Herwaardering van de senior!

Er was een tijd dat er over senioren gesproken werd als over ’de grijze golf’, als een probleem. Men dacht dat de toenemende vergrijzing grote kosten voor de samenleving met zich mee zou brengen. Er ontstond tussen de politieke partijen gekibbel over hoe problematisch het was, dat er zoveel mensen steeds ouder zouden worden. Belachelijk eigenlijk: dat is in 2020 niet meer denkbaar. In het jaar 2020 is het voor iedereen duidelijk dat wie 65+ wordt de mooiste tijd van zijn of haar leven heeft bereikt. Iedereen van 65+ is vol plannen: op die leeftijd hoef je niet veel meer, de druk is er af, maar er kan juist wel heel veel, het is een tijd vol kansen en mogelijkheden. Opeens kun je doen waar je altijd van droomde, maar nooit tijd voor had, veel mensen maken nu een inhaalslag.

Rond 2015 begon iedereen zich eindelijk te realiseren dat de mythe van de jeugd als mooiste tijd van je leven wat afbladderde. Immers, juist in die tijd moet je leren, leren, leren, de concurrentie is moordend. Hormonen slaan vervolgens toe, en de strijd om de beste huwelijkspartner maakt de druk op jonge mensen soms ondraaglijk. Niet iedereen komt ongeschonden door deze heftige levensjaren heen. Al in 2000 zijn er groepen die ouderdom hoog in het vaandel dragen, en deze waarden blijven bestaan naast de jeugdcultus die rond 2010 zijn hoogtepunt kent. Rond 2010 neemt het aantal ouderen met een goed inkomen enorm toe, en dan ontdekt de markt deze doelgroep. Er is geld, er is vraag en dus komt er aangepast aanbod Je ziet de senioren voor een deel de junioren verdringen in de reclame. Dat heeft de echte ommekeer ingeluid in de waardering van senioren. De markt wordt overspoeld met technische snufjes.
Een 65-plusser wordt nu iemand die mag genieten van het leven en dat ook volop doet. Zonder deze groep zou de culturele sector van Amsterdam al lang ter ziele zijn, en de leisure-branch, waaronder reisorganisaties, sportvoorzieningen, sauna’s, gezondheidsoorden, enzovoort floreert dankzij deze groep. Ook universiteiten en onderwijsinstellingen leunen zwaar op de activiteiten en inkomsten van senioren die betalen om weer te gaan studeren. Juist op het moment dat de druk van presteren er een beetje afgaat, blijken mensen in de gouden tijd van hun leven zeer actief te worden. Senioren zijn gewaardeerde adviseurs geworden in de samenleving. Velen hebben een eigen adviesbureautje en er zijn uitzendbureaus voor advies op basis van levenservaring in alle sectoren. Juist hun grote kennis en ervaring in de snelle, steeds veranderende samenleving is goud waard. Men heeft zich gerealiseerd dat veranderingen vaak cyclisch zijn, niemand gelooft meer in alleen maar vooruitgang. De erkenning dat verandering vaak een nieuwe verschijningsvorm van het oude is, heeft er ook toe bijgedragen dat men graag de kennis van ouderen wil benutten. Zij immers herkennen deze patronen veel eerder dan junioren. Zonder deze kennis en ervaring zou de samenleving er maar saai uitzien.

Al vanaf je 55e maak je een plan om te zien hoe je straks je kennis en ervaring optimaal kunt benutten, en tegelijk de fysieke inspanning kunt verminderen, zodat je zo lang mogelijk actief kunt blijven. Er is geen vaste pensioenleeftijd, maar in dat plan wordt opgenomen hoe lang en hoe veel je denkt te willen en kunnen blijven werken, en wat daar voor nodig is. Senioren van boven de 65 zorgen vaak mede voor de alleroudsten, de generatie van hun ouders van 85 tot 100. Ze zijn ook gewilde oppassen voor hun kleinkinderen, en organisatoren voor sportwedstrijden en evenementen. Alle speeltuinen hebben naast kinderspeeltuigen ook gymnastische apparaten voor ouderen. Samen doen jong en oud lichamelijke oefeningen om hun conditie te verbeteren. Een nieuwigheid die uit China is overgewaaid. Je kunt zelf bedenken wat je wilt bijdragen aan de samenleving. Als eenmaal je seniorenplan is goedgekeurd heb je recht op een goed basisinkomen. Deze bijdragen zijn economisch gezien belangrijker gebleken dan de kosten van ‘vergrijzing’ waar de mensen in 2005 zich ooit zo druk maakten. Economen zijn zich langzamerhand bewust geworden van het belang van deze arbeid, niemand hoor je meer klagen over de kosten van ouderdom, in tegendeel.

De woningen zijn natuurlijk al lang levensloopbestendig. Bij de bouw van alle voorzieningen is als vanzelfsprekend rekening gehouden met het feit dat wij mensen inmiddels gemakkelijk 100 jaar worden, en allemaal later willen mee genieten van deze gouden levensjaren. Alles is toegankelijk, bereikbaar en bruikbaar voor iedereen (design for all, heette dat ooit). Oud worden in je eigen buurt en je huis is normaal geworden, zo lang je dat wilt tenminste. Velen gaan in de winter ook een paar maanden naar de warmte toe. Gebruik van veel meer domotica (electronische hulpmiddelen) in huis is vanzelfsprekend. Domotica voor communicatie en voor ondersteuning in het huishouden. De komst van glasvezel in heel Amsterdam, tien jaar geleden, heeft op dat punt voor een doorbraak gezorgd. Met de beeldtelefoon is de hele wereld snel en alom aanwezig. Boodschappen krijg je uiteraard snel thuis, kleinschalig elektrisch aangedreven openbaar vervoer van huis tot huis is vanzelfsprekend. Op veel plaatsen zijn rollende trottoirs, om vanaf de metro de bereikbaarheid van voorzieningen voor iedereen te waarborgen.

Preventief ouderenbeleid is gewoon- eens in de zoveel tijd is er een algemene controle, een check-up, waar je adviezen krijgt hoe of je het beste uit je leven kunt halen. 90- en 100-jarigen die veel zorg nodig hebben wonen in woonzorgzones, waar veel zorg in de buurt is. Jongeren hebben zorgrecht: als ze willen krijgen ze tijd om aandacht te besteden aan hulpbehoevenden en zieken. Naast maatregelen die ervoor zorgen dat mensen nog zoveel mogelijk kunnen blijven genieten van het leven, weet iedereen hoe of je met je leven kunt stoppen als je dat werkelijk wilt. Pijnbestrijding is echter veel verder ontwikkeld, zodat je heel rustig samen met je directe omgeving je afscheid kunt beleven. De directe omgeving heeft recht op afscheidsverlof. De kunst van afscheid nemen is tot grote hoogte verheven. Het is voor velen de kroon op het leven.

———————————————————-

Wilt u een exemplaar van deze essaybundel bestellen? Stuur dan een e-mail naar [email protected] of bel 020-552 34 77.