Door op 4 februari 2013

Wegwerken taalachterstanden Nederlands grootste prioriteit

Te veel Amsterdamse kinderen verlaten de basisschool met een taalachterstand. Middelbare scholen en vervolgopleidingen moeten bijspijkercursussen Nederlands  organiseren en luiden de noodklok. Het tij moet gekeerd. Wie van een Amsterdamse basisschool komt moet goed Nederlands kunnen lezen en schrijven. Goede kennis van het Nederlands is essentieel voor het kunnen opnemen van informatie. Meer exotische talen leren, zoals Chinees, kan daarna.

Veel te veel Amsterdamse kinderen verlaten de basisschool met onvoldoende taalbeheersing. Die achterstanden haal je je leven niet meer in. En dat kan grote gevolgen hebben voor de kansen op de arbeidsmarkt.

Vorig jaar nog sloeg de Hogeschool van Amsterdam (HBO) groot alarm over de grote aantallen nieuwe studenten die slecht Nederlands kunnen lezen en schrijven. Deze achterstanden komen voor bij alle soorten studenten, ongeacht hun afkomst. Die zorgelijke trend blijkt ook uit landelijke cijfers die het ministerie van Onderwijs in december presenteerde aan de Tweede Kamer. Martin Sommer schreef er een onhutsende column over in de Volkskrant.

Maar terwijl deze problematiek speelt trekt D66 in Amsterdam een oud plan uit de kast om tweetalig onderwijs in Amsterdam te bevorderen. D66 wil naast Engels nu zelfs de Chinese taal Mandarijn op basisscholen aanbieden. Chinees? Dan heb je wat mij betreft de prioriteiten niet helemaal op orde. Laten we bij het begin beginnen en alle energie richten op het wegwerken van taalachterstanden.

Prioriteit: goed Nederlands kennen
Het is natuurlijk prima als meer kinderen vroeg Engels leren. Het staat scholen vrij om extra taallessen aan te bieden, of zelfs gehaal tweetalig te worden – zolang de scholen kwaliteit leveren op cruciale onderdelen als Nederlands en rekenen. Maar ik zie niet in waarom de gemeente Amsterdam extra tijd en geld zou moet investeren in buitenlandse talen als kinderen soms grote achterstanden hebben in de Nederlandse taalkennis.

De gemeente moet in mijn ogen alle energie stoppen in het verbeteren van de voorscholen en de kwaliteit van het basisonderwijs.

Ik heb liever dat de wethouder doorgaat met het plan om voorscholen en basisscholen veel intensiever te laten samenwerken, zodat er doorlopende leerlijnen ontstaan. De regering gaat de exameneisen voor Nederlands en rekenen verhogen en dat lijkt me meer dan terecht. Zoals Lodewijk Asscher het zo mooi zei: ‘Taal tekent je toekomst.‘

Ook ben ik voorstander van een betere integratie van kinderopvang, voorscholen en peuterspeelzalen zodat kinderen die het Nederlands goed beheersen vroegtijdig opgroeien met kinderen die thuis weinig Nederlands spreken. Taalonderwijs moet bovendien minder vrijblijvend worden zodat dit de laatste generatie kinderen is met een taalachterstand.

Het is in deze tijd belangrijk keuzes te maken. We hebben minder geld te besteden en dus doen we de dingen die het belangrijkst zijn. Het wegwerken van taalachterstanden Nederlands is daarmee de allergrootste prioriteit in het Amsterdamse onderwijs.