De Winst van een Nederlaag
De PvdA heeft een geweldig pak op de broek gehad. In het hele land, maar ook in Amsterdam. Van 28% bij de vorige Europese verkiezingen tot 15% nu. Dat zijn geen toevallige rimpelingen, dat is niet in deze omvang te wijten aan de lage opkomst, maar is een duidelijk signaal van de kiezer. Het enige dat je positief zou kunnen noemen is dat we in Amsterdam anders dan ‘landelijk’ nog groter blijven dan de PVV.
Wat ik zelf het meest positieve aan de uitslag vind is dat de winst van D66 en GroenLinks vele male groter is dan die van de PVV in Amsterdam. D66 krijgt 21% van de stemmen en GroenLinks 20%, terwijl de PVV blijft steken op 12%, iets meer dan indertijd MokumMobiel en Leefbaar Amsterdam van vader en zoon Bakker samen hadden. Het is dus geen nieuws dat er voor een dergelijke rechts-populistische partij zo’n beetje dat percentage te halen is bij de verkiezingen. Maar leuk is het niet, dat zoveel mensen zich zo grote zorgen maken dat ze op een partij stemmen met zulke extreme standpunten, zo ver van de sociale visie die de PvdA op de stad heeft.
De forse winst van met name D66 en in mindere mate GroenLinks geeft echter aan dat het aantal Amsterdammers dat het over een heel andere boeg wil gooien dan de PVV vele malen groter is. Dit is de visie die veel beter past bij de visie waarin de PvdA haar ideologische basis heeft: een open samenleving, waarin verschillende culturele groepen in tolerantie naast elkaar en mét elkaar leven.
Dat dit niet altijd lukt is zonneklaar en dat de PVV er in slaagt dit ongenoegen goed te verwoorden wordt door de kiezer herkend en beloont. Maar dat betekent niet dat de PvdA haar ideologische basis moet verlaten.
Het is de taak van de sociaal-democratie te laten zien dat een open, tolerante samenleving alleen kan bestaan in een omgeving die voor iedereen veilig is; dat de straat niet tot het domein van overlastgevende straatjeugd verwordt, maar net zo goed voor een oudere dame die ’s avonds nog wil pinnen; dat goedbedoelde regelgeving van staatswege er nooit toe mag leiden dat de vrije samenleving gebaseerd op vrijzinnige culturele waarden in de verdrukking komt en verstikt door een warme deken van goedbedoeld paternalisme.
We hebben nog tien maanden om de kiezer metterdaad te laten zien dat wij dat in Amsterdam anders doen.
