Liberalisering huurwoningen is asociaal

Staf Depla, Tweede-Kamerlid voor de PvdA, woordvoerder wonen: Liberalisering van huurwoningen is ongewenst. De woonlasten van grote groep mensen stijgen. Het bevordert segregatie. Het verschil tussen arme en rijke wijken wordt alleen maar groter maakt. Minister Dekker denkt dat er door deze liberalisering meer woningen gebouwd zullen worden. De PvdA vindt ook dat er meer woningen gebouwd moeten worden. Maar aangezien alle deskundigen stellen dat de liberalisering niet zal leiden tot meer woningen, is het de vraag waarom de minister deze maatregel voorstelt. Om woningen te kunnen bouwen hebben de corporaties grond nodig en wellicht kan er wat aan de trage procedures gedaan worden. Liberalisering leidt echter alleen tot segregatie en hoge woonlasten, zonder dat het ook maar iets oplost.

Tjalling Halbertsma, oud-fractievoorzitter van de PvdA in Amsterdam: Asociaal is een zwaar wel woord, onrechtvaardig is het wel, zolang voor mensen met lage inkomens niks gebeurt.
Wortel van het probleeem is dat de woningmarkt aan de onderkant totaal vastzit. Dat los je met liberalisering aan de bovenkant niet op. Zaak is eerst de doorstroming uit sociale huurwoningen in gang te zetten, zodat daar woningen voor lagere inkomens beschikbaar komen. En dat is alleen maar te bereiken door het taboe van invoering van inkomensafhankelijke huren voor de sociale woningbouw nu eindelijk te doorbreken.

Manon van der Garde, PvdA raadslid in Amsterdam: Bij de afgelopen keren dat ik op straat met mensen sprak bleek hoe groot de angst is bij mensen over de plannen van minister Dekker. Er zijn veel mensen die al minder huursubsidie krijgen, een verhoogde premie voor de ziektekosten zien aankomen en allerlei andere hogere uitgaven, terwijl de inkomsten niet meer gaan worden. Terecht dat er veel mensen boos en angstig over zijn, want huurders dienen beschermd te worden. Daar heeft de PvdA zich jarenlang voor ingezet. Liberalisering heeft al te veel problemen veroorzaakt en helaas zijn vaak de zwakkeren in de samenleving de dupe.

Jupijn Haffmans,fractievoorzitter van Amsterdam Anders/De Groenen: Vrijgeven van de huren zal tot gevolg hebben dat grote delen van Amsterdam niet meer bereikbaar zijn voor grote groepen Amsterdammers. Mensen met lage inkomens aan de rand van de stad en de binnenstad alleen voor de rijken is niet alleen asociaal, maar ook strijdig met het streven naar een ongedeelde stad. Daarom heeft Amsterdam Anders/De Groenen een motie ingediend, die inmiddels is aangenomen, die minister Dekker oproept haar plannen aan te passen.

Bouwe Olij, PvdA raadslid in Amsterdam, woordvoerder bouwen en wonen: Woest word ik van het schandalige en a-sociale beleid van deze regering en in het bijzonder van VVD-ster Dekker. Het CDA zit te slapen en D66 heeft als gebuikellijk een rolletje in de bijwagen maar hetVVD voert volledig zijn rechtse agenda uit. Op alle terreinen dus ook op het gebied van Wonen.
Als dit beleid dooorgaat heeft dat desastreuse gevolgen voor de steden en de buurgemeenten. Alleen mensen met poen kunnen op den duur nog wonen in de meest gewilde buurten van de stad. Als je geen geld hebt moet je aan de rand van de stad gaan wonen waar nog goedkope woningen staan. Gevolg: segregatie. En dat willen we nou juist niet. Waarom moet dit eigenlijk? Omdat de woningmarkt vast zit. Klopt. Want er werd te weinig gebouwd. Maar Duco Stadig heeft een huzarenstukje geleverd en is er in geslaagd in 2 jaar tijd de bouwproduktie van 3000 woningen op te voeren naar 5000. Aangezien er een directe relatie is tussen nieuwbouw en vrijkomende woningen zal het aantal vrijkomende woningen dat circa 8000 is bij een productie van 3000 woningen nu stijgen tot 16.000 (zie: Beweging op de woningmarkt van de Federatie okt. 2004). Meer woningen bouwen levert veel meer op voor de doorstroming dan het beleid van Dekker. Dat beleid zal er toe leiden dat iedereen blijft zitten waar die zit. Want als je verhuist krijg je een hogere huur en verlies je je huursubsidie. Wanneer gaat de VVD eens voorstellen dat een eigen woning bezitter zijn hypotheekrenteaftrek verliest als hij/zij verhuist? Dekker brengt 250 miljoen in rekening bij de corporaties en voorkomt daarmee dat ze nog meer bezuinigt op de huursubsidie (nu al 12 euro per maand minder). Die 250 miljoen is echter heel snel te verdienen door de hypotheekrente niet meer in de hoogste schaal af te laten trekken. Dat levert 500 miljoen op. Daar heeft alleen maar de 5% hoogste inkomens last van. Dat zijn de echte scheefwoners. Wanneer worden die eens aangepakt? Gaan de corporaties en de particulieren meer huizen bouwen door het beleid van Dekker? Nee, natuurlijk niet. De bouwproductie zit niet vast op de opbrengsten maar op procedures en beschikbaarheid van grond. Door het ’ruim baan voor schiphol beleid’ van deze regering kunnen er bijvoorbeeld 25.000 geplande woningen niet gebouwd worden. De corporaties hebben geld genoeg. Dat zeggen ze zelf ook. En particuliere beleggers bouwen nu al uitsluitend geliberaliseerde woningen dus die metselen geen steen extra door dit beleid. Het resultaat van dit alles zal zijn dat Dekker de geschiedenis ingaat als minister die de minste woningen bouwde ooit (dit jaar staat de teller op ca. 30.000 geloof ik), die de huurwoningen onbetaalbaar maakte en de eigen woningbezitters ontzag. De rijken worden rijker (dankzij de de hypotheekrenteaftrek. Kosten 7 miljard per jaar) en de armen worden armer.

Thijs Reuten, raadslid voor de PvdA in Amsterdam: Als dit liberaal is, is liberaal wat mij betreft asociaal! Zonder blikken of blozen stelt dit kabinet van CDA, VVD en D66, dat mensen die in een woning met een uiteindelijk geheel vrij te geven huur wonen en dat niet meer kunnen betalen maar moeten omzien naar een andere woning. Je gelooft het niet als je het leest. Nog afgezien van de botte tekst realiseren regering en andere voorstanders van Dekkers huurplannen zich blijkbaar niet dat je, met een smallere beurs, niet zomaar kunt kiezen uit een ruim aanbod betaalbare huur- of koopwoningen. De oplossing van de nieuwe woningnood komt dan volgens mij ook niet dichterbij met deze voorstellen. Verhuurders mogen bijvoorbeeld eerst extra huur vragen en worden pas veel later afgerekend op de bouw van nieuwe woningen. Gaan we dan als de huren eenmaal fors verhoogd zijn eens kijken of bijvoorbeeld particuliere verhuurders mee gaan werken aan de bouw van nieuwe (sociale) huurwoningen? Laten we dit allemaal niet afwachten en de acties tegen deze asociale huurvoorstellen met volle kracht voortzetten.

Ineke van Gent, GroenLinks Tweede-Kamerlid: Het beleid van min. Dekker is in mijn ogen a-sociaal. Dit is geen minister van Volkshuisvesting maar een minister van duur wonen. Het vrijgeven van de huren leidt tot tweedeling. Zolang er een tekort is aan betaalbare huur- en koopwoningen, is het vrijgeven van de huren onbespreekbaar voor GroenLinks. In plaats van te bezuinigen op de huursubsidie, kan de minister beter de allerrijksten minder hypotheekrente-aftrek geven. En in plaats van huurders te belasten met een huurverhoging van tientallen tot honderden euro’s moet zij juist de gemeenten en woningcorporaties dwingen om te gaan bouwen. Alleen zo lossen we de tekorten op de woningmarkt op.

Eric van der burg, VVD fractievoorzitter in Amsterdam: Wat mij betreft is het uitgangspunt in de discussie verkeerd. Mensen dienen de kostprijs te betalen voor de producten die ze afnemen, dus ook als het om wonen gaat. Vanuit dat oogpunt gaat Dekker niet ver genoeg; dan moet je 100% liberaliseren. Als er mensen zijn die de huur niet kunnen betalen kan de overheid ( al dan niet tijdelijk ) bijspringen, via huursubsidie of via een aftrekpost bij de belastingen. De woningmarkt is nog niet klaar voor een verdergaande liberalisering dan wat Dekker nu wil. De methode die Dekker kiest vind ik minder belangrijk, als het zelfde resultaat bereikt kan worden met de voorstellen van Stadig, namelijk via het puntenstelsel, vind ik het ook prima. Dat de PvdA nu roept dat de woningmarkt verstopt zal raken komt wat vreemd over, waarom hebben ze zich de afgelopen jaren dan verzet tegen de VVD wens om veel woningen te bouwen voor de middeninkomens, in de wetenschap dat daar een tekort aan is terwijl er teveel aan sociale woningbouw is.

Lennart Booij, ondernemer, programmamaker: De prijzen van sommige huurwoningen zijn asociaal laag. Zeker als je kijkt naar het inkomen wat iemand inmiddels verdient. Aan de andere kant staan er duizenden jonge mensen op wachtlijsten die nu vaak op de zwarte markt belachelijk hoge bedragen betalen voor een kleine kamer of zolder. Er is dus sprake van een scheve situatie en dat weten we al jaren. Actie zoeklicht ten spijt. Doorstroming komt niet van de grond zolang er niet voldoende goede en betaalbare woningen in het middensegment verkrijgbaar zijn, koop of huur. Toch vind ik de plannen van Dekker te radicaal. Zij zou de woningcorporaties van buiten de randstad, met hun opgepotte geld, de kans moeten geven daarbinnen te verwerven en te bouwen. Het verhoogt de druk op de corporaties van Amsterdam. dat doet het aanbod toenemen en wie weet geeft het meer lucht in het systeem. pas dan kunnen er huren worden aangepast. Nu wordt een groep rijpe en groene huurders aangepakt, ongeacht hun inkomen en sociale positie.

Onno van der Vlerk, Voorzitter PvdA A’dam: Het pakt in ieder geval asociaal uit. Ik wordt door veel Amsterdammers benaderd, die ban zijn dat ze soms wel na 25 jaar hun woning dreigen te verliezen. Vooral in Zuideramstel en Oud Zuid, maar ook in Oost. Er dreigt een tweedeling te ontstaan, waarbij in de meer gewilde stadsdelen geen plaats meer is voor leraren, verplegers en politieagenten. Laat staan voor de minima. Dat is niet de stad waarin ik wil wonen. Scheefwonen moeten we inderdaad tegengaan. Enerzijds door handhaving (tegen onderhuur) anderzijds moeten we misschien ons oude voorstel van huurbelasting weer invoeren.

Amma Asante, raadslid voor de PvdA in Amsterdam: Liberalisering van de huren zoals gepland is niet bepaald sociaal te noemen. Wel liberaal, immers de verwachting is dat mensen met een vet inkomen en dus meer keuzevrijheid hier niet veel last van zullen ondervinden en nog stees in grote mate kunnen wonen waar zij willen wonen. Typisch beleid van een kabinet die zich niets aantrekt van de positie van zwakkeren in de samenleving en denkt ’ na ons de zondvloed.’ Het probleem zit em vooral bij mensen met een laag- en middeninkomen. En hoewel corporaties aangeven dat zij zittende huurders zoveel mogelijk zullen ontzien van huurstijgingen en blij zijn met dit instrument omdat het de doorstroom op de woningmarkt bevordert, heb ik mijn twijfels. Want wie garandeert huurders dat zij in de toekomst niet zullen opdraaien voor kosten die corporaties maken en niet meer vergoed krijgen door het Rijk? Liberalisering van de huursector is het einde van een eerlijk, rechtvaardig en sociaal huurbeleid!

John Goring VVD raadslid in Amsterdam: ’Wat is sociaal? Wie het weet mag het zeggen. Een poging: een kennis van mij zit in de bijstand en huurt al jaren een corporatiewoning. Deze verhuurt hij onder en gaat minimaal tweemaal per jaar met vakantie naar Suriname. Lang leve het huidige ’sociale’ woonsysteem. Mijn kennis is een grote fan van de ’sociale’ Stadig. Hij wil immers nog heel veel mooie reizen maken. Tweede poging: een vriendin huurt al vele jaren voor minder dan € 400,– een groot appartement in het hart van de binnenstad. Zij huurt van een particuliere huisbaas en weigert stelselmatig alle vormen van onderhoud. De huur zou daarna immers omhoog kunnen gaan en zij wil haar luxe leventje – veel verre exotische reizen – nog wel even voortzetten. Ze zal vast wel zo’n protestbrief van de zwaar gesubsidieerde huurdersvereniging aan Dekker ingevuld hebben. Mijn vriendin is verklaard ’sociaal en betrokken’. Natuurlijk vertonen niet alle huurders bovengenoemd gedrag. Maar dat het huidige ’sociale’ systeem uitnodigt tot dit gedrag staat buiten kijf. Ilegale onderverhuur tiert welig in Amsterdam. Daarom: hulde voor minister Dekker die in één keer poogt om een aantal problemen op het gebied van wonen aan te pakken. Als de hoogte van de huur gerelateerd wordt aan de waarde van een woning en de gewildheid van een locatie, zijn we van een aantal prangende problemen af. Is Dekker hier nou zo uniek in? Neen!! Amsterdamse gemeentegrond wordt in erfpacht uitgegeven. Dit een vorm van grondhuur en weegt ook mee in de woonlasten van iedere Amsterdammer. De hoogte van de erfpacht is echter wél gerelateerd aan de gewildheid van een locatie. Voor een vierkante meter grond op de Zuidas vraagt de gemeente een veel hogere prijs dan in Geuzenveld? Dat zal vast wel iets vaags met ’sociaal’ te maken hebben. Ik vind hypocrisie een passender benaming’.

Gerard van As, voorzitter van de LPF-Tweede-Kamerfractie: De plannen van minister Dekker zijn door mijn fractie zeer kritisch ontvangen. In deze economisch moeilijke tijden kun je huurders niet opzadelen met een plotselinge stijging van de huurlasten. Veel mensen hebben nu al moeite om rond te komen doordat alles duurder is geworden. Het is van groot belang dat er méér woningen worden gebouwd, zodat de prijzen niet worden opgedreven door schaarste. Wij zullen in januari met minister Dekker het debat aangaan hoe zij dit denkt te kunnen realiseren.

Robert Flos, gemeenteraadslid VVD, voorzitter raadscommissie Stedelijke Ontwikkeling: Ik vind de maatregelen van Dekker zowel liberaal als sociaal. Liberaal en broodnodig omdat de woningmarkt nu volledig vastzit. Het is toch van de gekke dat bijvoorbeeld iemand in hartje Amsterdam in een koopappartement van 50 m2 ongeveer 3x zo veel aan hypotheek kwijt is dan zijn buurman met eenzelfde, maar huurappartement. Het huidige puntensysteem zorgt ervoor dat er slechts 5% huurwoningen zijn die aan de markt onderhevig zijn met heel hoge huren en vrijwel geen huurwoningen met een middeldure huur. Sociaal is het omdat nu allerlei mensen met hoge en middeninkomens onterecht kunstmatig (a.g.v. het puntensysteem) lage huren betalen en Dekkers plannen ervoor zorgen dat het kunstmatige overheidsingrijpen alleen gebeurt als het ten goede komt van de lage inkomens (huursubsidie en matiging huurstijging van nog wel gereguleerde huursector). Dit zou toch juist PvdA’ ers moeten aanspreken!

Later meer…