’Dit is juist een doorbraak.’

Interview in Het Parool, door Bas Soetenhorst:

PvdA-leider Wouter Bos ziet het gevaar van een Partij van de Allochtonen, maar voelt niets voor een debat over de risico’s van de grote steun van migranten aan zijn partij. ’Dit is juist een doorbraak.’

’Erg he, al die blanken die steeds blanke kandidaten kiezen?” Wouter Bos ergert zich aan de waarschuwingen over de grote steun van migranten aan de PvdA bij de raadsverkiezingen. “We hebben jarenlang gevraagd om actieve deelname van allochtonen aan verkiezingen. Als het dan gebeurt wordt het meteen geproblematiseerd. Daar baal ik van. Dit is een doorbraak, dat moeten we vasthouden.”

Paul Scheffer, potentieel uitdager van Bos als kandidaat-lijsttrekker bij de Kamerverkiezingen, voorziet een uittocht van blanke PvdA-kiezers als migranten ook in de toekomst in groten getale op de partij stemmen. Bos bekijkt het liever van de positieve kant. “De PvdA kan voor de tweede keer in haar bestaan een doorbraakpartij worden. Bij de oprichting in 1946 bood de partij onderdak aan stromingen die elkaar tot dan toe uitsloten. Nu zien we dat allochtonen, zeker ook moslims, zich verenigen met mensen met een andere etnische en religieuze achtergrond.”

Blijven ze de PvdA trouw?
“Naarmate allochtone groepen verder emanciperen, groeit de diversiteit in politieke voorkeuren. Op dit moment zitten disproportioneel veel allochtonen op allerlei gebieden aan de onderkant van de samenleving. Het is niet raar dat ze kiezen voor de partij die daar tegen ageert.”

Mensen van Turkse en Marokkaanse afkomst hebben massaal op kandidaten met dezelfde etnische achtergrond gestemd. Is dat niet bezwaarlijk?
“Dat gebeurt al jaren. Alle partijen spelen er op in. Ze zetten allochtonen op de lijst om allochtone kiezers te trekken, Limburgers om Limburgers te trekken en vrouwen om vrouwen te trekken.”

De etnische component bij het stemmen geeft geen ongemakkelijk gevoel?
“Waarom? Milieuactivisten stemmen op Diederik Samsom (milieuwoordvoerder van de PvdA-fractie, red.), voorstanders van de vrijheid van meningsuiting op Ayaan Hirsi Ali. Dat is toch ook geen probleem? Het probleem is nu hooguit dat onze winst zo groot is, dat veel mensen – onder wie allochtonen – een raadszetel hebben gekregen terwijl we nu niet weten of ze net zo gekwalificeerd zijn als mensen hoger op de lijst. We willen het gewicht van voorkeurstemmen vergroten. Dat vereist dat partijen hun kandidaten nog beter screenen. We krijgen vast ongelukken met nieuwe allochtone raadsleden, maar die hebben we ook met autochtonen gehad.”

“We hebben enige ervaring met kandidaten die politiek bedrijven volgens de cultuur van hun land van herkomst, waar clientelisme normaal is. Met het opkomen van een nieuwe generatie verdwijnt dat. In de Amsterdamse PvdA-fractie zitten Turkse en Marokkaanse studenten. Die hebben geen band met die traditie.”

Critici vrezen dat de PvdA terugvalt naar een soft integratiebeleid.
“Ik zie geen enkele reden ook maar iets te veranderen aan ons standpunt. Tachtig tot negentig procent van onze allochtone kiezers stemde om inhoudelijke, legitieme redenen op ons. Er is een andere groep, de Mohamed Rabbae-groep. (GroenLinks-politicus Rabbae legde vorige week een eisenpakket op tafel in ruil voor allochtone steun aan de PvdA, red.). Die groep bestaat uit het allochtone kader van oude welzijnsorganisaties, die op basis van voor-wat-hoort-wat PvdA stemde. Die mensen zullen van een koude kermis thuis komen.”

“Ik kan ook niet uitsluiten dat er allochtonen en autochtonen zijn die op ons stemden omdat ze tabak hebben van Rita Verdonk, maar niet beseffen dat we voor de ’Rotterdam Wet’ zijn, die het mogelijk maakt groepen met een laag inkomen uit bepaalde wijken te weren.”

U vreest geen uittocht van blanke PvdA-kiezers?
“Ik zie allerlei risico’s, maar het debat slaat nu door naar het volledig problematiseren van iets waar we zo lang op gehoopt hebben. Natuurlijk zie ik het risico dat onervaren raadsleden een veeleisende achterban op hun nek krijgen. Daarom hebben we de PvdA-fracties overal in het land de dag na de verkiezingen hulp aangeboden met cursussen. Ik zie het gevaar van een Partij van de Allochtonen waar de autochtonen weglopen. Maar als wij vasthouden aan ons verhaal, blijven we de partij voor iedereen.”

Bos: ’Limburgers trekken Limburgers en vrouwen vrouwen.’