25 oktober 2006

Huren worden komende jaren fors hoger

De helft van de kiezers zijn huurders. Maar toch kon het kabinet en een meerderheid in de Tweede Kamer niet het fatsoen opbrengen om de kiezers een uitspraak te laten doen of ze deze stelselherziening gewenst vinden. Vandaag hebben we het wetsvoorstel behandeld. Op korte termijn (tot 1 juli 2009) stijgen de woonlasten met zo’n 50 euro per maand. Iedereen heeft zijn mond vol over de inkomens van middeninkomens, maar als je in een huurwoning woont telt dat ineens een stuk minder. Maar minstens zo belangrijk is dat er vanaf 1 januari 2007 een onomkeerbare stap genomen gaat worden om woningen met een hogere WOZ-waarde langzaam maar zeker te liberaliseren. Voor nieuwe huurders gaan deze woningen dan ipv tussen de 300 en 600 euro , tussen de 400 en 900 euro per maand kosten. Uit het onderzoek van de PvdA-fractie blijkt dat deze woningen vooral te vinden zijn in de betere buurten, in de gemeente rond de grote steden en op het platteland. Net op de plekken waar meer ipv minder betaalbare huurwoningen zouden moeten komen. In mijn initiatiefnota heb ik dit uiteengezet. Tijdens het Kamerdebat hebben we daar uitgebreid over gesproken (mede op basis van onze initiatiefnota). De problemen werden erkend. Maar een schijnoplossing wordt geboden. Lokaal maatwerk. Wethouders moeten afspraken maken met verhuurders en dan komt het vanzelf wel goed. En als dat niet gebeurt zal de Minister voor een stok achter de deur zorgen. Probleem is dat we het eerst slechter gaan maken, en dat lokaal maatwerk nodig is om de verslechtering te voorkomen. Ten eerste is de kans dat dat lukt klein. Immers de keuze voor de WOZ-waarde maakt het probleem groter. EN gemeentebesturen hebben geen harde instrumenten om verhuurders te dwingen. Maar ten tweede moet het aantal betaalbare huurwoningen op het platteland en de steden rond de grote gemeente niet kleiner maar groter worden. En ten derde willen wij juist minder concentratie van mensen met lagere inkomens in één wijk ipv meer. Deze mensen hebben ook recht op keuzevrijheid. En concentratie van mensen met achterstanden maakt het moeilijker voor hun kinderen en henzelf om die achterstanden weg te werken.

Opvallend in het debat was dat:

  1. de VVD haar mond hield, behalve om te zeggen dat alle nieuwbouwwoningen geliberaliseerd moeten worden.
  2. Het CDA dook ook in het debat. Ondanks haar ferme uitspraken in eerdere debatten dat segregatie moet worden tegengegaan en het platteland ook voor jongeren toegankelijk moet blijven , hield hij zich nu kalm. Het was duidelijk. Vanuit het kabinet was duidelijk gemaakt dat de huurwetten er doorheen moesten. Immers anders zouden de bezuinigingen van ZALM gevaar lopen. Immers de verhuurders moeten die 250 miljoen euro per jaar betalen. Maar dan moeten ze wel de huren mogen verhogen.
  3. Het CDA en de VVD ontkende niet langer dat hun plan tot hogere woonlasten voor huurders leidt. Of in termen van WInsemius: het gat tussen koopwoningen en huurwoningen moet kleiner worden. Dus moeten de huren omhoog.
  4. Er ligt nog een klein kansje dat huurders nog bezwaar mogen gaan maken tegen de WOZ-bepaling van 2005.
  5. Even leek het debat nog extra spannend te worden. De LPF dreigde tegen te stemmen als er geen garantie kwam dat de WOZ waarde niet gebruikt wordt voor particuliere beleggers. Die moeten er van op aan kunnen dat ze geliberaliseerde woningen kunnen bouwen. Het lijkt er echter op dat de LPF tevredengesteld is met een belofte dat als het in de woonvisie geregeld is het mag.
  6. De Minister heeft beloofd de wet in 2009 te evalueren. Dit is een wassen neus. Immers vanaf 1 januari worden huizen geliberaliseerd, blijven ze gereguleerd of komen ze in het overgangsgebied terecht. De verhuurders heb je dan een recht gegeven. En die kunnen we in 2009 alleen afpakken als we ze daarvoor schadeloos stellen. Daarom mag de wet gewoon niet doorgaan. We geven de moed nog niet op. Eerst het debat op donderdag. En als dat niet lukt, hebben we de verkiezingen en de Eerste Kamer nog.
  7. Er werd niet ingegaan op ons alternatief om de problemen op te lossen

We gaan donderdag amendementen indienen om de wet minder slecht te maken:

  1. in het huurpuntensysteem, woningen met hoge energielasten een lagere huur te geven
    in het huurpuntensysteem (op basis waarvan je maximale huur mag berekenen) de WOZ-waarde per buurt ipv per woning een plek te geven. De maximale huur mag niet hoger worden, wel mag de onderlinge verdeling van omgevingspunten in het huurpuntensysteem in een stad anders worden.
  2. WOZ geen basis om te bepalen welke woning geliberaliseerd moet worden. Dat moeten gemeenten, verhuurders en huurders regionaal in onderling overleg bepaken (of te wel de kern uit het wetsvoorstel halen)
  3. Behoud recht op huurtoeslag, ook als je in overgangsgebied huurwoning woont.
  4. Behoud recht op huurtoeslag als je verhuist ivm herstructurering.
  5. Alle huurders hebben nog recht om bezwaar aan te tekenen tegen WOZ-beschikking 2005. Dat wordt ze nu onthouden.

    www.stafdepla.nl