Verjaardagsbrief aan Maxima

Koninklijke hoogheid, Maxima,

Van harte. Door de uitnodiging van hp de tijd ben ik er achter gekomen tot de generatie Maxima te behoren. Moest ik even aan wennen.

Maar als het dan zo is, dan schept het verplichtingen. Niet alleen voor u en mij, maar voor onze hele generatie. Op veel plekken zijn wij ‘aan de beurt’ om ons land te veranderen en ik vind dat we nog te gemakzuchtig leunen op oude waarheden. De premier is met een beetje goede wil ook van de generatie Maxima, hij heeft waanzinnig veel potentie maar omringt zich uit onzekerheid met oude mannen en oude ideeën. Onze generatie berust soms te veel in ouderwets gebrek aan mentaliteit.

Een goede vriend is onlangs na 10 jaar teruggekomen uit de Verenigde Staten. Hij vroeg extra Nederlandse les voor zijn oudste zoon en kreeg van de juf van zijn Haagse basisschool het smalende commentaar: ‘moet het soms een Maximaatje worden?’. Mooi compliment voor u, genante demonstratie van middelmaatsdenken voor die juf.

Dat kunnen we veranderen. Moeten we veranderen. We hebben wel eens gesproken over de spanning van de schoolkeuze voor je kinderen. Mijn oudste gaat binnenkort dan eindelijk echt naar de basisschool en hij heeft hooggespannen verwachtingen. Als hij op dag één niet leert lezen, schrijven en – heel belangrijk – zijn veters leert strikken zal het tegenvallen. Ik hoop en verwacht dat de school meer zal doen dan dat.

Kinderen in mijn stad en in ons land verdienen onderwijs dat eisen stelt aan hun leervermogen én aan hun nieuwsgierigheid. We hebben verzuimd de afgelopen tijd de juiste eisen te stellen aan scholen, schoolbesturen, schoolleiders, meesters en juffen én ouders. Daardoor zijn onderwijzers niet zo trots als ze zouden moeten zijn. Slappe inspectie eisen leiden tot schijnkwaliteit, welzijnsdenken leidt tot onmachtige meesters en juffen, acceptatie van taalachterstanden leidt tot onderwijssegregatie.

Dat brengt me op de tweede opdracht voor onze generatie: integratie. Ik heb bij verschillende bezoeken gezien hoe u zich inzet voor de emancipatie van allochtone vrouwen. Aan de ene kant bewonder ik u daarin zeer, aan de andere kant lijkt de manier waarop behoorlijk ouderwets. Projectje, bijeenkomstje, subsidietje. Helaas kom ik in mijn stad nog al te vaak migrantenjongeren tegen die van de welzijnswerkers hebben geleerd dat het zonder sjoepsjidie logisch is dat ze overlast veroorzaken.

Zullen we mensen gewoon serieus gaan nemen? Niemand heeft subsidie nodig om te voetballen op straat en om van de ander af te blijven. Zolang integratie een discussie blijft tussen mensen die vinden dat moslims eruit moeten en mensen die denken dat je moslims moet sjoepsjidieren wordt Nederland voor onze kinderen geen fijner land. Zullen wij beginnen met oplossingen terwijl men om de hoek doordiscussieert? Iedereen Nederlands laten spreken op Maxima- niveau, kinderen opvoeden, je best doen op school en aan het werk. En liever niet iedere discussie islamiseren.

Over opvoeding gesproken. Nu ik zelf kinderen heb ervaar ik hoe waanzinnig moeilijk dat is. Ik benijd jullie daarin niet, want om je kinderen zo aan de publiciteit te moeten uitleveren maakt het denk ik extra lastig. Maar ik denk wel dat het nu aan onze generatie is om te laten zien dat het gewoon is om over opvoeding te spreken, dat het belangrijk is dát iedereen zijn kinderen goed probeert op te voeden en dat het normaal is daar hulp bij te accepteren als dat niet lukt.

Het is mijn missie – in mijn werk, maar ook daarbuiten – om de generatie van Amalia en Abel te laten opgroeien in een land waarin talent wordt ontdekt en beloond, waarin iemands achtergrond weer iemands achtergrond is, waarin we weer normaal met elkaar om gaan en trots zijn op onze gedeelde Nederlandse identiteit. Daarin verwacht ik veel van u en uw man. Maar ik weet ook wel dat het makkelijk is te oordelen over andermans vak en ik snap dat u in uw werk door allerlei beperkingen wordt gehinderd.

Omgekeerd zult u zich misschien afvragen hoe het werk van een wethouder en locoburgemeester er in de praktijk uit ziet. Als verjaarsgeschenk wil ik u aanbieden een weekje te ruilen. Ik zal naar beste vermogen een week de kroonprins bijstaan en me politiek correct door uw drukke agenda heen slaan. U mag dan een week zeggen wat u echt vindt, zich inzetten voor de kinderen en het onderwijs en deel uitmaken van het bestuur van de mooiste stad van uw en mijn land, Amsterdam.

Lodewijk Asscher