Cultuur in de Wijk. Een verslag.

De PvdA schrijft in haar Amsterdamse verkiezingsprogramma dat kleine theaters in stadsdelen van belang zijn om cultuur dicht bij de buurt te brengen. Kinderen en jongeren kunnen er experimenteren met allerlei kunstvormen en kennis nemen van kunst en cultuur. Anne Graumans, PvdA woordvoerder Kunst & Cultuur in de gemeenteraad, en Carolien Gehrels verwelkomden gisteravond PvdA leden, bestuurders en diverse betrokkenen uit het veld bij de eerste bijeenkomst van de nieuwe werkgroep Kunst & Cultuur, waar de vraag centraal stond hoe het eigenlijk staat met cultuur in de wijk.

Succesverhalen zijn er volop te vinden in Amsterdam: ISH in Osdorp, Nowhere in Zeeburg, Studio West, Podium Mozaïek in Bos & Lommer, Van Ostade Theater in de Pijp. Maar volgens wethouder Carolien Gehrels zijn er ook zorgen. De Kunstraad, die adviseert over het verdelen van de gelden uit het Amsterdamse Kunstenplan, hanteert artistiek inhoudelijke criteria, terwijl vooral ook het maatschappelijke belang groot is en er vanuit educatief oogpunt heel wat te winnen valt bij een laagdrempelige ingang naar de kunst. In buurttheaters kunnen jongeren zich op persoonlijk vlak ontwikkelen door te leren spreken in het openbaar. Of ze verzorgen het licht en geluid en ontdekken zo hun interesse voor techniek. “Door te veel en te strakke overheidskaders te hanteren, kunnen goede initiatieven ertussenuit vallen,” zegt Carolien Gehrels.

Kunstenplan
Maar waar haal je het geld vandaan voor kunsteducatie in de buurttheaters of wijkcentra als je niet met je initiatieven in het Kunstenplan past? Een aantal aanwezigen wees het kunstenplan stellig af als geldbron. “Het Kunstenplan moet je vooral reserveren voor kunst van wereldklasse,” zei een van de aanwezigen, “er gelden andere criteria voor alles wat onder die top van de kunstpyramide zit.” De meningen verschilden: hoge cultuur kan juist een stimulans geven aan cultuur in de wijk. Zo divers als de bewoners van Amsterdam zijn, zo divers zou de aanwezigheid van cultuur in de wijken moeten zijn. Vanuit verschillende hoeken zal er moeten worden gekeken naar financiële ondersteuning, zoals bij welzijnswerk en onderwijs, maar ook bij de particuliere sector. Ook de stadsdelen hebben ieder een eigen beleid als het gaat om ondersteuning van initiatieven op het gebied van kunst en cultuur. Sommigen opperden dat de stadsdelen moeten definiëren wat ze willen in de wijk en daar ook middelen tegenover moeten stellen. In het ergste geval brengt dit met zich mee dat je veel tijd kwijt bent met het kloppen op deuren van fondsen en ambtenaren. Veel makkelijker zou het zijn om een aparte pot te maken met geld dat uit die verschillende gemeentelijke hoeken en gaten komt. Oftewel, maak het makkelijker voor de initiatiefnemers en bereik daarmee beter je doel.

Bereik
Maar het buurttheater als instituut is niet heilig volgens de aanwezigen. Cultuur in de wijk is niet alleen afhankelijk van het aanwezig zijn van een theater. In Amsterdam Noord vervult buurtcentrum de Meeuw een essentiële rol als laagdrempelige voorziening waar mensen kunnen genieten van cultuur en eigen initiatief gestimuleerd wordt. Pleinfestivals en feestjes hebben vaak een groter bereik dan een theater. De oproep werd dan ook gedaan om vooral heel breed te denken en Cultuur in de wijk niet te definiëren als het aanwezig zijn van een theater. De cultuurverkenner van het Amsterdams Fonds voor de Kunst in Amsterdam Noord spreekt mensen aan op de pont als ze een muziekinstrument op de rug meedragen, de bewoonster van de Zeeheldenbuurt spreekt haar medebewoners aan op straat.

Met de stedelijke vernieuwingsplannen en de maatschappelijke investeringen die daarmee gepaard gaan, ontstaan er mooie kansen voor cultuur in de wijk die de PvdA niet onbenut willen laten. Anne Graumans: “Wat ik vooral heb opgestoken van de discussie, is dat we bij het nieuwe Kunstenplan dat in 2009 van start gaat, goed moeten kijken naar de verschillende doelstellingen die kunst kan hebben. Cultuur is soms een doel, soms een middel.”

De werkgroep komt 4x per jaar bij elkaar. De eerstvolgende bijeenkomst is in de avonduren op 21 februari 2008. Ben je geïnteresseerd om mee te praten over kunst & cultuur in Amsterdam, meld je dan aan bij [email protected]