Op reportage met… Lodewijk Asscher

Tijd: 12 december 2007, 13.45.
Lokatie: Marathonweg 7, voorheen kapperszaak “Lex Meijer”, binnenkort “Rudy’s Hairfashion”

Asscher boezemt ontzag in, zoals hij vanuit de auto met zijn gevolg het bescheiden zaakje binnenstoomt. Rudy Josafath, die met steun van de gemeente Amsterdam de kapperszaak van Lex Meijer heeft overgenomen, is verlegen en dankbaar. Lodewijk vraagt op vertrouwelijke toon hoe hij het gaat aanpakken, of het af en toe geen zwaar vak is. Moeilijke klanten, ja, die heeft Rudy wel. ‘Die hebben lastig haar, meneer, dat moeilijk in de plooi te krijgen is’.

Als een echte wethouder Economie vraagt Asscher naar de klandizie. ‘Ik denk wel dat ik heel wat klanten meeneem van mijn oude werk, in Zuidoost’, zegt Josafath. ‘En verder vertrouw ik op mijn eigen kunnen’. Dat doet Asscher ook. Hij weet dat hij deze stad wat te bieden heeft. Met gezond verstand, tomeloze inzet en vooral interesse. Hard voor de Verkeerde, hartelijk voor de Grote en hart voor de Kleine zaak.

Tijd: 14.30
Lokatie: Stadhuis, Asschers werkkamer

Er was net tijd voor één kopje koffie, snel weer door naar de volgende vergadering. Glimlachend beluistert Asscher het positieve verhaal van Enrico Bartens. Twee jaar geleden raakte deze van huis uit marketingman betrokken in een gevecht met Marokkaanse jongens. Toen heeft hij MO opgericht, een platform voor Marokkaanse jongeren. Nu is hij bezig met het project ‘MO Money’. Een uitzendbureau dat zich specifiek richt op die doelgroep. ‘Een coole uitstraling waar ze op af komen, maar ook een schop onder hun kont als ze de kantjes ervan af lopen’, dat is wat Bartens biedt.

Gedurende deze dag komt onbewust een associatie bovendrijven, en niet alleen om Asschers adagio: Kinderen Eerst. De manier waarop hij door zijn wegwijspieten is omgeven, de manier waarop hij zijn mapje vasthoudt, als ware het het Grote Boek zelve. De geruststellende manier, waarop hij de dankbare en vereerde burger tegemoet treedt: Sint Nicolaas!

Het kan natuurlijk niet uitblijven met zoveel hartelijkheid, ook Bartens vraagt om een klein presentje. Misschien zou de gemeente nog een bijdrage kunnen leveren, misschien zouden we elkaar wel kunnen vinden… Asscher aarzelt. ‘Natuurlijk, het is belangrijk om te laten zien dat de gemeente dit soort projecten wil stimuleren. Maar het CWI (Centrum voor Werk en Inkomen – red.) moet ook bijdragen.’ Toezeggingen worden niet gedaan, maar het contact blijft warm.

Asscher lacht. Op deze plek valt zoveel te besturen, goeds te doen voor deze prachtige stad. Duwtjes geven, trekken aan doodgewaande paarden. Dapper te gaan waar geen VVD-er zich zou wagen. Iets voor de mensen in de buurt betekenen. Een kapper die met wat hulp van Economische Zaken kan worden behouden voor de buurt, een marketeer die van een Marokkaans probleem een Amsterdamse kans weet te maken. En dat alles geflankeerd door zware dossiers en af en toe verlevendigd met verre handelsmissies.

Tijd: 15.00
Lokatie: Stadhuis, de uitgang

Maar in tegenstelling tot Sint Nicolaas krijg je het bij Asscher niet cadeau. Een jaar lang goed gedrag, resultaat wil hij wel zien want anders sodemijtert hij je zo de kamer uit. Daar wordt aan de deur geklopt. De volgende vergadering wacht weer, over ’s land grootste luchthaven. In de auto hoort hij wel welke valkuilen zijn gegraven, welke mijnen er zijn neergelegd. ‘We spreken elkaar, leuk om elkaar te zien!’ en weg is hij weer.

Lodewijk persoonlijk

Leeftijd: 33
Favoriete restaurant: Orontes, in de Albert Cuyp.
Beste vriend: Maurice Limmen
Mooiste boek: Philip Roth – The plot against America
Beste film: Festen
Grootste wapenfeit: ‘Daar moet je het nooit zelf over hebben’
Over tien jaar: ‘Nog even enthousiast als vandaag’

Wat zou je veranderen als je het in Den Haag voor het zeggen had?
‘We hebben een fantastische wet op de jeugdzorg… die echter totaal niet is toegesneden op de praktijk. Het beleid rond jeugd, onderwijs en kinderen is totaal versnipperd. Het is niet duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is en er zijn teveel verschillende geldstromen. Daar gaat teveel geld en energie verloren. Een voorbeeld: wat begint met spijbelen, zorgt vaak voor voortijdig schoolverlaten. Dan heb je meer werkloosheid en ben je dus veel meer geld aan uitkeringen kwijt.’

‘De minister heeft nog teveel de neiging om te doen alsof Meppel en Amsterdam hetzelfde zijn. Je moet mensen betalen voor wat ze doen. Leraren en politieagenten hebben het vaak zwaar hier in Amsterdam. Maar niet alleen met geld bereik je dat, ook waardering.’

‘Over de scholen hebben wij als grote stad te weinig te zeggen. Wij mogen in principe alleen maar het gebouw neerzetten. Er zijn hier een aantal heel zwakke scholen. Daar kunnen we nog te weinig aan doen, maar bij die situatie leggen we ons natuurlijk niet neer. Ook de juridische bevoegdheden van de gemeente zouden mogen worden uitgebreid, om bijvoorbeeld een hardere aanpak van probleemjongeren in West mogelijk te maken. Daarover ben ik het eens met Marcouch. Een minder softe mentaliteit. Sommige dingen moet je gewoon niet accepteren. Ik pleit voor een strenge aanpak om ruimte te maken voor de mensen die het wel goed willen doen.’

Wat is je grootste ergernis als politiek leider?
‘Gebrek aan openheid. Dat geldt voor ons allemaal. We vertellen te weinig wat we lastig vinden. Moeilijke debatten worden teveel uit de weg gegaan.’

Wat zou je veranderen in een nieuwe druk van je boek Nieuw Amsterdam?
‘Eigenlijk zou ik liever een heel nieuw boek schrijven. Nee, ik heb nog geen manuscript in de kast liggen. Nieuw Amsterdam ging over wat ik zou willen doen als wethouder. Nu ik het eenmaal ben, zou ik veel meer over de uitvoering schrijven, over de praktijk van alledag. Maar de idealen blijven hetzelfde.’

Waar is Lodewijk Asscher nu mee bezig? Bekijk het op zijn website: www.amsterdam.pvda.nl/asscher. Wilt u permanent op de hoogte blijven? Op zijn website kunt u zich abonneren op de nieuwsbrief.

Mart Boden en Bas den Herder zijn redacteuren van deze website en Nieuws!, het ledenblad van de PvdA Amsterdam.