'Meer hulp aan Antiliaanse eilanden.'
Beste Manon,
Je snijdt in je brief een zeer lastige kwestie aan. Het is namelijk bepaald niet eenvoudig om Antillianen in Nederland op alle terreinen mee te laten doen. Oververtegenwoordiging in de criminaliteit- en werkloosheidcijfers en tienerzwangerschappen zijn de grootste problemen waarmee we bij deze groep te maken hebben.
Volgens mij is het goed om eerst even stil staan bij de vraag over welke groep we het precies hebben. De overzeese eilanden van het Koninkrijk der Nederlanden, te weten Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba, Sint Maarten en Sint Eustatius, worden namelijk vaak op één hoop gegooid. Dat is misschien wel logisch, ze liggen immers allen ongeveer even ver van Nederland af, maar daarom nog niet terecht. Zo liggen de benedenwindse eilanden alleen fysiek al duizend kilometer van de bovenwindse eilanden. Dé Antillen bestaan louter (nog) als staatkundige eenheid. Als het gaat om de probleemgevallen hebben we het bovendien niet zozeer over Antillianen (een term waaronder alleen Arubanen niet vallen), maar vaak over kanslozen uit Curaçao, die in veel gevallen nog relatief jong zijn.
Deze jongeren zijn in hun jeugd in de slechte buurten van Curaçao geconfronteerd met veel werkloosheid, armoede en criminaliteit. Ze groeiden daardoor in zeer slechte omstandigheden op, meestal zonder vader en met alleen hun moeder, die zelf in veel gevallen ook een (zeer) slechte opvoeding heeft gehad. Deze situatie zet zich al generaties lang voort en is ontstaan door jarenlang slecht beleid op Curaçao en een Nederlandse overheid die zich hier grotendeels afzijdig van hield.
Er lijkt verbetering op komst nu Nederland samen met de eilanden onder leiding van VVD-minister Atzo Nicolaï na vele jaren eindelijk afspraken heeft gemaakt over hoe de gebieden in de toekomst samen gaan werken. Een half miljard euro is al beschikbaar gesteld om te investeren in het creëren van kansen voor de bewoners en het aanpakken van problemen op de eilanden. Bonaire, Saba en Sint Eustatius worden Nederlandse gemeenten en Sint Maarten wordt net als Aruba een autonoom land binnen het Koninkrijk. Hetzelfde gaat waarschijnlijk voor Curaçao gelden, al ligt de eilandraad daar nu nog dwars. Zelf ben ik overigens meer voorstander van Curaçao als Nederlandse gemeente, omdat we dan meer kunnen bijdragen aan het aanpakken van de problemen en het voorkomen van de komst van een steeds nieuwe golf van kansloze jongeren uit Otrabanda.
In de nieuwe situatie kan meer gericht worden samengewerkt (onder andere aan een beter en effectiever bestuur voor de eilanden) tussen Nederland en de drie autonome landen en gemeenten. In de drie nieuwe gemeenten kunnen de voorzieningen worden gelijkgetrokken met de voorzieningen die we nu in Nederland al kennen. Dat betekent onder meer hetzelfde onderwijs, dezelfde uitkeringen en dezelfde mogelijkheden en kansen. In dit kader kunnen we een voorbeeld nemen aan de manier waarop Frankrijk nu met haar overzeese gebieden omgaat. Aan de afzonderlijke landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten moet wat mij betreft (meer) ontwikkelingshulp worden gegeven. Zeker Curaçao verdient daarbij bijzondere aandacht.
Tot slot nog over het kabinetsvoorstel dat je aanstipt. Het is inderdaad de vraag of het juridisch mogelijk is om criminele Antillianen uit te zetten of de hen de komst naar Nederland te versperren. Dat laat onverlet dat het goed is om een signaal te geven dat we intolerant zijn tegen criminele Antillianen. Mocht de uitvoering van deze wet niet haalbaar blijken, dan moeten we vooral kijken naar andere mogelijkheden om hetzelfde te bewerkstelligen. In dat kader ben ik ook blij met de uitspraken van je Rotterdamse PvdA-collega Peter van Heemst, die zegt dat we zware criminaliteit gepleegd door Antilliaanse jongeren keihard moeten aanpakken en dat er in Rotterdam geen plek is voor criminele Antillianen. Eerder deed Johan Stekelenburg als burgemeester van Tilburg al soortgelijke uitspraken. Gelukkig is dan ook het overgrote deel van de Antillianengemeenten voorstander van de uitvoering van de Antillianenwet. Alleen ons eigen Amsterdam, Dordrecht en Groningen zijn tegenstander.
Duidelijk is dat er voor het nieuwe conservatief-rode kabinet een grote uitdaging ligt om de criminaliteitsproblemen hard aan te pakken en een goede (her)start te maken met het oplossen van de problemen op de eilanden en in het bijzonder Curaçao. Erg hoopvol ben ik alleen niet als ik kijk naar uitspraken van minister van Justitie Hirsch Ballin. Die gaf zijn reactie op de nieuwe wet door te verwijzen naar het nieuwe regeerakkoord: “Leest u het regeerakkoord er maar op na. Dan heeft u een aanwijzing.” … In het regeerakkoord staat helemaal niets over criminele Antillianen…
Met vriendelijke groeten,
Eric van der Burg
