16-jarigen moeten stemrecht krijgen

De stelling van deze week: 16 jarigen en niet-Nederlanders (langer dan 5 jaar in Nederland) moeten kiesrecht krijgen.

Tjalling Halbertsma, rode ‘vastgoedjongen’, oud fractievoorzitter van de PvdA: Een uitstekend idee. Hoe eerder je mensen betrekt bij besluitvorming hoe beter. Hebben kinderen er nog geen verstand van? Bij mij aan tafel wordt door de kinderen vaak zinniger gedebatteerd dan door volwassenen in de Tweede Kamer. Hebben kinderen er nog geen verstand van? Wij ontnemen opa van 86 die weer wat kinds wordt toch ook niet weer zijn stemrecht?

Jeanine van Pinxteren, gemeenteraadslid GroenLinks: Meer mensen betrekken. Ik vind het een uitstekend idee om meer mensen kiesrecht te geven. Zowel 16-jarigen als buitenlanders die hier al vijf jaar wonen kunnen geacht worden voldoende wensen en inzichten te (kunnen) hebben om mee te beslissen over de vormgeving van onze maatschappij. Ik heb het altijd al idioot gevonden dat buitenlanders alleen maar lokaal mogen stemmen. Het argument dat je het kiesrecht wilt voorbehouden aan meer ’ervaren’ kiezers, is kul. Ik ben wel blij met tegenwicht tegen al die onderbuikgevoelens die sommige zogenaamde ’ervaren’ stemmers als leiddraad voor hun keuze nemen. Liever hoop dan frustratie in het stemhokje!

Henk Krol, hoofdredacteur Gaykrant: Ik ondersteun het voorstel van minister Pechtold om de kiesgerechtigde leeftijd te verlagen naar 16 jaar. Het gaat immers om een kiesrecht en geen plicht.
Waarom zou je geïnteresseerde jongeren niet willen betrekken bij de politiek? Het argument dat ze onervaren zouden zijn is niet doorslaggevend. Democratie is niet voor bange mensen. Minder gelukkig ben ik met zijn voorstel om mensen stemrecht te geven enkel en alleen omdat ze vijf jaar in Nederland verblijven. Het kiesrecht mag best aanvoelen als iets extra’s, iets wat gekoesterd moet worden. Mensen die hier vijf jaar verblijven, kunnen ook kiezen voor het Nederlanderschap. Dat zou ik veel liever willen bevorderen.

Charlotte Riem Vis, PvdA Gemeenteraadslid: geen slecht idee van meneer Pechtold. Meer en meer is er aandacht voor jongeren en hun leefwereld. de kloof tussen hen en degenen, die besturen, is groot en moet overbrugd worden. ook het bereiken van mensen met een buitenlandse achtergrond, maar wel deel uitmakend van onze samenleving, is noodzakelijk. iedereen die hier woont, naar school gaat, werkt, moet zich medeverantwoordelijk voelen voor zijn/haar omgeving en leefwereld. Als je die verantwoordelijkheid hebt, dan mag je ook meebepalen welke partij en wie er jou zou moeten vertegenwoordigen in het openbaar bestuur of als volksvertegenwoordiger. mochten wij met dit voorstel instemmen dan ligt er wel een concrete taak te wachten. het wordt niets meer of minder dan een plicht iedereen vanaf 16 jaar te informeren, betrokken te maken en inzicht te geven in alles wat met het kiesrecht samenhangt. daarmee worden mensen op tijd tot ’ ervaren’ kiezers gemaakt!

Ivar Manuel, fractieleider D66: Een kiezer is een kiezer en het is zeker niet aan ons politici om kiezers kwalitatief te gaan beoordelen. Persoonlijk vind ik het een goed idee om Nederlanders vanaf 16 jaar het stemrecht te verlenen. Het is immers geen plicht, dus de jeugd die het allemaal (nog) niet interesseert kan het aan zich voorbij laten gaan. En de geïnteresseerden kunnen zo een volwaardige bijdrage leveren aan onze democratie. Om niet-Nederlanders als ze vijf jaar of langer in Nederland wonen stemrecht te geven voor het parlement vind ik niet nodig. Zij hebben dan al stemrecht voor de gemeenteraad en als ze ook nog het landelijk stemrecht willen verkrijgen dan zullen ze eerst de Nederlandse nationaliteit moeten verwerven.

Egbert de Vries, stadsdeelvoorzitter Oud Zuid: Nog als de dag van vandaag herinner ik me de terugkeer op school na een lange verkiezingsnacht in maart 2002. Leuk om stil te staan bij de verkiezingsuitslag, maar je moet de volgende dag wel weer gewoon aan je werk, in mijn geval toen de volgende les biologie. Op school aangekomen kwamen diverse leerlingen enthousiast op mij af om te vertellen dat ze op mij hadden gestemd. De meeste leerlingen konden dat niet zeggen, niet omdat ze een andere partij of persoon wilden, maar omdat ze nog niet mochten stemmen. Ik heb dat altijd raar gevonden. In de school waar ik werkte, deden we er alles aan de leerlingen voor te bereiden op een zelfstandige rol in de maatschappij, en je zag door de leerjaren heen het enthousiasme en de belangstelling voor politiek en maatschappij stijgen. Dan moet je dat ook sneller en eerder belonen. 16 jaar is prima voor de meeste jongeren om voor het eerst de stem uit te brengen.

Natuurlijk zijn scholieren soms kuddedieren en soms redelijk onverantwoordelijk in het maken van hun keuzes. Maar er zijn ook vele mensen van 26, 36 of 46 jaar die onverantwoord omgaan met hun stem. De vraag is simpel of je bereid bent een positieve keuze te maken en mensen verantwoordelijkheid te geven.

Amma Asante, oud raadslid (woordvoerder jeugd) en bestuurslid PvdA: Goed idee. Jongeren moet je serieus nemen. En democratie moet je doen. Daar kan je niet jong genoeg mee beginnen. Jongeren van zestien jaar zijn goed in staat om mee te praten en mee te denken over democratie en politiek. Vaak werken zij ook al en dragen zij zodoende hun steentje bij aan de maatschappij. Waarom zouden zij dan niet betrokken mogen worden bij die samenleving en geen kiesrecht mogen hebben? En hetzelfde geldt ook voor niet-Nederlanders die hier langer dan vijf jaar zijn. Eindelijk eens een goed idee van Pechtold: gewoon doen!

Huub G.Verweij, VVD gemeenteraadslid: Op beide opmerkingen is het antwoord nee. 16 jarigen (en ik ken er voldoende want ik heb jaren voor de klas gestaan) zijn vaak nog niet toe aan beslissingen van dit belang, de positieve uitzonderingen daargelaten. Vanaf 18 ben je aan de beurt om mee te doen in de verkiezingsrace en dat is prima op tijd. Mensen die hier 5 jaar wonen kunnen al meedoen met de gemeenteraadsverkiezingen. Dat is prima. Om voor ons parlement te stemmen vind ik dat je Nederlander moet zijn.

Jan Paternotte, oud-voorzitter van de jonge democraten, nu duo-raadslid voor D66: Een prima plan van Pechtold. De Sweet Sixteens van ons land hebben hun maatschappijleerexamen al gehad, betalen via bijbaantjes vaak belasting en krijgen meer dan wie ook in de toekomst te maken met de beslissingen van vandaag. We klagen dat jongeren te weinig maatschappijbewust zijn, maar ondertussen ’mogen’ ze dat ook niet zijn – ze hebben immers geen stemrecht. Als je daar nog bij optelt dat het Nederlandse kiezerspubliek sterk vergrijst, lijkt het me duidelijk dat we de ambassadeurs van de volgende generatie ook meer een stem moeten geven.

Anne Graumans, PvdA raadslid in Amsterdam: Geen slecht idee van Pechtold om mensen al op hun 16de te laten kiezen. Wouter Bos heeft inmiddels meer dan 14.000 kiezers op Hyves, het virtuele netwerk waar je snel vriendschappen sluit en ook weer afsluit. De gemiddelde leeftijd van Hyvers is tussen de 14 en 22 jaar, denk ik. Ook zijn er in verschillende steden PvdA wethouders voor jeugd, dus lijkt me dat die jeugd ook wel mag stemmen.

Yman Mahrach, PvdA raadslid: Moeten 16 jarigen stemrecht krijgen? JA, jongeren van deze leeftijd maken dagelijks al zeer moeilijke keuzes en dragen al vele verantwoordelijkheden, zoals bijvoorbeeld een bijbaantje. Als tiener bepaal je wat je later wilt worden en kies je aan de hand daarvan een profiel op school. Als je op 16 jarige leeftijd al mag bepalen of je wel of niet rookt, wel of niet drinkt, wel of geen sex hebt en wel of geen wiskunde, waarom mag je dan niet bepalen welke partij het grootst moet worden volgens jou. Dus volgens mij gewoon doen, wat is het verschil tussen een 16 of 18 jarige wat betreft deze moeilijke keuzes in het leven?

Moeten alle niet-Nederlanders die langer dan vijf jaar in Nederland verblijven stemrecht krijgen? JA, nu al mogen niet-Nederlanders die langer dan vijf jaar in Nederland verblijven stemmen tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Dus ze mogen wel invloed uitvoeren op de gemeente- en stadsdeel politiek, maar niet op de landelijke politiek? Waarom niet? Wat is het verschil? Zouden ze die afweging niet kunnen maken? Weten ze niet wat stemmen is? Of is Den-Haag bang voor deze groep? Ik denk toch dit laatste! Ik zou willen zeggen: “hup minister Pechtold hup laat de leeuw niet in zijn hempje staan!!!!”