Nenita La Rose: is huiselijk geweld te stoppen?

Door: Nenita La Rose

Het is vandaag – woensdag 25 november – weer “Orange the World”, de Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen. Van Schagen tot aan Roermond worden weer vele honderden gebouwen in de oranje schijnwerpers gezet. Intussen blijven de zorgen over dit kwalijke fenomeen onverminderd groot. En intussen wordt er ook nog gemorreld aan de Istanbul Conventie, het Europese verdrag waarmee het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld is vastgelegd.

Wereldwijd krijgt één op de drie vrouwen te maken met geweld. In Nederland is dat zelfs 45% van de vrouwen en meisjes. In Amsterdam is geweld in de privésfeer zelfs de meest voorkomende vorm van geweld. Vorig jaar was er ruim 6600 keer sprake van een geweldsincident in de huiselijke sfeer, een toename van 7 procent ten opzichte van een jaar eerder. Onze wereld worstelt met huiselijk geweld, dat zelfs nog toeneemt door zelfisolatie waar het Covid virus ons toe dwingt.

Wereldwijd krijgt één op de drie vrouwen te maken met geweld.

Maar is huiselijk geweld tegen vrouwen niet zelf een schaduw pandemie die sinds mensenheugenis rondwaart en waar maar geen afdoende vaccin tegen gevonden wordt? Recent nog deed de Vereniging van Nederlandse Gemeenten een onderzoek met als titel “Kunnen huiselijk geweld en kindermishandeling echt stoppen?” De conclusie was: het is een kwestie van lange adem. Op praten over huiselijk geweld rust een groot taboe. Het gebeurt achter de voordeur, maar de desastreuze effecten raken ons allemaal: De gemeenschap draagt de gevolgen van gewonde, geestelijk verminkte of zelfs van het leven beroofde vrouwen. De gemeenschap krijgt de zorg over ontredderde kinderen die niet normaal kunnen functioneren. Terecht wordt daarom bij de aanpak veel energie gestoken in vroegtijdige signalering, adequate ketenbenadering en professionele gedragstherapie. Het Amsterdamse gemeentebestuur doet er alles aan om dit in beleid te gieten.

Maar wat als deze vorm van geweld zo diepgeworteld is dat dergelijke aanpak tekort schiet? De urgentie is zo hoog dat wetenschappers op zoek gingen naar de evolutionaire wortels voor huiselijk geweld tegen vrouwen. Dat zou gevonden zijn bij een geïsoleerd levend Boliviaans volk van jagers en verzamelaars, waar opmerkelijk veel geweld tegen vrouwen voorkomt. Evolutionair gezien zou gelden hoe meer nakomelingen, hoe beter. En om evolutionair succesvol te zijn wil de man zekerheid hebben dat de vrouw zijn nakomelingen baart. Je kunt immers zien wie het kind baart, maar niet wie het heeft verwekt. Om reproductie zeker te stellen wordt geweld toegepast. Na hun vruchtbare levensfase werd het geweld tegen vrouwen opmerkelijk lager.

Wat is de relevantie hiervan voor onze Westerse wereld? Wij zien het opmerkelijke fenomeen van her en der opkomend nationalisme en de parallelle opkomst van een conservatief vrouwbeeld. Het is zorgelijk en verontrustend dat op ons eigen Europese continent landen zich willen terugtrekken uit de Istanbul Conventie. Naast Polen en Turkije, keerden eerder Slowakije en Hongarije zich tegen het verdrag. De Conventie zou ‘destructieve gender-ideologieën en migratie’ promoten, is het denkbeeld dat nationalistische partijen in deze landen actief uitdragen.

Het is zorgelijk en verontrustend dat op ons eigen Europese continent landen zich willen terugtrekken uit de Istanbul Conventie.

Ook dichter bij huis lijken nationalistische bewegingen zich meer aan het verleden te willen spiegelen als het gaat om het definiëren van de positie van de vrouw. Je zou zelfs kunnen spreken van een antifeministische golf die het liefst alle progressie van gelijkheid tussen genders teniet zou willen doen. Zo een samenleving willen wij niet zijn. En zo is de aanpak van huiselijk geweld tegen vrouwen niet alleen een kwestie van mediation en begeleiding, taboe-doorbreking en waar nodig straffen. Het is de strijd voor vooruitgang in de samenleving en voor behoud van de stappen die reeds zijn gemaakt. Ik sluit mij aan bij de leus: Europa, houd de rug recht. Hoe krachtiger wij ons opstellen dicht bij huis, hoe beter wij in staat zijn om ontwikkelingen elders succesvol te weerstaan.

Nenita La Rose

PvdA-Gemeenteraadslid Amsterdam

Voorzitter Nederlandse Vrouwen Raad

Ik sluit mij aan bij de leus: Europa, houd de rug recht.

Heeft u zelf last van huiselijk geweld, vermoed u het ergens en heeft u hulp nodig? Bel met 0800-2000.