bestuur). Ondernemers die een vergunning willen, worden geheel gescreend. Als daaruit blijkt dat er crimineel geld wordt verdiend of crimineel geld wordt gebruikt in de onderneming, dan kan de gemeente de vergunning weigeren. Op deze manier kan de gemeente ondernemers aanpakken die via het normale strafrecht onbereikbaar zijn. En dat was nodig in Amsterdam, zo vindt het gemeentebestuur. Tien jaar geleden stelde de commissie Van Traa namelijk al dat het Wallengebied in handen was van zo’n 16 personen ’met ernstige criminele antecedenten en/of contacten’.

Beerput
Dat was de gemeente Amsterdam al jaren een doorn in het oog. Daarbij kwamen dan nog de toenemende verhalen over vrouwenhandel en gedwongen prostitutie op de Wallen. De situatie was uit de hand gelopen, volgens PvdA gemeenteraadslid Karina Schaapman. De gemeente moest wel ingrijpen. "Er zijn mensen die heel trots zijn op de Wallen als toeristische trekpleister", vertelt Schaapman. "Het zou allemaal geweldig en gezellig zijn en het zou iets zeggen over de vrije stad die we zijn. Maar ik vind het ook een beerput. Er is veel zware criminaliteit. Er vindt veel uitbuiting van vrouwen plaats, er is veel sociale ellende. Dan kun je toch niet trots zijn op de Wallen als toeristische trekpleister."

Beluister hier de reportage van Eric Hesen over de Amsterdamse Wallen (7’23" )

Maffiapraktijken
Consequentie van het beleid van de gemeente Amsterdam zou wel kunnen zijn dat de seksindustrie in het Wallengebied een stuk kleiner wordt of zelfs helemaal verdwijnt. De 37 ondernemers die nu geen vergunning krijgen, hebben namelijk meer dan de helft van het aantal ramen op de Wallen in bezit. Veruit de grootste ondernemer op de Wallen, Charles Geerts, is een van de 37. Hij bezit zo’n 60 ramen in 20 panden en als het aan de gemeente Amsterdam ligt, sluiten die binnenkort allemaal. Volgens advocaat Han Jahae van Geerts baseert de gemeente zich daarbij op oude en onjuiste gegevens. Zo gaan er rond Geerts al jaren geruchten over witwaspraktijken en drugshandel. Hij werd zelfs ooit gezien als een van de opvolgers van maffiabaas Klaas Bruinsma.

Geen veroordeling
Maar veroordeeld werd Geerts nooit. "Geerts is in het verleden vaker in verband gebracht met Bruinsma en verdovende middelen", zegt Jahae. "Maar dat is allemaal uitgebreid onderzocht. Er waren twee onderzoeken. In het eerste onderzoek, naar verdovende middelen, is Geerts niet eens verdachte geweest. In een tweede onderzoek, een fiscaal onderzoek, is het uiteindelijk tot een schikking met het Openbaar Ministerie gekomen. Het is dan ook buitengewoon bitter dat op basis van die zaken plus wat losse stukjes en aantoonbaar onjuiste informatie, de gemeente nu alsnog deze sancties treft."

Jahae hoopt dat de gemeente zijn besluit nog zal herzien. Zoniet dan stappen Geerts en Jahae naar de rechter om daar alsnog een vergunning af te dwingen. Overigens lijkt de kans op succes daarbij niet erg groot. In het verleden heeft een rechter zelden een beslissing op basis van de wet Bibob teruggedraaid.

Verkeerde groep
Veel bewoners en de ondernemers van de Wallen vrezen dan ook dat de gemeente Amsterdam langzaam bezig is de Wallen weg te krijgen. Al durft Mariska Majoor van het Prostitutie Informatie Centrum daar nog niet aan te denken. "Vorig jaar hebben ze ook het Spijkerkwartier in Arnhem gesloten", weet Majoor. "Daar zeiden ze ook van dat dat nooit zou gebeuren. Toch denk ik dat de Wallen wat anders zijn. Natuurlijk hebben we hier problemen en er is criminaliteit en vrouwenhandel. Maar zeker niet in die mate als wordt gesteld in het gemeentehuis. Natuurlijk moet je die problemen ook aanpakken. Maar dan moet je bij de pooiers zijn en niet bij de verhuurders van werkruimtes. Je pakt nu de verkeerde groep."

Eind volgende week moeten alle bezwaren tegen het weigeren van de vergunningen bij de gemeente Amsterdam binnen zijn. Waarschijnlijk begin oktober neemt Amsterdam de definitieve beslissing wie mag blijven en wie moet verdwijnen van de Wallen.