Beste Manon – over het nieuwe kabinet
Beste Manon,
‘De afgelopen tijd kende de meerderheid van de Amsterdamse gemeenteraad drie grote vijanden: Balkenende I, Balkenende II en Balkenende III. Volgens de meerderheid van de Amsterdamse gemeenteraad hebben deze kabinetten weinig tot geen goeds gebracht. Gefocust wordt op de bezuinigingen die niet aan Amsterdam voorbij zijn gegaan, vergeten worden de goede dingen, zoals de invoering van de WWB die Amsterdam de afgelopen jaren veel beleidsruimte en daarmee veel geld heeft opgeleverd. Vergeten wordt dat vele besluiten in Den Haag vaak met steun van partijen ter linker zijde werden genomen, zoals de invoering van de WMO of dat voor bepaalde wetgeving sociaal-democraten in vorige kabinetten aan de basis stonden.’
Met die tekst opende ik mijn algemene beschouwingen van afgelopen jaar. Op het moment dat ik die tekst uitsprak, zaten we vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen. De PvdA zou volgens jou de grootste partij worden en Wouter Bos daarmee premier. De langdurig gedroomde linkse coalitie van PvdA, GroenLinks en de SP zou er eindelijk kunnen komen. Het liep anders. Jan-Peter Balkenende blijft minister-president en een kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie is in de maak.
Ik ben benieuwd wat jij van die coalitie vindt. Niet door die alleen te vergelijken met het huidige kabinet, want ik weet wel dat je daar een grote afkeer van hebt en bovendien zag ik ook heus wel de minpunten ervan in. Het gaat nu niet om het verleden, maar om de toekomst. Brengen het CDA, de PvdA en de ChristenUnie volgens jou gezamenlijk de hemel op aarde? Zal minister van financiën Wouter Bos de gelden op Amsterdam laten neerdalen? En welke tien wensen heb jij voor het nieuwe kabinet? Wat moet er echt worden afgesproken wil jij tevreden zijn?
De berichtgeving in de media stemmen mij vooralsnog niet tevreden. De afgelopen maand is er al vaak op gewezen dat het nieuwe kabinet waarschijnlijk bij uitstek een plattelandskabinet wordt, met veelal moralistische en christelijke thema’s als basis. Voor Amsterdam en andere grote steden zou dat een drama zijn. Grootstedelijke problemen als achterstandbuurten verdienen juist nu, zoals VVD-minister Winsemius terecht opmerkte, veel aandacht. Voor ‘hemeltergende ideologische discussies’, om Ahmed Aboutaleb aan te halen, is geen tijd. Groepen moeten bij elkaar worden gebracht, in slechte buurten met bijna alleen maar sociale huurwoningen moeten snel veel koopwoningen komen en als het gaat om het hebben van kansen dient het niet uit te maken of je wit of zwart, allochtoon of autochtoon, homo of hetero of man of vrouw bent.
Investeringen in de economie en infrastructuur (ook asfalt!) van de grote steden zijn noodzakelijk om de concurrentiestrijd met andere grote steden niet te verliezen en een aantrekkelijke samenwerkingspartner voor de Aziatische tijgers te blijven. Bonussen dienen er te komen voor personen, zoals politieagenten, verplegers en onderwijzers, die in Amsterdam en Rotterdam zwaarder werk verrichten dan het geval was geweest wanneer ze in een rustig Fries of Brabants dorp hun beroep hadden uitgeoefend. Met de coalitie CDA-PvdA-CU lijkt dat allemaal zeker niet voor de hand te liggen. Toch is het nodig voor Amsterdam. Lodewijk Asscher schreef in dat kader terecht ‘Al die provinciale folklore is mij best, zolang het volgende kabinet de bakens maar verzet en juist meer naar de grote stad gaat kijken.’
Nog circa een maand en dan ontvouwt het ‘VU-kabinet’, waar de drie leiders van de nieuwe coalitie allen hebben gestudeerd, wellicht haar plannen voor de toekomst. Het is te hopen dat het niet het kabinet wordt van het nieuwe moralisme en het hernieuwde paternalisme. Balkenende IV dient ook zeker niet het kabinet te worden dat gaat tornen aan de euthanasie, abortus en het homohuwelijk. Op deze ‘paarse’ verworvenheden kunnen we wat mij betreft trots zijn. Het kan niet zo zijn dat een meerderheid van christelijke partijen in het kabinet op dat gebied stappen terug zet. Laten we ook hopen dat ‘Beetsterzwaag’ niet de basis heeft gelegd voor meer vertrutting, zoals het verkorten van de openingstijden en het afschaffen van de koopzondagen. Zeker voor steden zal dat averechts werken. En natuurlijk moet het vertrek van minister Zalm niet als gevolg hebben dat ook de Zalmnorm verdwijnt!
Met vriendelijke groeten,
Eric van der Burg
- Klik hier voor het antwoord van Manon van der Garde
