14 maart 2012

Gemeenteraad steunt erfpacht

De Amsterdamse gemeenteraad wil erfpacht behouden. Gelukkig. Erfpacht is een geweldig systeem dat maakt dat de stad van iedereen is en blijft. Na rijp beraad en een scherp debat met de rechtse partijen VVD, D66 en CDA, die erfpacht wilden afschaffen, bleek dat een meerderheid van de raad wil dat Amsterdam blijft investeren in solidariteit en een ongedeelde stad.Het debat was levendig en scherp. Mijn inbreng was de volgende:

Wij staan voor een stad waar woonruimte eerlijk wordt verdeeld, waar elke Amsterdammer kan genieten van een goede woning en openbare ruimte in een prettige buurt, ongeacht zijn portemonnee.

Waar een Amsterdammer op democratische wijze iets te zeggen heeft over de inrichting en kwaliteit van de buurt, over de straat.

In Amsterdam laten wij de waardestijging van de grond ten goede komen aan de gemeenschap. Dit is een van de sociale instrumenten die wij inzetten voor een eerlijke stad, waar niet de marktmachten regeren, de vastgoedbonzen, de betonbaronnen, de ontwikkelaars die massaal de Quote 500 hebben bestormd.

Natuurlijk zijn er ook nadelen aan dit sociale instrument. Als voornaamste dat de waardestijging (en als gevolg de erfpachtcanon) na afloop ’tijdvak’ som fors uitvalt voor de Amsterdammer. Ik kom daar zodadelijk op terug en kom tevens met drie concrete oplossingen.

Maar eerst nog de waardestijging van de grond. Waarom is het goed om die ten goede te komen aan alle Amsterdammers?

Hierdoor hebben we een mooier Amsterdam. Het stelt ons in staat de stad bij te houden en te investeren in de toekomst van onze stad. Daar profiteren onze kinderen van en ook hun kinderen.

Voor solidariteit, tegen vastgoedspeculatie
De liberaal Treub was zich reeds in 1896 bewust dat bij het besturen van de stad meer komt kijken dat het optellen van individuele eigenbelangen.

De praktijken van vastgoedspeculanten waren hem een doorn in het oog.

Zonder het sociale instrument dat ons gelukkig ter beschikking staat waren wij nooit in staat geweest stedelijke vernieuwing vorm te geven, buurten op de knappen en buurtwinkels te beschermen tegen oprukkende winkelketens, hogere huren en schrijnende leegstand in winkelstraten.

Met de sociale instrumenten die er zijn zijn wij in staat ons mooie Amsterdam ook in de toekomst mooi te houden. Onze kinderen geven we de mogelijkheid om ook voor hun kinderen te blijven investeren in de stad en te zorgen dat ook in de toekomst in Amsterdam rechtvaardigheid en eerlijkheid het voor het zeggen hebben.

En niet de hebzucht, het grote graaien van de markt en de stuitende onmacht van ontwikkelaars die alleen aan hun eigen portemonnee denken in plaats van die van de buurman.

Problemen los je op, je sloopt niet het hele systeem
Zijn er dan geen nadelen? Natuurlijk wel. Na afloop van wat een ’tijdvak’ heet kan de waardestijging soms fors uitpakken. Via ons ombudsteam benaderen Amsterdammers de PvdA hierover.

Amsterdammers die hierover een brief krijgen van de gemeente begrijpen die brieven vaak niet. Dat ligt niet aan hen maar aan de soms ondoorgrondelijke taal en het jargon.

Ook maken niet alleen zij, maar ook experts en taxateurs ruzie over hoe de waarde precies bepaald moet worden.

Niet alleen de waarde zelf, maar ook de methode hoe die wordt vastgesteld is onderwerp van discussie.

Daarnaast worden er botweg fouten gemaakt in de uitvoering.

Zo kregen de bewoners van de Beethovenstraat in Amsterdam-Zuid een aanbod voor een nieuwe canon volgens bepaalde voorwaarden, terwijl zij ook recht hadden op andere voorwaarden die in hun geval positiever zouden uitpakken. Bovendien was de toonzetting in de communicatie vanuit de gemeente uiterst arrogant en neerbuigend.

Dit is onacceptabel. Iedereen moet gedienstig en netjes behandeld worden.

Wij hebben dan ook 3 concrete voorstellen.

1. Begrijpelijk:
De methode van waardebepaling moet helder en transparant zijn. Er mag geen ruzie meer zijn tussen experts.

Er moet een website komen, a la die van de Nationale Hypotheek Garantie, waarop je doorlopend kunt zien wat de waarde is en hoe deze bepaald is.

De communicatie en bejegening moet veel beter.

2. Eerder zekerheid:
Mensen moeten minimaal 5 jaar van te voren weten (einde tijdvak) waar zij aan toe zijn met de nieuwe erfpachtcanon.

3. Lage en middeninkomens moeten tegemoet gekomen worden:
Er is een subsidieregeling maar die wordt nauwelijks gebruikt. Hier moeten we naar kijken: hoe kan die hervormd worden zodat deze wel gebruikt wordt?

Het ‘opsparen’ van de canon tot het moment dat je de waarde van verkoop van je huis verzilvert. Ook a la NHG, die bescherming biedt bij werkloosheid (en dit optelt bij de hoofdsom).

Zo wordt erfpacht niet alleen behouden voor Amsterdam, we verbeteren het.

Erfpacht maakt dat Amsterdammers kunnen blijven zeggen: dit is onze stad. Niet hun stad. Nu en in de toekomst.