Amsterdams verslag van het landelijk PvdA-congres
Zaterdag 13 februari 2016 hield de PvdA haar landelijk congres in Amersfoort. Het was een goed congres met als belangrijkste mijlpaal volgende stappen in de ledendemocratie. In dit verslag blikken de Amsterdamse congresafgevaardigden terug op het congres, de Amsterdamse inbreng en de Amsterdamse voorbereidingen.
Congresvoorbereiding
De PvdA Amsterdam hanteert een vaste structuur voor de congresvoorbereiding. Hans Aertsen, bestuurslid van PvdA Amsterdam en congresafgevaardigde van Nieuw-West, coördineerde ook deze keer alles wat met het congres te maken had. In drie bijeenkomsten hebben we niet alleen met elkaar alles voorbereid, maar ook besproken hoe we op zo’n korte termijn de leden konden betrekken bij de onderwerpen van het congres. Zo besloten we (samen met het bestuur PvdA Amsterdam) om opnieuw in twee ledenpanels vragen te stellen aan de leden om de uitkomsten daarvan mee te nemen in de verdere voorbereiding. We kunnen dan ook concluderen dat de voorbereiding ook deze keer weer zeer gedegen en succesvol was.
Twee ledenpanels
Bij de voorbereiding van de Amsterdamse afgevaardigden is twee keer het ledenpanel ingezet om de mening van de Amsterdamse leden over de verschillende onderwerpen te vernemen. Het eerste ledenpanel ging over vragen m.b.t. moties over tal van onderwerpen, maar ook vragen n.a.v. suggesties van leden in vorige ledenpanels, enzovoorts. Aan het ledenpanel hebben 547 leden deelgenomen. De uitkomsten zijn inmiddels gepubliceerd op de website van de PvdA Amsterdam. Voor de uitkomsten van het ledenpanel, klik hier.
Het tweede ledenpanel ging over verschillende onderwerpen. Ook nu weer waren er nog aanvullende vragen met het oog op het congres, zoals over de ledendemocratie binnen de partij en over de actualiteit met het oog op actuele moties. Daarnaast waren er vragen over het referendum over het associatieverdrag met de Oekraïne en van het ThemaTeam Gezinnen. Aan het ledenpanel hebben 615 leden deelgenomen. In totaal gaven 241 leden een suggestie voor een actuele motie. De uitkomsten zijn inmiddels gepubliceerd op de website van de PvdA Amsterdam. Voor de uitkomsten van het ledenpanel, klik hier.
De vragenlijsten waren in samenwerking met de Amsterdamse congresafgevaardigden ontwikkeld. De uitkomsten van beide ledenpanels zijn nadrukkelijk meegenomen in de verdere voorbereiding op het congres en hebben hun waarde bewezen. Niet alle suggesties voor actuele moties waren helaas bruikbaar, omdat ze niet daadwerkelijk aan het criterium actuele motie voldeden. Een actuele motie is alleen van toepassing als het een onderwerp betreft dat pas na het sluiten van de termijn van de reguliere moties voor het congres (december) is gaan spelen.
Ledenbijeenkomst
Op donderdag 28 januari werd in de aanloop naar het congres een ledenbijeenkomst georganiseerd om met de leden de verschillende onderwerpen van het congres te bepreken. Ook werden die avond de uitkomsten van de ledenpanels gepresenteerd en besproken. In die bijeenkomst werden zinvolle suggesties gedaan voor actuele moties. Wel had de opkomst hoger mogen zijn!
Afstemming voor het congres
Een overzicht van de amendementen en moties die voor het congres zijn ingediend:
Onderdeel | Totaal | Waarvan Amsterdam (of mede indiener) |
Wijziging Statuten en Reglementen
(i.v.m. ledendemocratie) |
24 | 5 |
Reguliere moties | 37 | 15 |
Actuele moties | 34 | 16 |
Hans Aertsen had weer een handig spoorboekje samengesteld met alle Amsterdamse amendementen en moties. In onze laatste voorbereidingsbijeenkomst hebben we onze opstelling tijdens het congres met elkaar afgestemd. Daarbij hebben de uitkomsten van de ledenpanels een belangrijke rol gespeeld. We besloten ons te beperken tot enkele speerpunten en ons bij de bespreking van amendementen en moties alleen te richten op de echt belangrijke zaken.
Wijzigingen statuten en reglementen
Vanuit de voortrekkersrol die Amsterdam binnen de partij heeft op het gebied van de ledendemocratie stonden de Amsterdamse afgevaardigden positief tegenover de veranderingen in de statuten en reglementen. Zo werd nu het begrip afgevaardigde uit de statuten en reglementen verwijderd, omdat nu ieder lid mag meepraten en meestemmen over de onderwerpen op een congres en politieke ledenraad. Het partijbestuur had het Amsterdamse amendement om ook de voorbereiding op een politieke ledenraad tot een taak van een afdeling te gaan rekenen overgenomen. Tijdens het congres hebben we gevraagd om over twee jaar een evaluatie van de veranderingen in te bouwen en aan afdelingen een praktische handreiking te geven voor alle nieuwe taken in het kader van de ledendemocratie. Het partijbestuur heeft dat toegezegd. Met het aannemen van de wijzigingen in de statuten en reglementen werd een mijlpaal bereikt: het afschaffen van de afgevaardigde en nieuwe stappen in de ledendemocratie.
Voordracht kandidaten partijbestuur en presidium
Tijdens het congres werd een deel van het partijbestuur gekozen. Voor de voorzitter, penningmeester en internationaal secretaris waren er geen tegenkandidaten. Hans Spekman, Ard van de Tuuk en Kirsten Meijer werden bij acclamatie verkozen.
Bij de algemene bestuursleden waren er wel tegenkandidaten, maar die hebben het bij de stemming niet gehaald. Vanuit Amsterdam vonden wij het mooi dat Anne de Rooij (ex-voorzitter JS Amsterdam) de meeste stemmen kreeg!
Bij de verkiezingen van een deel van het presidium (=het gezelschap dat Congres en Politieke Ledenraad vergadertechnisch afhandelt) werden ook de voorgedragen kandidaten verkozen.
Pilots ledendemocratie en Van Waarde
Vooruitlopend op de besluitvorming tijdens dit congres over de wijzigingen van de statuten en reglementen heeft het partijbestuur met een aantal pilots rond de ledendemocratie geëxperimenteerd.
Voor het Congres op zaterdag 13 februari in Amersfoort mochten voor het eerst alle leden voorstellen doen. Je hoeft hiervoor niet langer een zogenoemde Congresafgevaardigde te zijn. Ieder lid heeft daarmee directe invloed op de besluiten die de partij neemt. Via een onlineplatform kon ieder lid ideeën voor een voorstel lanceren en meediscussiëren. In het ledenpanel gaf 33% van de respondenten aan dit te hebben gedaan. Vervolgens werden de 31 moties met de meeste steun via een ledenpanel aan alle leden voorgelegd. Ruim 1800 leden hebben deelgenomen aan dat ledenpanel. In het Amsterdamse ledenpanel gaf 40% aan dit te hebben gedaan. Tevens gaf 78% aan dat het partijbestuur met de uitgevoerde pilots van de ledendemocratie (online platform, ledenpanel, digitaal stemmen tijdens het congres) op de goede weg is.
In het landelijke ledenpanel hebben 17 moties hebben een percentage van 80% of meer voor stemmen gekregen. Deze werden op het congres als hamerstuk behandeld. 14 moties haalden minder dan 80% stemmen vóór. Van deze moties waren er vijf met een bijna 50/50 verhouding voor en tegen stemmers. Deze waren door het presidium uitgekozen als meest belangrijke moties voor behandeling op het congres. Die behandeling vond op verschillende wijzen plaats om zo ook te kunnen experimenteren met inhoudelijke discussies. Inderdaad werd er ruim de tijd genomen voor de discussie. Voor de mensen in de zaal niet erg, maar voor de leden die vanuit huis of elders via de livestream het congres volgden, had het soms wel wat weg van een college van de inleider. Na de discussies kwam de stemming waaraan ook de leden die niet op het congres zelf aanwezig waren konden deelnemen. Hiervoor was een specifieke digitale stemapplicatie ontwikkeld, waarmee én het stemmen in de congreszaal én daarbuiten tegelijkertijd plaatsvond. Dit verliep buitengewoon soepel. Je kreeg na het stemmen per motie meteen de resultaten te zien en hoeveel stemmen er waren uitgebracht. Jammer was wel dat je niet kon zien hoeveel leden in de zaal en hoeveel daarbuiten hadden gestemd.
We hadden met een aantal leden die niet op het congres waren en die wel digitaal stemden contact via SMS en WhatsApp. Het was een bijzondere gebeurtenis!
Hieronder volgen de belevenissen van ex-congresafgevaardigde Arina Angerman over het digitaal stemmen op afstand.
Eerste keer op afstand stemmen (Arina Angerman)
Net zoals bij alle eerste keren – verliefd worden en op internet surfen – is het digitaal op afstand stemmen extra spannend. Ik bereid me woensdag voor door eerst een nieuw wachtwoord voor Mijn PvdA aan te maken en vervolgens mijn individuele stemcode op te schrijven.
Zaterdag 13 februari kijk ik ’s middags op een laptop in mijn werkkamer/kantoor naar de livestream van het congres. Via een andere tab log ik gemakkelijk met de 12-cijferige stemcode in op pvdastemt. Alle vijf blokken met een uitgebreidere behandeling van de moties vind ik interessant. Goed dat er voor verschillende vormen zoals debat & college is gekozen. Het op afstand stemmen over de 14 moties gaat erg gemakkelijk. Op het scherm verschijnt de motie met een samenvatting en de keuze: voor blanco tegen, en vervolgens de uitslag.
Daarna komt een nieuw scherm en herhaalt de procedure zich. Oeps, zie pas later dat ik de tekst van de moties helemaal had kunnen lezen.
Meedoen aan dit experiment door voor de eerste keer op afstand te stemmen over 14 moties als lid van de ‘meest democratische partij van NL’ was geweldig leuk en inspirerend!
Reguliere moties
Naast de hierboven beschreven pilots waren er, dit keer voor het laatst, ook reguliere moties ingediend. De moties die niet door het partijbestuur waren overgenomen werden bediscussieerd en daarna kwam de stemming met handopsteken. Het “ouderwetse” stemmen bij handopsteken bij de reguliere en actuele moties verliep nogal warrig, omdat het Presidium had besloten de moties op onderwerp te selecteren in plaats van de volgorde waarin de moties genummerd waren in de congresbundel aan te houden. Als gevolg daarvan verliep het stemmen nogal chaotisch. Bovendien had de verdediging van de moties weinig van doen met de volgorde waarin ze ter stemming werden aangeboden. Dit gevoegd bij het feit dat de volgorde van het stemmen van de moties slechts even in beeld kwamen, maakte dat vele leden het stemmen amper konden volgen. Onder de tijdsdruk die aftredend presidiumlid Marnix Norder weer veroorzaakte door onvoldoende tijd te geven voor bladeren (zelfs met digitale bladwijzers) konden leden niet altijd op tijd hun stem uitbrengen.
Hierbij de specifieke resultaten vanuit Amsterdam:
Titel motie | Preadvies Partijbestuur | Stemming |
Effectief geweldinstrument nodig | Overnemen | |
Beloning beeldend kunstenaars (hanggelden) | Afwijzen | Verworpen |
Stop de budgetpolis | Overnemen | |
Op naar een links stembusakkoord | Overnemen | |
Geen verbod op onverdoofd ritueel slachten | Afwijzen | Verworpen |
Aanscherpen duurzaamheidsbeleid | Overnemen | |
Pas beter op de minima | Afwijzen | Verworpen |
Marktwerking in de zorg terugdraaien | Overnemen | |
Vijf voor twaalf voor Van Waarde | Afwijzen | Aangenomen |
Langer thuis wonen | Overnemen | |
Klimaatneutraal bouwen en wonen | Overnemen | |
Duurzame keuze | Overnemen | |
Meer sociale woningen | Overnemen | |
Nationaal investeringsprogramma: “Herstel de verzorgingsstaat” | Afwijzen | Verworpen |
Scheefgroei sociale huur | Afwijzen | Verworpen |
Een mooi resultaat.
Actuele moties
In totaal waren er 34 actuele moties ingediend, waarvan 16 uit Amsterdam. Niet allen ingediende actuele moties werden behandeld, omdat zij volgens het presidium niet voldeden aan het criterium actuele motie en deze kregen dan het keurmerk Niet toelaatbaar. Ook hier werden de moties die niet door het partijbestuur waren overgenomen stevig bediscussieerd. Hierbij de specifieke resultaten van de Amsterdamse moties:
Titel motie | Preadvies Partijbestuur | Stemming |
Ruimere uitvoering kinderpardon | Afwijzen | Aangenomen |
Een meer evenwichtige koopkrachtontwikkeling voor alle burgers in 2017 | Niet toelaatbaar | |
Benutten leegstand verzorgingshuizen t.b.v. ouderen huisvesting | Niet toelaatbaar | |
Motie gemeentelijke taakverzwaring | Niet toelaatbaar | |
NIBUD als richtsnoer | Overnemen | |
Verbod op verkoop sociale huurwoningen door corporaties | Afwijzen | Verworpen |
Tweede couplet van de internationale | Niet toelaatbaar | |
Het laatste levensjaar, keuzes in de zorg | Afwijzen | Verworpen |
Stop verborgen toekomstige Pensioen Armoede | Afwijzen | Verworpen |
Europese regelgeving uitstoot dieselmotoren terugdraaien | Overnemen | |
Belastingparadijs: inzake aanpak belastingontwijking onder het EU-voorzitterschap | Overnemen | |
Toekomstperspectief Regio Irak | Overnemen | |
Krachtige tegenstem PvdA | Overnemen | |
Herbevestiging motie huurbescherming | Overnemen | |
Onderzoek afschaffing verhuurdersheffing | Niet toelaatbaar | |
Vluchtelingenvraagstuk: Een iets andere kijk en suggesties | Overnemen |
Vele belangrijke moties van Amsterdam werden door het partijbestuur overgenomen. Daar zaten dus ook moties bij die door de Amsterdamse leden via het ledenpanel of op de ledenbijeenkomst waren gesuggereerd. Ook dat is ledendemocratie!
Toespraken
Natuurlijk ontbraken de toespraken op dit congres niet: Bart van Bruggen (voorzitter JS), Hans Spekman, Lodewijk Asscher en Diederik Samsom spraken het congres vol enthousiasme toe. Diederik gaf aan dat de partij onterecht gebukt gaat onder het ‘getob’ over regeringsdeelname. “Sommigen beweren dat we falen. Ik niet. We hebben waargemaakt wat we beloofden. Ik zie nog te weinig zelfbewustzijn. Ik hoor teveel verontschuldiging. Ik lees teveel getob. Partijgenoten, dat is onnodig. En het is onterecht.”
Terugblik
Het was een goed congres, waar de meeste congresgangers positief vandaan kwamen. In de wandelgangen werd vooral gesproken over de onrust in de partij, de kritiek van kamerlid Jacques Monasch op partijleider Diederik Samsom, enzovoorts. In de congreszaal niet, behalve zinspelingen in de toespraken. De pilots met de ledendemocratie, het digitaal stemmen (ook als je niet in de congreszaal zat), het aannemen van de wijzigingen in de statuten en reglementen zijn mijlpalen.
Als Amsterdam kunnen wij terugzien op een goed congres. Opnieuw kunnen we trots zijn op de inbreng die we als Amsterdamse afgevaardigden hebben gehad als ook op de resultaten daarvan. Na afloop konden we genieten van de bluesband van oud-afgevaardigde Fred Cohen (Amsterdam-Zuid).
In de komende weken gaan de Amsterdamse congresafgevaardigden brainstormen hoe we in Amsterdam voortaan de voorbereidingen voor het congres en de politieke ledenraden gaan doen, nu er geen afgevaardigden meer bestaan. Zij zullen hiervoor een voorstel maken voor de Amsterdamse afdelingsbesturen, waarin voortgeborduurd wordt op de huidige samenwerking, want die bevalt iedere keer goed.
Het bestuur van PvdA Amsterdam wil de Amsterdamse congresafgevaardigden bedanken voor hun geweldige inzet tijdens het congres en de aanloop daar naar toe.
De Amsterdamse congresafgevaardigden:
Judith Abrams (Zuidoost)
Hans Aertsen (Nieuw-West en bestuur PvdA Amsterdam)
Morris Beks (Zuid)
Tim Colijn (West)
Bas van Drooge (Centrum)
Margreet Elings (West)
Adriaen de Haer (Zuid)
Maaike van den Herik (Zuidoost)
Els Iping (Centrum)
Peter de Jong (Oost)
Paul Koek (West)
Chris Laarman (Noord)
Godfried Leo (Oost)
Hanna Luden (Oost)
Lies Opdam (Zuid)
Edward Vos (Nieuw-West)