PvdA bijdrage aan debat over jaarrekening

Bijdrage PvdA aan het raadsdebat over de Jaarrekening 2003

16 juni 2004 (alleen het gesproken woord telt)

Voorzitter,

Kunnen juristen tellen? Zo begon de huidige PvdA fractievoorzitter bijna twee jaar geleden zijn eerste debat over de Jaarrekening, die van 2001. Mr Asscher en Mr Dales voerden die dag, maar ook daarna interessante en scherpe debatten. Dit is het eerste debat met wethouder Huffnagel over de Jaarrekening, die van 2003, en de vraag is nu ‘Kunnen politicologen tellen?’

Het college en vooral ook de medewerkers van de afdeling financiën hebben weer een indrukwekkend boekwerk afgeleverd met de Jaarrekening 2003. Over politicologen wordt vaak gezegd dat ze in het beste geval de vraag goed kunnen formuleren. Dat gaat mij hoop ik lukken. Ondanks zijn studie stelt de wethouder daar hopelijk een paar antwoorden tegenover.

De derde woensdag in juni , resultatendag. Beoordeling van het gevoerde beleid en vooruitkijken naar een volgend begrotingsjaar. Toch blijkt het lastig om bij behandeling van de Rekening geconstateerd falen effectief bij te sturen en ook is het de vraag of één resultatendag (per jaar) eigenlijk wel voldoende is? Je kunt niet uitgegeven geld alsnog uitgeven, je kunt bij achterblijvende uitvoering of niet uitgegeven geld het geld weghalen, maar dat levert niet automatisch de gewenste resultaten op.

Zie het als een school. De stad is ons hoofdvak, de raad is het liefhebbende ouderpaar en het college, kind, is dagelijks met alle vakken bezig. Op school is het niet gebruikelijk om ouders pas bij het eindrapport, vlak voor de zomer, te laten weten dat er teveel onvoldoendes gescoord zijn. Het vervelende van de rekening is dat het veel weg heeft van zo’n eindrapport waar dan nog maar weinig aan te doen is. Op school kunnen we al in de herfst of tegen de kerst zien dat bijles, huiswerkbegeleiding of een Aboutaleb-coach noodzakelijk zijn. Wij zouden graag zien dat het college (de klas) zelf constant op zoek is naar stagnerende uitvoering en de raad daar ook tussentijds over informeert. Dan zijn de ouders bijtijds op de hoogte als er onvoldoendes aan dreigen te komen en kan er misschien nog iets worden bijgespijkerd. Het gaat de ouders er ook vaak niet om dat er geen geld zou mogen worden uitgegeven voor bijles of huiswerkcursus, maar ze willen het bijtijds en zonder omhaal horen als het aan de orde is. Dat gaat soms goed, maar ook wel eens niet.

Wij vragen ons – kijkend naar de toekomst – bijvoorbeeld af of de reeds in gang gezette voorbereiding van de viering van een regeringsjubileum geen potentiële onvoldoende is op de derde woensdag in juni 2006. Daarom beginnen wij er nu alvast over: Een feest vinde wij prima. Maar waar wordt het van betaald? In een jaar (2005) dat de ruimte beperkt is, er bezuinigd wordt op het ISV etc., pakt Amsterdam flink uit. Sterker nog, het college is al bezig en meldt de raad dat een dekkingsvoorstel volgt. Hoeveel? Waarvan?

Uitvoering onderwijs, werk en woningbouw

De Partij van de Arbeid heeft bij de vorige begroting (2004) en daaraan voorafgaand bij de Voorjaarsnota 2003 (o.a. ombuigingen), maar ook al in 2002, gepleit voor anti-cyclisch investeren in de stad. Ondanks de gure wind van Balkenende I en II wilden we de stedelijke vernieuwing, het onderwijs, de werkgelegenheid en de mensen met de minste kansen in Amsterdam niet aan hun lot overlaten. Over het komende jaar spreken wij over drie weken, maar kijkend naar het voorgaande jaar is het dan natuurlijk niet de bedoeling dat vrijgemaakte middelen niet worden uitgegeven of dat reserves onnodig op de plank blijven liggen. De PvdA wil dan ook geen nieuwe plannen als er nog oude goede plannen zijn, maar uitvoering, uitvoering, uitvoering en geld naar dingen die werken. Geld daarheen waar het ook uitgegeven wordt aan de stad en de Amsterdammers en niet op planken blijft liggen of in het stadhuis wordt geïnvesteerd. Dat zullen ook criteria zijn bij de bestedingsrichtingen (VJN) en begrotingsvoorstellen die wij graag zouden zien voor 2005.

Uitvoering onderwijs : Uit de rekening 2003 blijkt dat 7 van de 9 aanpassingen en vernieuwingen aan scholen is vertraagd (p 109). Ik kan u alvast melden dat de PvdA op korte termijn met een plan komt de schoolgebouwen echt aan te pakken. Een uitvoeringsplan dus. Kan het college nog eens uitleggen hoe het precies zit met de extra middelen (2 mln € + in 2004 nog eens 2,5 mln) voor vmbo-inventaris en de ook bij begroting 2004 uitgetrokken middelen voor onderwijshuisvesting? (9 mln € structureel) Kunnen wij er van op aan dat het geld in 2004 wel wordt uitgegeven?

Uitvoering werk en integratie : Naar nu blijkt is in 2003 0,5 miljoen EZ-geld op de plank blijven liggen voor werkgelegenheid en sociale activering, dit mag uiteraard niet met het vorig jaar vergrote budget gebeuren. Wat de toekomst betreft: De 11,5 mln van vorig jaar, waarvan de wethouder EZ dit jaar 9 mio moet uitgeven, komen toch niet op de plank terecht? Graag een reactie van de wethouder EZ. Geld voor oudkomers én nieuwkomers wordt niet besteed? Dat kunnen we niet maken. Wethouder Aboutaleb beheert de resultaatgebieden waarvan de reserves en voorzieningen procentueel het meest stegen in 2003. Wij hebben er alle vertrouwen in dat onze nieuwe wethouder een herhaling in 2004 zal voorkomen. Graag horen wij een plan hiervoor.

Reserves en voorzieningen

Het college heeft goed werk gedaan met betrekking tot één van onze favoriete onderwerpen: reserves en voorzieningen die leiden tot geld wat onnodig op de plank ligt. Maar het kan altijd beter. Er is een flinke hoeveelheid geld vrijgespeeld, maar ook weer het nodige aan de reserves en voorzieningen toegevoegd. De procentuele stijgingen en dalingen van de reserves per wethouder geven een aardig inzicht. Soms ook geflatteerd. De heldenrol van Van der Horst als ´grote reserve uitgever´ (netto -66,9%) is bijvoorbeeld met name veroorzaakt door het spreiden in de tijd van de GVB-reserves. Een boekhoudkundige kwestie dus. De toename van reserves van geld bedoeld voor taalcursussen is dat niet, daar sprak ik al over. De vraag blijft met betrekking tot het opschonen van reserves en voorzieningen: Heeft het college het onderste uit de kan gehaald op dit gebied? Waarom is bijvoorbeeld de risicovoorziening Nissan-terrein niet verminderd ten gunste van de ‘ruimte’? De verhuur loopt immers aardig hebben wij vernomen.

Een voorbeeld over sport : In de rekening kun je zien dat de wethouder eigenlijk best veel geld heeft uitgegeven. Er ligt veel minder op de sportplank dan vorig jaar. Dat klopt en wij lezen in de Rekening: ‘In 2003 heeft ons College veel aandacht geschonken aan het wegwerken van achterstallig onderhoud bij diverse sportaccommodaties.’ Maar is dat ook zo? Is er daadwerkelijk geïnvesteerd waar het moest? Waar is een overzicht van nieuwe kleedkamers? Bij het sportaccommodatiefonds ligt 2,5 mln € op de plank terwijl sportparken nog steeds wachten op kwaliteits en capaciteitsverbetering door meer kleedkamers en bv wedtra-velden (sportmotie Structuurplan) En wethouder Maij heeft de reserves openbare ruimte en groen laten verdubbelen.

Rekeningresultaat / NZL

Ten aanzien van het rekeningresultaat vraagt het college ons akkoord te gaan met de voorstellen die daarover in de Jaarrekening zijn opgenomen. (Ons ongenoegen over de wijze van presenteren hebben wij in de commissie reeds kenbaar gemaakt) Voor wat betreft het omgaan met de voorziene kostenstijging Noord-Zuidlijn (NZL) en de gevolgen voor de ‘ruimte’ 2005 vindt de PvdA allereerst dat een te treffen voorziening voor deze prognose kostenstijging in het weerstandsvermogen thuishoort. Het geld moet niet nu al naar het project terwijl mogelijk nog nader onderzoek wordt gedaan.

De PvdA stelt voor om een bedrag van in totaal 80 miljoen uit het bruto-rekeningresultaat aan het weerstandsvermogen toe te voegen ten behoeve van de voorziene kostenstijging NZL. De totale voorziening daar komt uiteindelijk op 82 miljoen uit door 2 miljoen uit het mobiliteitsfonds voor dit doel aan het weerstandsvermogen toe te voegen. Daarnaast stellen wij voor de resterende 10 miljoen, die nu dus wordt toegevoegd aan de ruimte voor 2005 in de VJN, bij de vaststelling van het rekeningresultaat 2004 te dekken. Wij achten dat verantwoord kijkend naar de hoogte van het bedrag, maar ook naar de noodzaak om in deze tijd ook in andere noden van de stad te investeren.

Voorzitter, ik rond af. Wat ons betreft is het college goed bezig, de voldoendes op het rapport overheersen, maar moet er volgend jaar nóg harder gewerkt worden. De PvdA zal daarbij vriendelijk maar hinderlijk over uw schouder meekijken. Want het gaat ons om… uitvoering, uitvoering, uitvoering!

* * * * *