Aan de mannen van het veiligheidsteam ligt het in elk geval niet….

Myriam Bergervoet was vorige week op stap met medewerkers van het Veiligheidsteam Openbaar Vervoer. Zij bewaken de orde en rust in het openbaar vervoer en houden een oogje in het zeil bij het invoeren van de OV-chipkaart. Een verslag.

Het Veiligheidsteam Openbaar Vervoer (VOV) heeft als taak vermindering van criminaliteit en overlast in en rond het openbaar vervoer, maar assisteren ook het GVB bij de kaartcontroles en het in- en uitchecken met de OV-chipkaart.

Het team zal die avond bij de oefeninterland van Nederland tegen Engeland aanwezig zijn, maar eerst zullen ze assisteren bij de kaartcontroles die het GVB vandaag doet. Dat komt mooi uit, want ik wil graag een indruk krijgen hoe de reizigers omgaan met de OV-chipkaart, met ingang van 27 augustus het enige geldige vervoersbewijs in de Amsterdamse metro.

Met de mannen van het team vertrek ik vanaf station Amstel. Het veiligheidsteam bestaat uit personeel van de Dienst Controle Infrastructuur Verkeer van de regiopolitie Amsterdam-Amstelland en buitengewone opsporings ambtenaren van de Dienst Stadstoezicht.

Het is er rustig op deze doordeweekse dag, nog midden in de vakantie. Er staan overal jongens en meisjes met roze petjes, ingehuurd door het GVB om de reiziger er in deze laatste weken op te attenderen dat de strippenkaart wordt afgeschaft. Ze helpen de reiziger met opladen van de kaart en het in- en uitchecken met de kaart.

Die hulp is nodig want er gaat nog veel mis. Een mevrouw komt het perron op, ze wil haar chipkaart opladen en houdt het kaartje enthousiast voor een incheckzuil. ‘Bliep’ zegt het zuiltje en nu is ze ingecheckt, maar dat was niet de bedoeling…. Hulpeloos loopt ze op de mannen van het veiligheidsteam af, die haar helpen om weer uit te checken.

Dat dit niet is gelukt blijkt als mevrouw even later haar saldo checkt op het oplaadautomaat: ze is nog steeds ingecheckt en er is vier euro afgeschreven. Mevrouw vindt het vervelend. Dan is de geldlade van de oplaadautomaat ook nog leeg en die moet eerst bijgevuld. Gelukkig heeft ze geen haast. En hulp is er genoeg, want ook twee meisjes van het GVB promotieteam bemoeien zich er nu mee. Voor deze mevrouw is het duidelijk allemaal nog even wennen.

Een oude mijnheer die op de metro staat te wachten heeft het hele schouwspel vanaf een afstandje gade geslagen. Hij is helemaal niet blij met de OV-chipkaart. Hij is niet goed ter been, en in de tram is het hem al verschillende keren gebeurd dat hij niet kon uitchecken omdat hij te snel uit moest stappen. Hij bleef dan maar een halte wachten zodat hij meer tijd had om beide handelingen, uitstappen en uitchecken, te combineren.

Ook heeft hij een paar keer meegemaakt dat hij op zoek moet naar dat ene incheckzuiltje op het perron dat wél werkt. De rest is buiten werking. Het lopen naar het zuiltje wat wel werkt valt hem zwaar. Andermaal niet erg klantvriendelijk, en voor ouderen en invaliden een onnodige extra hindernis bij het reizen met het openbaar vervoer. Op mijn vraag wat hij vond van de proef met het gratis OV voor 65+ ers geeft aan dat hij er zelf niet van heeft kunnen profiteren omdat hij in het ziekenhuis lag, Zijn vrouw was er wel erg blij mee. Het scheelde aanmerkelijk in de reiskosten!

Dan gaan we het GVB assisteren bij de kaartcontroles op het Waterlooplein. Wie geen geldig vervoersbewijs heeft krijgt een boete van 37,40. Bij kaartcontroles zijn altijd leden van het veiligheidsteam aanwezig voor de veiligheid van het GVB personeel. VOV’ers zijn bevoegd om amokmakers zonodig in de boeien te slaan en af te voeren naar het politiebureau.

Een groepje Nederlandse voetbalsupporters met oranje pruiken doet even het ergste vermoeden maar het tegendeel is waar. De heren in Volendammer klederdracht, inclusief oranje schouderkappen, staan braaf te in de rij om alvast een kaartjes te kopen voor reis terug.

Dit lijken me niet de relschoppers waar de stad al de hele dag zijn adem voor inhoudt. Ze krijgen hulp van de GVB promotiemedewerkers want ze komen er bij het kaartautomaat blijkbaar niet uit.

“Of ze wel eens met agressie en boosheid van reizigers te maken krijgen”, vraag ik een medewerkster van het GVB. Dat blijkt gelukkig nog nooit het geval te zijn geweest. Ze krijgen vooral veel vragen over de chipkaart, en moeten nog vaak uitleg geven. Reizigers vragen hen ook vaak naar andere reisinformatie; welk metro moet ik nemen naar het CS, waar is de uitgang naar die straat?

Wanneer de poortjes straks dicht gaan is kaartcontrole in principe niet meer nodig, maar wat ik hier zie overtuigd me van het feit dat menselijk toezicht op stations en perrons noodzakelijk is en blijft. Het valt me op dat ook de mannen van het VOV team veelvuldig om reisinformatie wordt gevraagd, en niet uitsluitend door toeristen. De reiziger zit vol vragen en ervaart de aanwezigheid van bevoegd personeel positief.

Aan het einde van de middag neem ik afscheid van de mannen van het veiligheidsteam. Er gaat nog steeds veel mis met de OV-chipkaart, maar aan de mensen van het veiligheidsteam en de promotiemedewerkers van het GVB ligt dat niet. Die doen hun werk behulpzaam en goed.

Ik bestudeer mijn OV-chipkaart, in elk geval een handzaam en ook mooi kaartje. Ik zal de komende tijd alert blijven op fouten in het systeem en zal er als raadslid op toezien dat die worden opgelost. Daarbij is toezicht en hulp op perrons hard nodig, ook als de poortjes straks dicht zijn.