PvdA wil sterk aanbod van wonen, welzijn en zorg

PvdA wil een sterk en solidair aanbod van wonen, welzijn en zorg in de buurt

door Manon van der Garde en Gerdi Verbeet (Tweede kamer)

De AWBZ dreigt onbetaalbaar te worden. Daarom presenteerde het kabinet onlangs een nota die de contouren schetst van een Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Een aantal eenvoudige zaken zoals huishoudelijke hulp en andere (welzijns)diensten ter stimulering van maatschappelijke participatie, wordt uit de vertrouwde volksverzekering AWBZ gehaald en overgedragen aan de gemeente. Bovendien beoogt het kabinetsvoorstel meer eenheid tussen wonen, welzijn en zorg. Voor intensievere en ingewikkeldere vormen van zorg en voor langdurige en onverzekerbare risico’s blijft de AWBZ bestaan.

De PvdA vindt dat, gezien de toenemende vergrijzing, de betaalbaarheid en daarmee het voortbestaan van de AWBZ een belangrijk vraagstuk is. Bovendien is de organisatie van zorg moeilijker door de complexere zorgbehoeften, de wens langer zelfstandig te blijven wonen, de individualisering, grotere afstanden tussen familieleden en drukke tweeverdieners. Oudere mensen kunnen niet altijd meer een beroep doen op hun kinderen of buren. Dat geldt zeker voor een grote stad als Amsterdam. De nieuwe wet zou daarom een impuls kunnen zijn om sociale samenhang in buurten en zorgnetwerken te versterken. Bovendien zou door wonen, welzijn en zorg te bij elkaar te brengen de omgeving toegankelijker kunnen worden. De behoefte aan zorg wordt hierdoor minder en het leven prettiger. Wij denken aan welzijnsvoorzieningen in de buurt, toegankelijke huizen én straten, gebouwen en openbaar vervoer en steun voor vrijwilligers en mantelzorgers bij de zorgtaak.

Het kabinet heeft deze kans echter aan zich voorbij laten gaan. Wij vinden dat te veel nadruk is gelegd op zorg en te weinig op wonen en welzijn. Ook worden kwaliteit en toegankelijkheid van de dienstverlening niet gegarandeerd. De decentralisatie naar de gemeenten is, zoals wel vaker, gewoon een harde bezuinigingsmaatregel. We stellen daarom een aantal voorwaarden aan de nieuwe wet, die wij liever de Wet op Welzijn en Maatschappelijke Participatie willen noemen.

1. Het versterken van de sociale samenhang en het vergroten van de maatschappelijke participatie van zoveel mogelijk mensen in de samenleving staat centraal. De PvdA streeft naar een aanbod dat sociaal én houdbaar is.

2. Kwaliteit van de zorg en de diensten én het toezicht hierop, moeten wettelijk worden verankerd.

3.De gemeente wordt verantwoordelijk voor de wet. Het gaat hier om veel meer dan louter uitvoering. Ook de regels voor indicaties en voorzieningenaanbod worden door de gemeente bepaald. Dat betekent dat de inwoner van de ene gemeente een ruimer aanbod kan krijgen dan van een andere gemeente. Om binnen Amsterdam wel dezelfde kwaliteit te bieden, zijn wij tegen verdere decentralisatie naar de stadsdelen. De zorgloketten willen wij natuurlijk wel op buurtniveau vormgeven. Gemeenten worden regisseur bij de organisatie van de diensten. Om dit te kunnen waarmaken, moeten de gemeenten hiervoor van het rijk voldoende financiële middelen en bevoegdheden krijgen. Voor een goed aanbod is bijvoorbeeld samenwerking nodig tussen zorgaanbieders en woningcorporaties. Hierbij moet rekening worden gehouden met de specifieke problemen van grote steden, zoals armoede en complexe zorgbehoeften. We pleiten daarom voor een index om het bedrag voor de gemeente vast te stellen, en in ieder geval tijdens de opstartfase oormerking van het geld. Door te zorgen voor een toegankelijke stad voor iedereen en aanpasbare woningen, kan de vraag naar zorg worden beteugeld. Apart gehandicaptenvervoer is veel minder nodig als het openbaar vervoer echt toegankelijk is.

4. De PvdA kiest voor een breed, collectief en solidair stelsel, dat mensen in staat stelt op een volwaardige manier deel te kunnen nemen aan de samenleving. De PvdA kiest niet voor een vangnetregeling voor louter kwetsbare groepen. Het aanbod is er voor iedereen! Diensten hoeven echter niet gratis te zijn. Voor ouderen en gehandicapten komt er een op hen toegesneden, betaalbaar en toegankelijk aanbod van wonen, zorg en welzijn. Zij kunnen daarvoor geïndiceerd worden. Daarbij moeten we zorgen dat de stapeling van eigen bijdragen ouderen niet in de financiële problemen brengt. Maar ook tweeverdieners en jongere ouderen kunnen de handige dienstverlening inkopen. Denk aan boodschappenservice, uitlaatservice en huishoudelijke hulp.

5. De voorzieningen moeten goed toegankelijk zijn. Mensen moeten weten op welk pakket aan voorzieningen zij kunnen rekenen. Daarom willen wij in iedere wijk een loket voor alle informatie en indicaties op het terrein van wonen, welzijn en zorg.

Als aan bovenstaande uitgangspunten wordt voldaan, kan het moment alsnog worden aangegrepen om welzijn en maatschappelijke participatie de impulsen te geven die ze nodig hebben. Wij kiezen voor een sterk en solidair aanbod van diensten bij wonen, welzijn en zorg in de buurt!

Gerdi Verbeet, Tweede Kamerlid PvdA
Manon van der Garde, gemeenteraadslid PvdA Amsterdam