Van de Zijlijn

Goede bedoelingen, verkeerde uitkomsten (3) De afdeling
Gedoe in Zuidoost. PvdA-fractie vraagt om een onderzoek van de Rekenkamer. Burgemeester Cohen wil nieren proeven op integriteit. Een Commissie Van Thijn houdt de PvdA-Zuidoost tegen het licht.(1) Aflevering 3: Van Thijn c.s. en de afdeling van de PvdA
Eerst over iets anders. De verkiezingen zijn vlakbij, ik zit thuis. Al zijn veel PvdA’ers actiever, de opiniepeilingen voorspellen onheil. Balkenende in opmars, PvdA-kiezers verstrikt in Marijnissen’s illusies. Definitieve ontmanteling van de verzorgingsstaat dreigt, onder leiding van het trio Balkenende, Verdonk en Rouvoet. Vraag: Is er nog een manier om het onheil af te wenden? Suggestie: Naar de stembus gaan, met het rode potlood een PvdA-vakje kleuren. Ik ga er woensdag de deur voor uit.

Nu weer ter zake Zuidoost.We ontvingen een brief van het partijbureau over de Commissie Van Thijn, die ‘direct betrokkenen op korte termijn zal uitnodigen. Zo’n tekst zegt niks. Namen noemen! We wantrouwen elkaar als de hel, in Zuidoost , en we worden boos als we denken dat de Commissie met de verkeerde ‘direct betrokkenen’ spreekt. Zeker, het vrijwilligerswerk van de Commissie moet overzichtelijk blijven, maar ze bewijst zichzelf en de PvdA-Zuidoost een dienst door te melden wie zij uitnodigt en wie zij waarom kiest uit spontane aanmeldingen.(2) Zo kan ze voorkomen dat mijn afdelingsgenoten eventuele conclusies afdoen als gemanipuleerde zwendel.

De Commissie krijgt het lastig. Zij stuit op de PvdA Zuidoost paradox. Een indrukwekkend ledental (als dat tenminste na de maart-verkiezingen niet danig is ingezakt. Cijfers graag!), veel onderling gekift en vrijwel volledige stagnatie van de afdeling als ‘ledenpartij’.(3) Maar wel bij de stadsdeelverkiezingen van 2006 de absolute meerderheid veroveren. De PvdA Zuidoost lijkt vooral groots in de stembus.(4)
Tussen de polen van die paradox ben ik de weg kwijt. Ik ben van gisteren, van de Rooie Familie van toen, eerder gebakken aan de ledenpartij dan aan de ‘kiesvereniging PvdA Zuidoost’.(5) Eigenlijk zijn we dat, lid van een kiesvereniging. De afdeling ZO telt, buiten de afdelingsbestuurders, bijna geen actieve amateurs. Voor de afvaardiging naar partijorganen (gewest, politiek forum, congres) put het bestuur uit het reservoir van (semi)professionele deelraadsleden en DB’ers, zelf organiseren de bestuurders de jaarvergadering en enkele ledenvergaderingen. eens per vier jaar laten zij het verkiezingsprogramma schrijven(6) en stellen zij een Commissie voor die kandidaten voor de stadsdeelraad moet werven en selecteren. Ook organiseert het bestuur een verkiezingscampagne. Aan het controleren van de gekozen afgevaardigden(7) en het communiceren met leden en buitenstaanders via een afdelingsblad en de website(8) komt het bestuur in de praktijk niet toe.

De Commissie Van Thijn wil nagaan of de kandidaatsstelling voor de verkiezingen van 2006 ‘conform de regels is verlopen’. Procedurele slordigheid verdient inderdaad gegispt te worden maar ik zie liever een politieker aanpak. Mij stoort niet zozeer dat het bestuur soms procedureel tekortschiet, maar dat het bestuur te weinig actief is bij de werving van kandidaten. Onze kandidaten hebben te vaak relaties met belangenorganisaties en dat wreekt zich na de verkiezingen als de fractie kwetsbaar blijkt voor roddel en achterklap, toch al een wijdverbreide misère aan de dorpspomp van Zuidoost. Streven naar een PvdA-kandidatenlijst die de bevolking van Zuidoost (man/vrouw, zwart/wit) zo goed mogelijk representeert is een goed uitgangspunt. Maar om ervoor te zorgen dat een representatieve kandidatenlijst ook naar kwalitatieve (en sociaaldemocratische) maatstaven hoogwaardig is zou het afdelingsbestuur van de PvdA-Zuidoost, met zoveel mogelijk inschakeling van partijgenoot-vrijwilligers (zonder deelraadsambities) actiever moeten werven.

Suggesties van de Commissie ter verbetering van het politiek en organisatorisch functioneren van de afdeling Zuidoost acht ik daarom belangrijker dan procedurele punaisepoetserijen. Ik ben daarom benieuwd of de Commissie eisen zal stellen aan de communicatie tussen bestuur en fractie enerzijds en leden en buitenstaanders anderzijds (via website dan wel afdelingsblad — welk deel van alle leden is electronisch bereikbaar?). Verder is interessant welke minimale eisen de Commissie stelt aan de verantwoording door de fractieleden. Eenmaal ‘s jaars (jaarvergadering) of vaker, bij voorbeeld door een thematische bijeenkomst over een actueel Zuidoostthema? En heeft de Commissie suggesties ter vergroting van het aantal vrijwilligers in het afdelingswerk (voor langerdurende activiteiten maar ook voor ad hoc activiteiten). En en zal de Commissie de stadsdeelraden vertellen dat ook zij een bijdrage aan het vrijwilligerswerk kunnen leveren? Dit alles om ertoe bij te dragen dat de kiesvereniging PvdA Zuidoost beter functioneert dan thans het geval is.

Het is interessant te weten of de Commissie wil dat de PvdA Zuidoost meer is dan een goed functionerende kiesvereniging. Dan moet meer gebeuren. De PvdA Zuidoost stelt als ledenpartij niets voor. Interessante debatavonden zijn er nauwelijks, de werkgroepen van voorheen zijn zonder ceremonieel ten grave gedragen(9). Belangstelling voor bestuursfuncties is matig.(10) Waarom zou je ook, als je niet wil warmlopen voor een plekje op de kandidatenlijst?
Sinds 2002 volg ik de afdeling Zuidoost ‘van de zijlijn’. Eerst maakte ik Cliften Codrington als afdelingsvoorzitter mee. Een voormalige deelraadslid, die als lid van het Zwart Beraad witte en zwarte partijgenoten resp. voor racist en huisslaaf had gescholden. Zijn jaarprogramma’s waren even meeslepend als megalomaan dus kwam daar niks van terecht.(11) Wel veronachtzaamde zijn bestuur verstandige kanttekeningen van leden, zoals bv van Leendert van Dis. Geschrokken van ‘steeds terugkerende negatieve berichten (over de afdeling Zuidoost)’ vermoedde Van Dis dat ‘integere en mogelijk geschikte mensen (worden) afgeschrikt om zich in te zetten voor deze afdeling’.(12) Maar Codringtons voorzitterschap bleef even onopgemerkt als zijn vertrek, ergens in 2004. En toen kwam Nick Bolte, in februari 2005. Aan de hand van zijn fraaie CV leek van dit langjarig partijlid veel te verwachten. Een tegenvaller, Nick, vind ik. Grote woorden, kleine daden, veel ruzie en nog in opspraak gekomen in het Volkskrantverhaal ook. Jammer.

Dus komt er nu een PB-Commissie die aanbevelingen gaat doen om onze afdeling uit het moeras te trekken. Hopelijk legt ze de lat niet al te hoog en suggereert ze maatregelen die stapsgewijs genomen kunnen worden. De volgende deelraadsverkiezingen zijn in 2010, er is dus tijd tot 2009 voor herstel. Het werk van de Commissie is geen sinecure. In mijn sombere buien vrees ik weleens dat geen enkele maatregel zal helpen om de afdeling Zuidoost te hervormen tot doelmatige én democratische kiesvereniging, laat staan tot een plezierige ledenpartij. Tegen de chronische ziekte van de afdeling zijn de Statuten en het Huishoudelijk Reglement van de ledenpartij niet opgewassen, hoezeer je die ook aanscherpt. Het is geprobeerd, de afgelopen jaren, en het heeft geen donder uitgehaald. De kandidaatsstellingen in 1993, 1997, 2001 en 2005 werden begeleid door roddel, achterklap, manipulaties en oneigenlijke ledenwerving, wie dat in 2009 wil voorkomen moet op zoek naar de steen der wijzen.

Wie weet kunnen buitenstaander, frisse blik en zo, de oplossing aandragen maar ik vrees het ergste. Wat je ook aan sleutelt aan statuten en reglementen, niets functioneert waar de verhoudingen verziekt zijn. Hoe kan het anders dat vrijwel geen nieuw lid (wit/zwart, man/vrouw, bij voorkeur jong) er zin in lijkt te hebben wat in de afdeling te doen, op enigerlei wijze een bijdrage wil leveren aan de ontwikkeling van de sociaal-democratie zonder meteen te mikken op een positie als volksvertegenwoordiger, in de deelraad, de gemeenteraad of in de Kamer? Komen er echt geen leden bij die zich bij de PvdA hebben aangesloten omdat het
een interessante partij is, met bijeenkomsten die af en toe kunnen concurreren met andere vrije tijdsbestedingen, en waaraan je misschien door je kennis iets aan kan bijdragen.

De Commissie mag de lat voor de PvdA Zuidoost niet te hoog leggen, ik hoop dat zij het zichzelf moeilijk maakt. De PvdA-Zuidoost heeft geen behoefte aan abstract gefilosofeer, aam overspannen toekomstvisioenen of onhaalbare taakstellingen, terwijl ook verbeterde procedures weinig zullen helpen. Cruciaal is mijn inziens of het de Commissie lukt de afdeling een handreiking biedt om zich te bevrijden van het wit/zwarte gekissebis dat nu als doem over het partijleven ligt. In mijn volgende, laatste bijdrage voor de Commissie, wil ik daarover nog iets zeggen.

Eerdere Zijlijnen over de Commissie-Van Thijn
# Goede bedoelingen, dubieuze uitkomsten -1

# Goede bedoelingen, dubieuze uitkomsten -2