Monumenten maken Amsterdam tot prachtstad
Amsterdam is een levendige, culturele monumentenstad. De PvdA heeft, samen met het College, een hart voor de monumenten die Amsterdam tot prachtstad maken. Maar de pracht van de stad is soms nog verborgen, onzichtbaar, soms fragiel, kwetsbaar en behoeft bescherming. Maar alvorens een gebouw met een monumentale waarde te kunnen beschermen moet het eerst op de monumentenlijst komen. De PvdA is van mening dat Amsterdammers daarin een belangrijke rol kunnen spelen. Immers, zij wonen, werken en leven in en rondom de pracht en praal van de stad en vormen in die hoedanigheid de voelsprieten van de gemeente als het gaat om een potentiële monumentenwaarde van gebouwen.
Daarom heeft de PvdA fractie in de gemeenteraad vragen bij het voorgenomen wetsvoorstel ‘Wijziging van de Monumentenwet 1988 in verband met onder meer beperking van de ministeriële adviesplicht bij aanvragen om een monumentenvergunning’ dat februari jl is ingediend bij de Tweede Kamer. Met dit wetsvoorstel komt er namelijk een einde aan de mogelijkheid van burgers en belanghebbenden om gebouwen van vóór 1940 voor te dragen als Rijksmonument met als indirect gevolg dat de Rijksmonumentenzorg zich gaat beperken tot de architectuur van ná 1940. De achterliggende gedachte van de wijzigingsvoorstellen is dat de monumentenbescherming van voor 1940 voldoende is en dat de huidige Rijksmonumentenlijst een voldoende representatief beeld zou geven van de bouwkunst van voor 1940.
De Raad van State heeft daar kritiek op. In een advies stelt zij dat noch de burgers, noch de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) dat op basis van gebrekkige redengevende beschrijvingen en vanwege een gebrek aan criteria kunnen beoordelen. Daarbij komt nog dat geregeld oude woonhuizen achter jongere gevels tevoorschijn komen. Bovendien verandert geregeld door bouwhistorisch onderzoek het inzicht in de gebouwde omgeving en wat wel en niet beschermd dient te worden.
De wetswijziging heeft ook tot doel een vereenvoudiging van de procedure voor belanghebbenden en het geven van meer verantwoordelijkheid aan gemeenten. Een nobel streven. Echter, Hetti Willemse PvdA-woordvoerder Monumenten vraagt zich af of de gemeente niet juist een grote rol zou moeten kunnen en willen geven aan belanghebbenden bij het opsporen, aandragen en beschermen van gebouwen met monumentale waarden? Belanghebbenden, van individuele Amsterdammers tot organisaties zoals monumentenverenigingen zijn namelijk erg belangrijk als het aankomt op het signaleren van de monumentenwaarde van oude panden. Het zou een verlies zijn als van die kennis en kunde geen gebruik gemaakt wordt. Vooral in die gevallen waarin verschil van mening bestaat over de monument-potentie van een pand. Inzichten daarover kunnen immers verschillen. Indien de Minister meent dat geen sprake is van een monument, is het betrokken bouwwerk vogelvrij. Dat zou betekenen dat vóórdat het debat daarover is gevoerd, aantasting ervan mogelijk is.
Niet verstandig vindt Hetti Willemse. Het behoud van bouwwerken van voor 1940 dient het algemene belang van de stad en daarom is een goede regeling rondom de (voor)bescherming van die gebouwen van essentieel belang. Dat is dan ook de reden waarom zij schriftelijke vragen aan het College heeft ingediend rondom de nieuwe wetswijziging.
Hetti Willemse is van mening dat voor de maatschappelijke samenhang en leefbaarheid in de stad, cultuurhistorie van essentieel belang is. De stad laat zich erdoor voor haar bewoners lezen. Er worden af en toe nog monumentale waarden ontdekt in de stad. Die moeten ook worden gekoesterd als onderdeel van het Amsterdamse cultureel erfgoed. Bovendien zijn monumenten en de cultuur die zij uitstralen, aanjager van de toeristische ontwikkeling van De PvdA is bovendien een sterk voorvechter van cultureel aandeelhouderschap, oftewel de betrokkenheid van Amsterdammers bij de rijke cultuurgeschiedenis van de stad. Dat gebeurt niet met het voorgenomen wetsvoorstel. Reden te meer dus om uitleg te vragen aan het college wat dit betekent voor de monumentenstad Amsterdam en haar inwoners.
Wijziging van de Monumentenwet (klik hier)
Bijgevoegd de schriftelijke vragen van Hetti Willemse hieronder.
