Met Rutte meer bijstandsuitkeringen

Vergezeld van kleurige retoriek over ‘eigen invulling’ en een ‘vergroot mandaat’ zadelt premier Rutte lokale overheden op met meer mensen in de bijstand. Het is daarom terecht dat verschillende grote steden en een aantal provincies het Bestuursakkoord 2011-2015 zullen afwijzen. Ook de PvdA Amsterdam vindt dat het akkoord in deze vorm niet ondertekend kan worden.

Want premier Rutte geeft de gemeentes meer taken, maar niet het geld dat erbij hoort. De grootste horde is de uitvoering van de Wet Werken naar Vermogen uit het Bestuursakkoord, die mensen met een arbeidsbeperking moet begeleiden naar een baan. Gemeentes zien niet hoe deze wet kunnen uitvoeren.

Wat de PvdA wel aanspreekt is dat er met de Wet Werken naar Vermogen (WWnV) één regeling komt, waarmee zo veel mogelijk wordt gekeken naar wat mensen met een arbeidsbeperking nog wèl kunnen doen. Zo is er een loonkostenregelig die werkgevers financieel compenseert voor de beperkte productiviteit van gereïntegreerde werknemers. Dat is altijd beter dan iemand op de bank laten zitten.

Maar het kabinet wil het wettelijk minimumloon voor deze mensen pas na 9 jaar laten ingaan. Voor de PvdA is dit onacceptabel. De PvdA vindt dat mensen met een arbeidsbeperking recht hebben op een fatsoenlijke beloning. Anders glijden we af naar een samenleving waar mensen met een beperking of gewoon pech gedegradeerd worden tot ‘werkende armen’ zoals we die kennen uit de Verenigde Staten.

Meer mensen in de bijstand
Arbeidsongeschikten en mensen met een beperking die nieuw instromen, kunnen door de gemeente prima naar werk worden begeleid. Maar dat kan niet zonder geld. De nieuwe instromers, die normaal onder de wetten WSW en Wajong vallen, komen dan in de bijstand terecht. De budgetten voor de bijstand moeten vervolgens door de gemeente worden. Het geld wat de gemeente daaraan kwijt is kan dan niet worden besteed aan begeleiding naar werk. Op deze wijze jaagt dit kabinet mensen de bijstand in en de gemeente op kosten.

Het gekke is: Rutte weet al dat het aantal bijstandsuitkeringen zal toenemen. Daarom verschuift hij binnen de toewijzing van geld voor bijstandsuitkeringen nog eens €200 miljoen van het geld bestemd voor reïntegratie (het zogenaamde Werk-deel) naar de pot waar het geld uit komt waar de gemeenten de bijstandsuitkeringen van betalen (het Inkomen-deel). Dat betekent netto nóg minder geld om inactieven naar volwaardig werk te begeleiden. Het kabinet probeert de zaak te sussen door een klein potje geld beschikbaar te stellen voor de overgang naar het nieuwe systeem, maar dat is eenmalig en lang niet voldoende om het structurele gebrek in de financiering op te vangen. Dit gedeelte van het Bestuursakkoord is nu gewoon onuitvoerbaar.

Rutte’s gemiste kans
De PvdA Amsterdam zou graag zien dat de WWnV, uiteindelijk bedoeld als ‘één regeling voor de onderkant’, een goede start maakt. Maar daarbij kan het niet zo zijn dat mensen met een arbeidsbeperking, die begeleid worden naar werk, 9 jaar lang onder het minimumloon worden betaald. Ook zullen gemeentes de noodzakelijke middelen moeten krijgen om de wet uit te kunnen voeren. Door nu in het Bestuurakkoord niet de nodige middelen beschikbaar te stellen ondermijnt dit kabinet ook de re-activatie doelstellingen die Rijk en de gemeente Amsterdam delen. Daarmee wordt dit bestuursakkoord een gemiste kans.

Emre Ünver, raadslid.