Nick Bolte wint procedure van de Volkskrant

De Volkskrant heeft “grenzen overschreden van hetgeen maatschappelijke aanvaardbaar is, door over klager te berichten zoals zij heeft gedaan zonder wederhoor toe te passen”. Uitspraak Raad van de Journalistiek van 12 april 2007.

Op 1 november 2006 heb ik een klacht ingediend over het artikel VESTZAK, BROEKZAK dat op 14 oktober in de Volkskrant is gepubliceerd. Mijn klacht luidde dat:
• “Weert Schenk in het artikel een verdichtsel van veronderstelde feiten en suggesties presenteert met een verwijzing naar anonieme bronnen.
• Nick Bolte wel als sprekende persoon wordt opgevoerd terwijl ik hierover nooit ben benaderd, ik Weert Schenk hierover nooit heb gesproken.
• Voor publicatie van het artikel geen hoor- en wederhoor is toegepast.
• Na publicatie noch de journalist noch de Volkskrant geen enkele reactie hebben gegeven op, geen enkele aandacht hebben besteed aan het verzoek tot het plaatsen van een weerwoord”

Op 12 april heeft de Raad uitspraak gedaan. De Raad constateert dat zij “niet heeft kunnen vaststellen dat het artikel relevante feitelijke onjuistheden bevat” en dat het artikel “gestaafd wordt door een groot aantal officiële documenten en deugdelijk onderzoek. In zoverre is de klacht ongegrond”. Deze uitspraak is logisch voor zover alles wat in de documenten van het stadsdeel staat niet wordt betwist en zeker door ons niet. Het wel verwijtbare deel zit in het gebruik van anonieme bronnen en de suggesties die daarmee gewekt worden. Het verweer van de Volkskrant luidt hierop als volgt: “In het artikel wordt aangegeven dat gesproken is met mensen die anoniem willen blijven. Deze opmerking is bedoeld als weegave van de sfeer in het stadsdeel Zuidoost, waar een zekere angst heerst om vrijuit te spreken (sic!). Het artikel vormt inmiddels de basis voor drie onafhankelijke onderzoeken”, en “onderzoeken van dit kaliber niet zouden zijn gestart als het artikel onvoldoende onderbouwd zou zijn geweest”.

Klip en klaar wordt hier gezegd: omdat wij, de PvdA in Zuidoost en het PvdA-partijbestuur, géén genoegen nemen met anonieme bronnen en suggesties en drie zware onderzoeken zijn gestart, hebben wijzelf legitimiteit verleend aan het artikel. Prima, wij constateren dat de Volkskrant de drie onderzoeken “onafhankelijk” noemt, en dat wij de luiken opzetten en wel in alle openbaarheid zullen vaststellen wat juist en onjuist is gebleken. Wij dagen daarmee de Volkskrant uit dan opnieuw te berichten over de zg. angst om vrijuit te spreken in Zuidoost. Hoe kun je het verzinnen.
Na de discussie in de stadsdeelraad van Zuidoost over het instellen van onderzoeken gaf de kop van het vervolg artikel in de Volkskrant de eerste terugtrekkende beweging al mooi aan: “Op papier is ZO wel goed bezig”. Misschien dat de Volkskrant nog tot de conclusie moge komen dat het Zuidoost ook in de praktijk goed gaat. En dat de PvdA daar terecht trots op is.

En dan wat over mijn persoon is geschreven: ”voor zover de klacht is gericht tegen het ontbreken van wederhoor is deze gegrond”. Met deze uitspraak heb niet alleen ik, maar hebben ook de drie andere partijgenoten die in het artikel zijn opgevoerd, een basis voor de gang naar de rechter wegens aantasting van goede naam en eer. Voor mijzelf was het meest grievend dat de Volkskrant de suggestie van persoonlijk belang opvoerde vanwege een subsidie voor het voortgezet onderwijs in Zuidoost voor naschoolse activiteiten in het kader van SchoolPLUS.

Tijdens de mondelinge behandeling bij de Raad op 19 januari bleek overduidelijk dat er geen spoor van bewijs was dat ik er financieel beter van geworden zou zijn; integendeel er lag een lijvig rapport van de accountant dat deze suggestie, door de journalist opnieuw geuit in het schriftelijk verweer voor de Raad, finaal onderuit haalde. Hiermee geconfronteerd voelde de journalist zich toen geroepen te erkennen “dat dit dan wel zo zou kunnen zijn”, maar dat de beschuldiging persoonlijk belang niet hoeft te betekenen dat het om geld gaat, het kan ook gaan over “status, en dat het bijvoorbeeld ’je kindje’ is”. Dit is een letterlijk citaat uit zijn mond!
Behalve leugenachtig gedraai is het ook gevaarlijke uitspraak. In de eerste reactie van de PvdA Zuidoost werd al de zorg uitgesproken of mensen nog wel actief willen zijn in de politiek en in het vrijwilligerswerk als hun inzet zo in een kwaad daglicht gezet kan worden. Natuurlijk ben je als actief burger, en daar roept de PvdA toe op, betrokken bij wat je doet, waar jij je als vrijwilliger voor inzet. Als dat als persoonlijk belang wordt gekwalificeerd en altijd als verdachtmaking kan worden uitgespeeld dan gaat het actief burgerschap zware tijden tegemoet. Als PvdA Zuidoost spelen wij dat spelletje niet mee. Wij verwachten van onze leden en politieke vertegenwoordigers dat zij actief zijn in het maatschappelijk middenveld, dat zij de mensen kennen, dat zij met hun poten in de modder staan.

Ik heb nog niet besloten of ik de Volkskrant nu ook voor de burgerrechter sleep. Misschien dat de Volkskrant alsnog aan wederhoor wil doen, te beginnen bij het plaatsen van deze reactie. En oja, de onafhankelijke commissie voor beroeps- en bezwaarschriften heeft enige tijd geleden het bestuur van het stadsdeel geadviseerd de subsidie voor SchoolPLUS alsnog wel toe te kennen. Het recht werkt soms wat langzaam, maar ook geduldig. Wordt vervolgd.

Nick Bolte,
voorzitter PvdA Amsterdam Zuidoost