Discriminatie kent helaas nog vele vormen en komt nog elke dag voor. Een blijvend belangrijk onderwerp dus voor discussie en daarom op 7 maart het overkoepelende thema voor het politiek café De Rode Werf van de PvdA Amsterdam.

In onze grondwet is datgene vastgelegd, dat wij in Nederland het allerbelangrijkst vinden. Het zijn de basis beginselen waarop onze rechtsstaat gebaseerd is, het zijn de zaken waar wij het meeste waarde aan hechten. Het is het grondvest van onze maatschappij en het is de fundering voor een vrij land, een land waar iedereen mag zijn wie hij of zij wil zijn. Een land waar we trots op zijn, met normen en waarden die we willen beschermen. Het allereerste artikel in deze grondwet gaat over gelijkheid. In dit artikel hebben wij afgesproken dat alle mensen die zich in Nederland bevinden, in gelijke gevallen gelijk behandeld worden. Daarnaast is elke vorm van discriminatie verboden. Dit is een beginsel waar mensen in ons land het moeilijk mee oneens kunnen zijn. Er zijn weinig mensen die openlijk echt pleiten vóór discriminatie of ongelijke behandeling. Toch is dit in praktijk nog al te vaak het geval.

Openingscolumn Thomas von der Dunk

De avond begon met een introductie van Thomas von der Dunk. Hij schonk in zijn openingscolumn vooral aandacht aan discriminatie op de arbeidsmarkt en vroeg zich af hoe ver artikel 1 GW zou moeten reiken. In de basis is dit artikel ervoor om de publieke sfeer te reguleren en de relatie tussen overheid en burger, maar waar ligt in praktijk de grens tussen publiek en privaat? En is verschil maken op basis van iemands leeftijd ook discriminatie? Ook als het werkzaamheden betreft die beter uitgevoerd kunnen worden door iemand die jonger en sterker is? Het blijft altijd goed om na te denken over de precieze definitie van een omstreden begrip als discriminatie en je af te vragen wat we acceptabel vinden en wat niet. Zoals Thomas terecht aangaf, vindt discriminatie nog elke dag plaats, maar moeten we onszelf ook de vraag blijven stellen: ‘wat zijn gelijke gevallen?’ Wanneer is het discriminatie en wanneer is het gewoon een niet gelijke situatie?

LHBT-vluchtelingen, Motie, Vera Bergkamp, Keklik Yücel, en Michaël van Straalen, voorzitter MKB Nederland.

Het volgende onderwerp van discussie was de onlangs aangenomen motie die door D66-kamerlid Vera Bergkamp (gelijke behandeling) ingediend is betreffende de opvang van LHBT-vluchtelingen. Zij en Keklik Yücel (Kamerlid PvdA emancipatie) gingen hierover in gesprek met Michael van Straalen (voorzitter MKB Nederland). Vera legde direct de nadruk op het pragmatische karakter van de motie en dat deze toeziet op individuele gevallen. In het publieke debat dat ontstond na het indienen van de motie werd door tegenstanders vooral het argument gebruikt dat een beleid om LHBT-vluchtelingen in een andere locatie op te vangen bij discriminatie een verkeerd signaal zou geven. We zouden daarmee inleveren op onze waarden van vrijheid en gelijkheid. Zowel Vera als Keklik gaven heel duidelijk aan dat dit geenszins de strekking van motie is. Keklik stelde zelfs dat in de noodopvang al op dag 1 een gesprek met de vluchtelingen gevoerd zou moeten worden over de in Nederland geldende rechten en plichten en dat als men zich daar niet naar gedraagt, er consequenties aan verbonden zouden moeten zijn. Maar, benadrukte zij vervolgens, dat neemt niet weg dat wij de plicht hebben om mensen veiligheid te bieden. En dat mensen die door hun geaardheid niet veilig zijn in een opvanghuis, het recht hebben om beschermd te worden. Want ook dat is waar Nederland voor staat. Juist dat is een essentieel onderdeel van onze normen en waarden en laat nieuwkomers in Nederland zien hoe wij hier elkaar wensen te behandelen. Dat betekent ook zeker niet, zoals sommigen in het tegenkamp riepen, dat de daders daarmee niet aangepakt moeten worden. Er zal zeker streng gehandeld moeten worden naar deze mensen toe. Om dit beter te maken is daarom al eerder gepleit voor het verkleinen van de noodopvanglocaties omdat het nu vaak lastig is om goed toezicht te houden. Een belangrijke laatste boodschap was dat we vooral niet moeten vergeten dat het hier om mensen gaat. Dat het gaat om pragmatische oplossingen om mensen die in een verschrikkelijke situatie zitten te helpen. Dat we moeten oppassen dat we onze politiek niet te veel laten polariseren en radicaliseren, maar dat we vooral moeten kijken hoe we gezamenlijk tot de beste oplossing komen voor maatschappelijke problemen.

Discriminatie arbeidsmarkt, Tanja Jadnanansing, Michaël van Straalen en LEF-ambassadeurs.

Het laatste deel van de avond betrof een ander maatschappelijk probleem. Namelijk discriminatie op de arbeidsmarkt. Tweede Kamerlid Tanja Jadnanansing was aanwezig met zes jongeren van het MBO (LEF-ambassadeurs) en ging hierover in gesprek met Michael van Straalen. Tanja gaf aan dat zij vindt dat er op een andere manier beleid gemaakt moet worden en dat we op dit moment onvoldoende met elkaar in gesprek gaan. Voor niet-westerse jongeren is het veel moeilijker om stages te vinden en hier moet iets aan gedaan worden. Dit werd ook bevestigd door de jongeren, die dit in praktijk ondervinden. Er werd besproken wat mensen zelf kunnen doen om hier verandering in te brengen. Vanuit werkgevers betekent dit dat zij jongeren een kans moeten geven. Maar ook vanuit de jongeren vraagt dit een actieve houding. Niet alleen Michael riep op tot betere begeleiding bij de studiekeuze, voor meer sturing richting studies waarbij er betere kansen op de arbeidsmarkt zijn. De vraag is echter, of mensen zich wel op die manier laten sturen. Dit werd mooi duidelijk bij de reactie van Elijah, een jongen die een opleiding tot onderwijsassistent volgt. ‘Hoe kan ik nu mijn opleiding kiezen op basis van de baankans daarna? Onderwijs is mijn passie. Als u mij zegt dat er banen in het onderwijs geschrapt gaan worden en ik daarom iets anders moet gaan doen, vraagt u mij daarmee mijn passie te schrappen.’ Een terecht punt. Enerzijds moet er misschien wat rationeler gekeken worden naar de richting die studenten kiezen, anderzijds kan je ook niet verwachten dat zij iets gaan studeren waar ze geen affiniteit mee hebben. Wel was iedereen het er over eens dat de overheid een actievere rol hierin zou kunnen spelen door meer voorlichting te geven en betere begeleiding te verzorgen.

Al met al weer een erg interessante avond. Het was vooral erg inspirerend om te zien hoe maatschappelijk betrokken de LEF ambassadeurs waren. Van sommige uitspraken kan menig volwassene nog veel leren. Zoals de oproep om weer echt een samenleving te worden en beter naar elkaar te luisteren. Dat we moeten zorgen dat we een land zijn waarin verschillende culturen echt met elkaar kunnen leven, waar er echt gelijke kansen zijn voor iedereen. Door samen het gesprek aan te gaan, kunnen we er komen. Avonden als deze dragen daar aan bij, maar er is nog veel te doen. ‘Nederland is nog niet af’.

Lian Heinhuis,