Schriftelijke vragen Van Velzen over vingerafdrukscan

De PvdA-fractie Amsterdam wil duidelijkheid over de voorwaarden waaronder vingerafdrukken gescand mogen worden op straat en heeft daarover schriftelijke vragen gesteld. De PvdA is bezorgd dat het nieuwe opsporingsinstrument, door het kabinet gepresenteerd als instrument om illegalen op te sporen, ondoordacht wordt ingevoerd.
”Het zou jammer zijn als de introductie mislukt omdat kabinet of politie het apparaat in strijd met strafvorderlijke regels en waarborgen introduceert” aldus Geke van Velzen, woordvoerder veiligheid voor de Gemeenteraadsfractie.
De minister van Integratie wil, volgens verschillende berichten in de media, de apparaten vooral inzetten voor intensievere controle op illegale vreemdelingen. ”Via een koppeling met de ‘Basisvoorziening Vreemdelingenketen’ kan de gewone agent op straat meteen nagaan of iemand rechtmatig in Nederland verblijft” aldus de minister.
En of dat zo maar is toegestaan wordt betwist door de hoofdstedelijk PvdA-fractie.

De wetgeving staat op dit moment niet toe dat politieagenten zonder vermoeden van schuld aan een strafbaar feit, opsporingshandelingen of dwangmiddelen, toepassen op willekeurige personen op straat.
Ook is de PvdA Amsterdam bezorgd dat onvoldoende is nagedacht over de voorwaarden waaronder de politie het apparaat mag inzetten of medewerking mag eisen.
Van Velzen: “Amsterdam heeft veel internationals (expats) en de etnische achtergrond van veel Amsterdammers is nu eenmaal gevarieerd. Dat betekent dat we zeker willen weten dat het apparaat niet selectief wordt ingezet en dat de introductie van deze scans doordacht en rechtmatig gebeurt.”

Geke heeft de volgende vragen gesteld:

1. Klopt het dat het, voor het scannen en verifiëren van de vingerafdruk van een persoon, noodzakelijk is dat de politie een redelijk vermoeden moet hebben dat betrokkene een strafbaar feit heeft gepleegd, waarvoor voorlopige hechtenis opgelegd kan worden? Zo ja, wat betekent dit voor de effectiviteit van dit middel?
Zo nee, onder welke omstandigheden mag een persoon gevraagd worden zijn of haar vingerafdrukken te laten verifiëren?
2. Is uitsluitend het vermoeden dat een persoon zich illegaal in Nederland bevindt voldoende om van deze persoon medewerking te vragen aan de verificatie van de vingerafdruk(ken) op straat, of hem hiertoe te vorderen? Zo ja, op grond van welke aanwijzingen of ervaringsregels zal de politie overgaan tot het inzetten van deze opsporingshandeling?
3. Welke database dan wel databases worden gebruikt om de vingerafdrukken te verifiëren? Is dit uitsluitend de ‘Basisvoorziening Vreemdelingenketen’?
4. Indien een persoon niet voorkomt in de ‘Basisvoorziening Vreemdelingenketen’ (geen match), betekent dit dat de persoon dan alsnog als mogelijke illegaal of vreemdeling wordt aangemerkt? Welke criteria worden gehanteerd met betrekking tot het vermoeden van illegaliteit bij het uitblijven van een match tussen de gescande vingerafdruk en de informatie in de database?
5. Weet u of de Regering advies heeft ingewonnen bij de Raad van State, het College voor de Bescherming van de Persoonsgegevens of een ander adviescollege teneinde dit opsporingsinstrument op een zorgvuldige en rechtmatige manier in te zetten? Zo ja, welke en met welk resultaat? Zo nee, bent u bereid hiernaar te informeren bij de Regering?
6. Hoeveel agenten van het korps Amsterdam-Amstelland zijn uitgerust met een apparaat waarmee op straat vingerafdrukken kunnen worden afgenomen en gecontroleerd?
7. Hoe is de bezwaarprocedure of het klachtenrecht geregeld wanneer personen onterecht of overmatig zijn gevraagd of gevorderd mee te werken aan de verificatie?
8. Wat zijn de instructies bij de inzet van dit opsporingsmiddel of bestaat er een protocol voor het gebruik van de apparaten? Bent u bereid de Gemeenteraad deze te doen toekomen?
9. Bent u het met de fractie van de PvdA eens dat een succesvolle inzet van een dergelijk opsporingsmiddel mede afhankelijk is van de zorgvuldigheid waarmee het wordt toegepast, waarbij de strafvorderlijke voorwaarden waaronder dit ingezet mag worden voor een ieder duidelijk en kenbaar moeten zijn? Zo nee, waarom niet?
10. Wanneer informeert u de commissie AZF over de inzet van dit opsporingsmiddel, de voorwaarden waaronder deze worden ingezet en de mogelijke gevolgen voor de Amsterdamse bevolking?

Het lid van de gemeenteraad,
Geke van Velzen (PvdA)