Donderdag 15 november 2018 nam Herman Wiersema (40) op de Algemene Ledenvergadering van de PvdA Amsterdam na vier jaar afscheid als voorzitter. Herman was een voorzitter die verbond en lijnen uitzette waar de vereniging nog jaren op voort kan borduren in de strijd voor een socialer en rechtvaardiger Amsterdam. Wij spraken Herman deze week en blikten met hem nog één keer terug op vier jaar voorzitterschap.
Herman, vier jaar voorzitter zijn van de PvdA Amsterdam zit erop. Welk gevoel komt als eerste in je naar boven als je terugkijkt op deze periode?
“Energie. Het waren vier jaren vol met activiteiten en ontmoetingen, en dat leverde vooral heel veel positieve energie op. We zijn een actieve club met mensen met gezamenlijk idealen en ook uiteenlopende ideeën. Daar voel ik me thuis en ik ben er trots op dat ik voorzitter mocht zijn.”
Hoe omschrijf jij de vereniging die je aantrof toen je begon als voorzitter?
“Als een partij 68 jaar in het stadsbestuur zit, geweldige wethouders en burgemeesters heeft geleverd en met grote fracties in de raad zat, dan doet dat ook iets met de politieke vereniging. Je raakt gewend aan een gevestigde positie, en de vanzelfsprekendheid dat je politiek verschil kan maken. Toen we in 2014 voor het eerst in de oppositie belandden, was dat een geweldige kans om de vereniging weer meer te activeren en te stimuleren dat iedere sociaaldemocraat zich er thuis voelt. Ik zie de vereniging echt als de bakermat van politiek succes: daar ontwikkel je je inhoudelijke boodschap en geef je talent de kans om zich te ontplooien.”
Met welke doelstellingen begon je aan deze klus?
“In de zomer van 2014 heb ik met een kortstondige Amsterdamse PvdA-commissie en veel leden gepraat over de toekomst van de vereniging. ‘In de stad, mensen, ideeën’ heette het actieplan. We wilden als partij weer meer actief en zichtbaar zijn in de stad zijn. Door mensen centraal te stellen wilden we kracht van partijgenoten meer benutten en de vereniging verlevendigen. En we vonden dat we op zoek moesten naar nieuwe antwoorden op maatschappelijke vraagstukken. Zonder afstand van het verleden te nemen, op zoek naar een vernieuwd verhaal en een nieuwe generatie PvdA’ers.”
Heb je die doelstellingen behaald?
“Oh, ik zie van alles wat er niet gelukt is en heb ontzettend veel geleerd van wat er soms mis ging – maar ik ben ook trots. In 2015 zijn we bijvoorbeeld met de ThemaTeams gestart: kleine groepjes leden die op een eigen wijze zich gingen verdiepen in onderwerpen en met prikkelende ideeën kwamen. En een jaar voor gemeenteraadsverkiezingen is er met input van allerlei Amsterdammers (leden en niet-leden) een Koersverkenning geschreven, waarin we vastlegden waar we als PvdA voor strijden in de stad. Welke onrechten we bevechten. Daarna volgden de spannende lijsttrekkersverkiezing en de totstandkoming van het verkiezingsprogramma, de kandidatenlijst en de campagne. Het was nooit een realistisch doel om de verkiezingen van 2018 te willen winnen, maar de uitslag van vijf zetels was natuurlijk opnieuw een klap. We voerden zo’n intensieve en authentieke campagne. Maar ik hoop dat we voor de langere termijn een basis hebben gelegd waarmee we de weg omhoog weer vinden. Een vereniging waar we lol hebben, activiteiten waarbij we Amsterdammers ontmoeten en een cultuur waarin er naar je wordt geluisterd.”
Je bent voorzitter van de PvdA Amsterdam geweest in een tijd dat het electoraal met de PvdA in het algemeen niet goed ging. Wat vroeg dat van jou als voorzitter?
“Als het in de peilingen zo slecht gaat, weet je zeker dat de échte, overtuigde PvdA’ers opstaan om actief te worden. En dat zijn er ontzettend veel geweest: mensen die wilden meedenken en meedoen. Daar word ik optimistisch van, zeker als je mensen de kans kan bieden om echt een bijdrage te leveren. Richting de campagne kreeg dat nog een extra boost: een verjonging en geloof in onze boodschap. Ik heb geprobeerd de positieve energie en onderlinge openheid te ondersteunen, en niet te vervallen in pessimisme. Natuurlijk, veel kiezers zagen onze partij even niet zitten – maar dat gaat niet veranderen als we gaan zitten mokken en treuren. Dit heeft er mede toe geleid dat er een nieuwe, overwegend jonge club PvdA’ers is opgestaan die de schouders eronder zet. Daar ben ik trots op.”
Hoe kijk je terug op de samenwerking met al je mede-bestuursleden uit de afgelopen vier jaar?
“Wat een zegen om met zoveel goede mensen samengewerkt te hebben. Mag ik hun namen even noemen? Het gaat om Jelle, Hans, Adam, Michiel, Eline, Jesse, Ditte, Ester, Ahmed, Amel, Bas, Peter, Anne, Marian, Rolf, Marion, Victor, Roos, Nick en Hassan. Ja, we hebben nogal wat verloop gehad – maar er stonden altijd weer goede mensen klaar om in te stappen. Zo’n bestuur is de eerste plek waar je je koers vindt en draagvlak organiseert. Tweewekelijks een avond in vergadering, maar eigenlijk zit je elke dag via de whatsapp-groepen met elkaar na te denken over hoe je de PvdA-vereniging in beweging houdt. En daarbij zijn procedures en statuten ook belangrijk, want bij een gezonde vereniging horen zorgvuldige afspraken over hoe je met elkaar omgaat.’
Hoe kijk je terug op de samenwerking met de stadsdeel-besturen van de PvdA?
“We werken steeds meer als één PvdA Amsterdam, door echt samen op te trekken. We hebben veel aan onze fijnmazige verenigingsstructuur te danken. Als grootste politieke partij in Amsterdam met een enorm netwerk wil je dichtbij georganiseerd zijn. De PvdA kon vorig jaar in álle 22 gebieden in de stadsdelen met goede kandidaten deelnemen aan de stadsdeelcommissieverkiezingen. Maar lang niet alles hoeft op acht plekken te gebeuren. We hebben nu een gezamenlijk politiek café, zijn welkom bij elkaars activiteiten en hebben een gezamenlijke begroting.”
Hoe heb je de samenwerking met andere politieke partijen in Amsterdam ervaren?
“In Amsterdam zijn de banden tussen de verschillende politieke partijen heel goed. Tijdens de verkiezingen en in de politieke arena benadrukken we vaak de verschillen, maar we hebben gezamenlijk veel te winnen als het gaat om het vertrouwen van de samenleving in de politiek. Met de voorzitters van de andere partijen heb ik daar goede gesprekken over gehad.”
Op welk specifiek moment in de afgelopen vier jaar dacht je bij jezelf: dit is de mooiste vereniging van Nederland?
“Weet je, de PvdA Amsterdam voelt op sommige momenten echt als familie. Je deelt een visie op de wereld, en dat geeft een stevige band. Op allerlei plekken in de stad kom je elkaar tegen, je deelt lief en leed. Bij het overlijden van partijgenoten als Eberhard van der Laan en Michael van der Vlis waren er indrukwekkende bijeenkomsten, waarin je als partijgenoten echt steun vindt bij elkaar. En de uitslagenavond in 2018 in Akhnaton was uniek: een uitgelaten stemming omdat we samen zo’n mooie campagne hadden gevoerd. We beseften dat we vijf zetels verloren hadden, maar de vijf zetels die we behielden waren bemachtigd met het verhaal waar we samen in geloven. En dankzij de goede onderhandelingen en het mooie progressieve coalitieakkoord, konden we twee maanden later ook tevreden zijn met het resultaat voor de koers van de stad.”
Hoe kijk je naar de huidige politici van de PvdA Amsterdam?
“Het zal je niet verbazen, maar ik ben heel verheugd met de mensen die nu voor de PvdA zichtbaar actief zijn in Amsterdam. Onze twee wethouders Marjolein Moorman en Sharon Dijksma, een fractie die onder aanvoering van Sofyan Mbarki echt de volle breedte van onze partij laat zien, aangevuld met drie talentvolle duo’s. Daarnaast hebben we vier benaderbare en betrokken bestuurders die de ambities waarmaken in de stadsdelen. En ik hoop zo dat onze twintig stadsdeelcommissieleden de kans krijgen om met hun adviezen en ideeën de verbinding te maken tussen de werkelijkheid in de buurten en de politieke wereld van de Stopera. Maar daarvoor moeten we het nieuwe bestuurlijk stelsel nog wel meer naar onze hand zetten.”
Je geeft het stokje over aan Bas Torenvliet. Hoe omschrijf jij de vereniging die jij aan hem overdraagt?
“De nieuwe groep bestuursleden is echt een afspiegeling van die vereniging, een sterk team. Ze hebben al een eigen beeld van hoe het met de partij gaat en ik hoor ambities die enthousiast maken. Fantastisch dat Bas, met wie ik de afgelopen jaren heel fijn samenwerkte in het bestuur, de kar gaat trekken. Het is aan hem om de vereniging nu te omschrijven, daar heeft hij geen voorganger voor nodig.”
Wat wil je nog kwijt aan de leden van de PvdA Amsterdam?
“Ik wil hen zeer bedanken dat ik hun voorzitter mocht zijn in de afgelopen periode. Wat ik eerder zei over de energie in de vereniging, dat hebben we aan hen te danken. Ik draag het daarom met een gerust hart over aan mijn opvolger en ik kan niet wachten om als campagnevrijwilliger of bezoeker in de toekomst weer aan de slag te gaan. Graag tot ziens dus!”