Partijbestuur houdt weigerambtenaren hand boven het hoofd

De eerste storm over de PvdA-resolutie over integratie is gaan liggen. De resolutie is op een aantal punten al fors aangepast. Maar de bestaande weigerambtenaar mag nog steeds blijven weigeren om homostellen te trouwen.

Op mijn initiatief hebben de Amsterdamse afdelingen een amendement ingediend om alle weigerambtenaren tot het verleden te verklaren. Een ambtenaar mag nooit onderscheid maken in de uitoefening van zijn of haar functie, en anders moet hij of zij die functie niet uitoefenen. Weigeren om een homostel in de echt te verbinden, is een weigering om de wet uit te voeren én discriminatie.

Maar het partijbestuur wil dat bestaande afspraken met weigerambtenaren gehonoreerd worden. Het heeft het wijzigingsvoorstel niet overgenomen.

Dat past niet bij de PvdA en niet in een ideologisch stuk dat richtlijnen moet bieden. En het is ook tegenstrijdig met de lijn van de resolutie. Die lijn is: in eerste instantie handhaven van de wet (normeren). Als de wet wel ruimte laat, maar waarden in het geding zijn, moet de discussie worden aangegaan (confronteren) . En tot slot: tolereren of accepteren als je iets onwenselijk vindt, maar dit niet in strijd is met de wet of fundamentele waarden en anderen er niet door beperkt worden. Aangezien de wet handhaven het allereerste uitgangspunt is, is het onaanvaardbaar dat bestaande weigerambtenaren hun uitzonderingspositie mogen behouden, de wet niet hoeven uit te voeren en mogen discrimineren .

Het partijbestuur trekt bij de afwijzing van het amendement een vergelijking met ambtenaren die weigeren een vrouw de hand te schudden. Iedere ambtenaar moet de hand schudden zonder onderscheid te maken. Volgens de opties normeren, confronteren en tolereren zou dit eigenlijk iets zijn voor confronteren. Het staat immers nergens in de wet dat dat moet. De PvdA wil echter dat ambtenaren zonder onderscheid handelen, en daarmee willen zij dit normeren voor overheidsfunctionarissen. Dat kan ik volgen, en lijkt me ook goed. Maar: nergens stelt het partijbestuur dat de bestaande afspraken met handen-schudden-weigerambtenaren zullen worden gerespecteerd. Logisch, want dat zou leiden tot veel gedoe en onduidelijkheid. Een gedragscode is er niet om uitzonderingen op te maken. Dat zou het immers direct weer ondermijnen.

Het onverklaarbare is dat zij dat wel doet voor weigerambtenaren. En deze weigeren een wettelijk recht –namelijk trouwen- in te willigen. De bestaande weigerambtenaar is de enige persoon die zijn gedrag niet hoeft aan te passen aan de wet. De vergelijking zou daarom ook ertoe moeten leiden dat het amendement wordt aangenomen.

Zelfs de term “homohuwelijk” wordt gehandhaafd. Deze term is zelf discrimerend: er bestaat geen apart homohuwelijk. Er is maar een soort huwelijk: het burgerlijk huwelijk, dat ook voor homo-paren is.

Het is onaanvaardbaar dat dit amendement een negatief advies krijgt, en ik roep hierbij alle afgevaardigden op het amendement wel te steunen, en alle andere PvdA’ers om zich hierover uit te laten richting het Partijbestuur. Ik hoop van harte dat de PvdA-leden een ideologisch en duidelijk besluit willen nemen: geen discriminatie, dus ook geen weigerambtenaar.
Reacties om dit te steunen ontvang ik graag op de site.

(Hieronder zijn de teksten uit de resolutie en het amendement en pre-advies opgenomen)

Passage uit de resolutie:
Oorspronkelijke en ongewijzigde passage in de Resolutie
3.1.7 Het homohuwelijk
Ambtenaren dienen, zoals gezegd, de wet uit te voeren los van hun persoonlijke levenbeschouwelijke opvattingen. Dat geldt ook voor het in de echt verbinden van homostellen. De PvdA respecteert bestaande afspraken met trouwambtenaren die een uitzonderingspositie hebben bedongen. Maar laat dit duidelijk
zijn: dergelijke afspraken mogen voortaan niet meer worden gemaakt. Hier zien we hoe een expliciete oproep tot burgerschap, gedaan in de context van het integratiedebat, ook mensen die al van oudsher thuis zijn in ons land ertoe dwingt bestaande gewoonten en afspraken te heroverwegen in het licht van de waarden die we nieuwkomers terecht voorhouden.

Amendement nr. 225. Amsterdam Slotervaart
Wijzigen: “3.1.7 Geen enkele trouwambtenaar mag een homo-stel weigeren in de echt te verbinden
De PvdA vindt dat er bij geen enkele gemeente nog trouwambtenaren mogen werken die een uitzonderingspositie hebben bedongen, ook niet als het ambtenaren betreft die al werkzaam waren
voor het burgerlijk huwelijk voor homo’s werd opengesteld. Van nieuwe Nederlanders eisen wij dat zij rechten van homoseksuelen respecteren. Van ambtenaren mogen wij verwachten – en anders eveneens eisen – dat zij dat ook doen, juist uit hoofde van hun functie. De uitzonderingsposities zijn niet meer van deze tijd, en horen niet in een rechtstaat. Zij werken discriminatie van homo’s in de hand. Van ambtenaren mogen wij nog sterker eisen dat zij de verworven rechten van homo’s respecteren en bewaken dan van andere burgers.”

Toelichting: -De tekst is erg tegenstrijdig: er staat: “Hier zien we hoe een expliciete oproep tot burgerschap,gedaan in de context van het integratiedebat, ook mensen die al van oudsher thuis zijn in ons land ertoe dwingt bestaande gewoonten en afspraken te heroverwegen in het licht van de waarden die we nieuwkomers terecht voorkomen.” Maar dat wordt helemaal niet gedaan: de bestaande uitzonderingspositie om onderscheid te maken tussen burgers wordt uitsluitend voor deze ambtenaren gerespecteerd. Er wordt dus eerder opgeroepen de weigerambtenaar te blijven verdedigen, in plaats van het homostel dat wil trouwen.

– Het weigeren om een homostel te trouwen is een vorm van discriminatie.
– Het woord “homohuwelijk” in het kopje is fout geformuleerd en discriminerend: het gaat hier
om het burgerlijk huwelijk, dat is opengesteld voor homo-stellen. Er bestaat geen “homohuwelijk”.
– Het is ontoelaatbaar dat ambtenaren, in de uitoefening van hun functie, onderscheid mogen
maken tussen homo’s en hetero’s, en dus mogen discrimineren.
– Verschillen tussen “oude en nieuwe ambtenaren” in de uitvoering van de wet is onacceptabel.
– Individuele afspraken met ambtenaren over hun functie kunnen niet boven de wet worden gesteld.

PREADVIES: AFWIJZEN
Toelichting: de vergelijking tussen ambtenaren die weigeren een vrouw de hand te schudden en ambtenaren die weigeren gelijke seksen te huwen is hier relevant.