'Een lans breken voor bezielend bouwen.'

Hetti Willemse en Michiel Mulder schreven een notitie over architectuur in de stad. In het kort komt het erop neer dat ze geen lelijke gebouwen meer willen. Daarover willen ze een maatschappelijk debat voeren. Over tien jaar moet Amsterdam de architectuurstad van Europa worden, zeggen de woordvoerders. Vijf vroegen de PvdA’ers naar hun ideeën voor een mooiere stad.

Welke plekken in de stad beschouwt u als bouwkundige schandvlekken? En welke wijken geven een kriebel in de buik van vreugde?
Hetti Willemse: ‘Ik praat niet over schandvlekken. Onze notitie is geen aanklacht. Ik wil vooruit kijken hoe het anders kan. Leren uit het verleden. Waarom staat de ene buurt er honderd(en) jaren en waarom moet de andere na een paar decennia op de schop. Ik breek een lans voor bezielend bouwen. Dat is echt niet truttig, kan heel modern. In de Kerkstraat en zelfs op de grachten zie je prachtige voorbeelden van moderne gebouwen met respect voor de oude gebouwen. Beide vertegenwoordigen zo hun eigen waarde. En kijk naar de buurten die Berlage en de Amsterdamse School hebben neergezet. Een menging van veel verschillende activiteiten en (semi) publieke ontmoetingsplekken.’

Michiel Mulder: ‘Bij de Wilhelminastraat bijvoorbeeld is een blok dat er fantasieloos uitziet én dat geen enkele relatie vertoont met de omgeving. Dan vraag je je af: wat voor stukje Amsterdam hebben we daar nou toegevoegd? Kriebels in de buik krijg ik van bepaalde delen van het Java-eiland. Als je daar langs zo’n nieuw grachtje loopt denk je: ja dit is Amsterdam. Wat ook mooi is, is de kolenkitbuurt in Bos en Lommer. Prachtige ornamenten, terwijl deze toch in de sobere jaren vijftig is gebouwd.’

U wilt een debat over architectuur. Een nieuwe Amsterdamse school. Klinkt heel ambitieus. Maar moet de politiek zich wel bemoeien met architectuur?
Michiel Mulder: Jazeker. Het leuke is dat wij de welstandscommissie te gast hadden in de raadscommissie. Zij vonden ook dat politici daar meer en beter over moeten nadenken. Vaak wordt er gewezen naar de welstandscommissie als schuldige als er iets niet naar de zin is. Maar dat is vaak onterecht, want zij voeren slechts uit wat binnen de kaders is vastgesteld. Dat daar nauwelijks over wordt gediscussieerd, is vreemd, aangezien het om nieuwe Amsterdamse stukken stad gaat die hopelijk een paar eeuwen staan.

Hetti Willemse: ‘De politiek moet vertalen wat ze om zich heen hoort, maar ook wat ze zelf als Amsterdammer beleeft. We zijn volksvertegenwoordigers. Ook als je de meningen over ons initiatief leest, merk je dat het door ons aangezwengelde debat een schot in de roos is. Ook woningcorporatie directeuren gaven ons aan het goed te vinden. Bovendien hebben we als volksvertegenwoordigers de verantwoordelijkheid om ook te denken aan de generaties na ons. Die willen van wat wij nu bouwen even zeer genieten als wij van de grachten en de Amsterdamse school.’

U gaat lijnrecht in tegen wethouder Duco Stadig die 12 jaar de scepter zwaaide over de woningbouwproductie. Toen ging het vooral om snel en veel bouwen. Nu moet het ook nog mooi worden. Is dat haalbaar?
Michiel Mulder: ‘Dat is een misverstand. Een hoge woningproductie blijft onverkort van groot belang. Het één hoeft ook niet ten koste te gaan van het ander. Sterker, het één kan het ander versterken. Dankzij Duco Stadig bouwen we nu meer dan 6000 woningen per jaar, dat waren er minder dan 2000.

In geouwehoer kun je niet wonen, zei Jan Schaefer. Is die uitspraak op u van toepassing?
Michiel Mulder: ‘Strikt genomen wel ja, wij roepen immers op tot discussie. Maar wij denken dat dit in het belang is van de woningproductie, zodat het uiteindelijk resulteert in mooie en goede woningen. Daar gaat het uiteindelijk om.’

Hetti Willemse: ‘Je zult toch eerst iets moeten opschrijven en met elkaar bespreken om de gewenste verandering in te zetten.’

Over tien jaar wilt u de architectuurstad van Europa worden. Hoe staan we er nu voor? En kunt u kort het traject schetsen om dat ook te worden?
Michiel Mulder: ‘Niet goed, want we staan op nummer 4 in Nederland, en Rotterdam op nummer 1. Wij hebben hier nog geen concreet stappenplan, maar hopen dat wel na de maatschappelijke discussie te kunnen vaststellen.’

Hetti Willemse: ‘En we hebben daar natuurlijk de medewerking en het enthousiasme van alle partijen voor nodig.’

• Klik hier voor de notitie Amsterdam Prachtstad