Discriminatie? Wist ik veel!

Werkgevers zijn vanaf half juli verplicht om discriminatie op de werkvloer te bestrijden. De Arbeidsinspectie zal net als bij seksuele intimidatie en pesten in actie komen als er signalen zijn dat in een bedrijf of sector werknemers blootstaan aan dergelijk ongewenst gedrag van collega’s en leidinggevenden.

Raadslid Jerry Straub betreurt de verplichtende maatregel, maar is desondanks verheugd: ‘Het is natuurlijk altijd beter als organisaties discriminatiebestrijding zelf aanpakken. Maar als er niets of nauwelijks iets gebeurt is je beurt voorbij’.
Straub ziet daarom de maatregel als ‘onvermijdelijk’ en pleitte begin dit jaar al voor dergelijke maatregelen.

Dat er iets moet gebeuren blijkt wel uit de cijfers: het aantal meldingen van discriminatie is verdubbeld. Sinds de nieuwste campagne eind juni van start ging stromen de klachten binnen bij het Amsterdamse meldpunt. “Normaal krijgen we in de eerste 9 dagen van juli ongeveer veertig zaken binnen, nu zijn het er al ruim tachtig”, zegt woordvoerder Jessica Silversmith.” Landelijke cijfers zijn er nog niet, maar het landelijke expertisecentrum over discriminatie Art. 1 bevestigt de trend.

De politie registreerde vorig jaar 2240 incidenten met discriminatie. In veel gevallen ging het om discriminatie van vreemdelingen (41%), van homo’s (17%) en discriminatie vanwege religie (14%). Dat blijkt uit het eerste landelijke overzicht van politiezaken waarbij discriminatie een rol speelde. Onlangs presenteerde Minister Guusje ter Horst van Binnenlandse Zaken de cijfers in Den Haag. Ze gaf daarbij het startsein voor een landelijke campagne om discriminatie te bestrijden.

Ook bij de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) stromen de klachten binnen , bijvoorbeeld van mensen die zich vanwege hun leeftijd gediscrimineerd voelde. Dat is slecht nieuws voor iedereen die zich om een andere reden dan leeftijd gediscrimineerd voelt; het wordt alleen maar erger als je ouder wordt! Op de tweede plaats kwamen klachten op grond van ras. Discriminatie treft van oudsher vrouwen, gehandicapten, mensen met een lichamelijke beperking, ouderen en allochtonen. Deze groepen komen of helemaal niet of moeilijk aan de bak of krijgen te maken met ongunstiger arbeidsvoorwaarden en/of staan zwakker bij ontslag. ‘Dit zouden voor werkgevers wel eens prima indicatoren kunnen zijn om aan te tonen of er sprake is van discriminatie’, aldus Straub.

In ongeveer de helft van de gevallen waarin de CGB om een oordeel werd gevraagd was er sprake van een verboden onderscheid. Suggesties van de CGB om tot een verbetering van de situatie te komen, werden in 80 procent van de gevallen opgevolgd.

Op het internet is het al niet beter. Meer dan de helft van het aantal gemelde discriminerende uitingen op internet was vorig jaar gericht tegen moslims, Turken en Marokkanen. Dat stelt het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) in zijn jaarverslag. In totaal kwamen er bijna 900 meldingen bij de organisatie binnen.

De cijfers sterken Straub in zijn overtuiging dat het goed is om aandacht te blijven besteden aan discriminatie. ‘Melding maken of aangifte doen is een eerste belangrijke stap. De medewerking en openheid van werkgevers om discriminatie te erkennen, te herkennen en er wat tegen te doen is echter net zo belangrijk’, aldus Straub.

Ooit is Straub zelf gediscrimineerd: ‘Het bedrijf wilde mij dolgraag aannemen, maar het ging allemaal niet door, omdat men was bang dat klanten vanwege mijn ‘buitenlandse uiterlijk’ negatief op mij zouden reageren. Mijn uiterlijk was dus doorslaggevend voor de afwijzing er werd niet gekeken naar mijn kwaliteiten, bijvoorbeeld dat ik behoorlijk Nederlands spreek, een diploma heb en voldeed aan de functie-eisen. Nee, ik heb toen dertig jaar geleden geen aangifte gedaan, wist ik veel! In eerste instantie duidde ik het zelfs niet als discriminatie! Ik ben natuurlijk doorgegaan met solliciteren, want zo snel laat ik me niet uit het veld slaan. Maar het raakt je wel. Daarom is het belangrijk dat werkgevers en werknemers discriminatie herkennen en nogmaals erkennen’.

In zijn hoedanigheid als senior consultant diversiteit heeft Straub gemerkt dat er nog een wereld te winnen valt. ‘Discriminatie op de werkvloer, van homo’s, van allochtonen, ouderen en gehandicapten moet door werkgevers worden bestreden. Bedrijven moeten een actief diversiteitsbeleid gaan voeren. Diversiteit op de werkvloer staat voor kracht en veelzijdigheid. Gelukkg zijn steeds meer grote werkgevers zich daarvan bewust. Toch zijn er nog altijd teveel werkgevers die de kwaliteiten van bijvoorbeeld vrouwen, ouderen, of allochtonen onderschatten. Werkgevers moeten zich minder laten leiden door vooroordelen, maar uit gaan van gezond verstand.’

De verplichting van werkgevers om discriminatie op de werkvloer te bestrijden moet werkgevers bewuster maken dat discriminatie zich kan voordoen en dat zij maatregelen kunnen nemen om de risico’s in te dammen. Een wijziging van de Arbowet is inmiddels al door de Eerste Kamer aangenomen.