Kijken naar politici

In Amerika is het een heus subgenre in de filmindustrie, de politieke satire. Het levert vermakelijke en beroemde films op. Een van de bekendste is Wag the Dog, waarin Amerika door de intriges van politiek adviseur Robert de Niro een nepoorlog tegen Albanië begint om de aandacht af te leiden van het feit dat de president sex heeft met zijn stagaire.

Het vermakelijke van goede satire is dat de uitkomsten van de verschillende verhaallijnen in de film vaak wat aan de extreme kant zijn, maar de oorzaken en gevolgen die tot de uitkomst leiden, juist heel herkenbaar zijn. De filmpersonages schuren daardoor tegen de werkelijkheid aan. Zo valt in Wag the dog een duidelijke verwijzing te zien naar Bill Clinton, de affaire met Monika Lewinsky en de beschuldigingen dat hij deze zaak probeerde te overschaduwen door een bombardement op Irak.

De politieke satire is een genre dat tot voor kort in de Nederlandse film grotendeels ontbrak. Dat is veranderd nu Eddy Terstall met Vox Populi een echte politieke satire heeft gemaakt. En wat is leuker dan met de personen die de basis vormen voor zo’n politieke satire ook naar deze satire te gaan kijken.

Dat bleek donderdag een geslaagd experiment. Met politici, politicologiestudenten en pvda-leden keken we naar Vox Populi. De film gaf een treffend beeld van een worstelend politicus. Worstelend met persoonlijke integriteit, politiek correcte standpunten en zijn groeiende populariteit op het moment dat hij standpunten inneemt die helemaal niet politiek correct zijn en het tegenovergestelde zijn van de standpunten die zijn partij al jarenlang uitdraagt. Veel van die dilemma’s waarmee de hoofdrolspeler krijgt te maken zijn herkenbaar voor politici: waar ligt de grens tussen gezond verstand en opportunisme, hoe principieel moet je eigenlijk zijn als politicus en welke onderdelen van je privéleven zijn van invloed op je functioneren als politicus.

De crux is uiteindelijk dat een politicus aan de ene kant niet in een ivoren toren moet leven en de problemen niet moet ontkennen, maar aan de andere kant ook niet opportunistisch met alle winden mee moet zwaaien en wel een eigen mening en oplossing moet hebben. Het kan, zoals de film laat zien, lastig zijn om niet in één van de twee extremen verzeild te raken. Toch was er volgens Terstall en de aanwezigen wel een manier om dat te voorkomen. Hun tip voor politici: wees nuchter, heb een eigen mening, weet waar je over praat en vooral: heb een visie waar je heen wilt met de samenleving en hoe je dat gaat bereiken. De beste manier om niet vastgeroest te raken of opportunistisch mee te waaien met alle politieke winden.