12 februari 2009

Vakbondscafé: vrouwen en de kredietcrisis

Vrouwen opgelet! Luidde de titel van het Vakbondscafé dat iedere laatste vrijdag van de maand door de vakbonden en de PvdA Amsterdam wordt georganiseerd. Oftewel, welke gevolgen heeft de kredietcrisis en de komende economische recessie op vrouwen?

Van oudsher hebben vrouwen in Nederland een slechte positie op de arbeidsmarkt. Vrouwen werken vaak in deeltijdbanen en er is ook een zogenaamde loonkloof: vrouwen ontvangen voor gelijksoortig werk minder dan mannen. De loonkloof wordt maar mondjesmaat gedicht.

Onderzoeker van Klaveren heeft ook voorgaande – minder ingrijpende- crises bestudeerd. De crisis van de jaren tachtig leidde tot hoge ontslagcijfers in de maakindustrie en had vooral een groot effect op mannen. De dot.com crisis in het begin van de jaren negentig had ook vooral effect op mannen. Vrouwen zullen ook in deze crisis aan het langste einde trekken, aldus Van Klaveren. De gezondheidszorg, het onderwijs en de dienstverlening zijn typische vrouwenberoepen en het is niet te verwachten dat scholen zullen sluiten of dat er minder verpleegkundigen nodig zijn. Wel zal er verdringing optreden: hoogopgeleiden zullen een baan aannemen waarvoor een lagere opleiding nodig is en mannen zullen sneller in typische vrouwenberoepen werkzaam zijn. Volgens Eric Maas van de ABVA/KABO zal dat een positief effect hebben op het loon: immers lonen in typische vrouwenberoepen zijn lager dan voor gelijksoortig werk in mannenberoepen en hoe meer mannen in het ziekenhuis gaan werken of voor de klas staan, hoe groter de kans dat het loon daar aanzienlijk zal stijgen.

De discussie concentreerde zich vervolgens op wat de mogelijkheden zijn voor vakbonden en de lokale overheid en politiek om de crisis zo goed mogelijk op te vangen voor de werkgelegenheid. Eric Maas noemt een aantal initiatieven om vooral MBO leerlingen beter in te laten stromen in de gezondheidszorg. Te veel MBO studenten haken af tijdens de opleiding, vaak komt dat doordat de match tussen werkgever en potentieel nieuwe verpleegkundigen niet goed is. Gemeenteraadslid Anne Graumans pleit ervoor om te blijven investeren in opleidingen en de keuze om vrouwen die niet werken actief te krijgen op de arbeidsmarkt. Bedrijven moeten prikkels krijgen om deze vrouwen te laten participeren.