Right to Challenge: Breek de stad open en profiteer van de kennis van Amsterdammers

Vaak weten Amsterdammers zelf heel goed waar ze behoefte aan hebben en hoe dit het beste in hun wijk valt te organiseren. Daarom stellen GroenLinks, de PvdA en D66 de introductie van het recht om te bouwen, te bieden en uit te dagen voor. Zo kunnen bewoners  bijvoorbeeld hun eigen zorgbedrijf starten, zelf welzijnswerk opzetten of het openbaar groen verbeteren.

In dit voorstel gaan GroenLinks, PvdA en D66 een stap verder dan de huidige vormen van burgerparticipatie. Met drie uit Engeland afkomstige rechten, krijgen bewoners meer middelen om taken van lokale overheid over te nemen of te verbeteren. Het gaat om het recht van uitdaging (right to challenge), het recht op bieden (right to bid) en het recht om te bouwen (right to build).

Gemeenteraadslid Jan Hoek van GroenLinks verwacht veel van het initiatief. “Invoering van deze rechten betekent dat burgers zelf hun stad kunnen vormgeven, waar en op de manier die ze zelf willen. Ze zijn daarvoor dan niet meer afhankelijk van de goede wil van de gemeente of stadsdeel.”

‘Hiermee breken we stad open en profiteren we van lokale kennis’, zegt PvdA-gemeenteraadslid Rik Winsemius. ‘Met dit voorstel kunnen bewoners initiatieven ontplooien en kan de gemeente verplicht zijn ze te honoreren.  Dat betekent niet dat de gemeente taken wil afbouwen of in de etalage zet, maar dat inwoners meer mogelijkheden krijgen de wereld om hen heen vorm te geven’, vult PvdA-gemeenteraadslid Maarten Poorter aan. Ook D66-fractievoorzitter Jan Paternotte is enthousiast: “Het recht om te bieden, te bouwen of uit te dagen betekent dat burgers zelf aan de slag kunnen ‘Dienstverlening verbetert, de kosten worden lager en Amsterdammers raken meer verbonden met elkaar en de buurt.’

Waar draait het om?

Recht om uit te dagen

Wat als je met een groep buurtgenoten vindt dat een bepaalde taak beter of goedkoper kan? Met het Recht om uit te dagen kunnen Amsterdammers de gemeente hiertoe ‘uitdagen’. Denk bijvoorbeeld aan het bijhouden van de bloemenperken op het pleintje of het aanbieden van taallessen in de buurt. De gemeente is vervolgens verplicht hierop te reageren. Zo kunnen bewoners en gemeente samen de stad beter maken.

Recht om te bieden en te bouwen

Wat als een stuk grond of een gebouw leeg staat en jij met een groep buurtgenoten er wel een goede bestemming met een meerwaarde voor de buurt voor weet? Met het recht om te bieden kunnen Amsterdammers een bod doen op grond of een gebouw dat in handen is van de gemeente. Denk aan een leegstaande loods, waar je speelruimte van wilt maken.

De gemeente geeft de Amsterdammers daarop de ruimte hun bod uit te werken en mag de grond of het gebouw intussen niet aan derden verkopen. Uiteindelijk wordt het plan door een onafhankelijke commissie bekeken en mogelijk goedgekeurd. Daarna kan een referendum in de buurt volgen. Als een meerderheid voor de plannen stemt, wordt het uitgevoerd.